Hamt: gaip ilmini yalnız kendisine has kılan Allah’a aittir. Onun ilmi her şeyi kapsamı içine aldı. Allahtan başka ilah olmadığına, öncekilerin ve sonrakilerin Rabbi olduğuna şahidiz. Allah’ın bazı gaip bilgileri risaletini aziz eylemek haberdar ettiği Nebisi Muhammede, Hane Halkına, arkadaşlarına ve kıyamete kadar onların yoluna tabi olanlara salat ve selam ederiz.
Bu girişten sonra söylerim.
İman kardeşlerim. Size ve kendime Aziz ve Celil olan Allaha karşı gizli ve aşikâr helal ve harama dikkat etmeyi tavsiye ediyorum.
Allah’ın kulları Allah’ın şu Ayet-i Kerimesi bize aittir. Biz neredeyiz.
قُلْ لَا يَعْلَمُ مَنْ فِى السَّمٰوَاتِ وَالْاَرْضِ الْغَيْبَ اِلَّا اللّٰهُ وَمَا يَشْعُرُونَ اَيَّانَ يُبْعَثُونَ
Nemil suresi 27.65 - De ki: "Göktekiler ve yerdekiler gaybı bilemezler, ancak Allah bilir. Onlar öldükten sonra ne zaman diriltileceklerinin de farkında değildirler."
Sübhan olan Allah’ın cc şu ayet-i krimesi:
عَالِمُ الْغَيْبِ فَلَا يُظْهِرُ عَلٰى غَيْبِهٖ اَحَدًا
Cin suresi 72.26 - O, gaybı bilendir. Hiç kimseye gaybını bildirmez.
اِلَّا مَنِ ارْتَضٰى مِنْ رَسُولٍ فَاِنَّهُ يَسْلُكُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَمِنْ خَلْفِهٖ رَصَدًا
لِيَعْلَمَ اَنْ قَدْ اَبْلَغُوا رِسَالَاتِ رَبِّهِمْ وَاَحَاطَ بِمَا لَدَيْهِمْ وَاَحْصٰى كُلَّ شَیْءٍ عَدَدًا
Cin suresi 72.27-28 Ancak seçtiği resûller başka. (Onlara bildirir.) Fakat O, Resûlün önünde ve arkasında gözetleyici (melek)ler yürütür ki resûllerin, Rablerinin vahiylerini tebliğ ettiklerini bilsin. Allah, onların her hâlini kuşatmış ve her şeyi inceden inceye sayıp dökmüştür.
Büyüklüğü yüce olan Allah’ın şu ayet-in manası:
مَا كَانَ اللّٰهُ لِيَذَرَ الْمُؤْمِنٖينَ عَلٰى مَا اَنْتُمْ عَلَيْهِ حَتّٰى يَمٖيزَ الْخَبٖيثَ مِنَ الطَّيِّبِ وَمَا كَانَ اللّٰهُ لِيُطْلِعَكُمْ عَلَى الْغَيْبِ وَلٰكِنَّ اللّٰهَ يَجْتَبٖى مِنْ رُسُلِهٖ مَنْ يَشَاءُ فَاٰمِنُوا بِاللّٰهِ وَرُسُلِهٖ وَاِنْ تُؤْمِنُوا وَتَتَّقُوا فَلَكُمْ اَجْرٌ عَظٖيمٌ
Al-i İmran suresi 3.179 - Allah, pisi temizden ayırıncaya kadar mü'minleri içinde bulunduğunuz şu durumda bırakacak değildir. Allah, size gaybı bildirecek de değildir. Fakat Allah, peygamberlerinden dilediğini seçer (gaybı ona bildirir). O hâlde, Allah'a ve peygamberlerine iman edin. Eğer iman eder ve Allah'a karşı gelmekten sakınırsanız sizin için büyük bir mükâfat vardır.
Allah cc gaibi kullarından dilediğinin eli ile ortaya koyar. Bu kural meleklerden ve insanlardan olan resulleri kapsamı içine alır. Hangi yöntem ile olursa olsun kim gaip ilmini bildiğini iddia ederse etsin, bu ister kum fal ile olsun, ister fincana bakarak söylensin, ister avucun içine okunarak olsun, ister yıldızlara bakarak olsun veya bunların dışında bir yöntemle olsun bu yalandır. Geçen ayetleri yalanlayandır. Kaçınabildiğince sakınılması gerekir.
Allah’ın Nebisi Süleyman as zamanında insanlar cinlerin gaibi bildiğini zannediyorlardı. Allah cc bu anlayışın batıl olduğunu Süleyman’ın as ölümü anında insanlara ortaya çıkardı. Sübhan olan Allah cc indirdiği muhkem olan ayetinde şöyle buyurdu:
فَلَمَّا قَضَيْنَا عَلَيْهِ الْمَوْتَ مَا دَلَّهُمْ عَلٰى مَوْتِهٖ اِلَّا دَابَّةُ الْاَرْضِ تَاْكُلُ مِنْسَاَتَهُ فَلَمَّا خَرَّ تَبَيَّنَتِ الْجِنُّ اَنْ لَوْ كَانُوا يَعْلَمُونَ الْغَيْبَ مَا لَبِثُوا فِى الْعَذَابِ الْمُهٖينِ
Sebe suresi 34.14 - Süleyman'ın ölümüne hükmettiğimiz zaman, onun ölümünü onlara ancak değneğini yemekte olan bir kurt gösterdi. Süleyman'ın cesedi yıkılınca cinler anladılar ki, eğer gaybı bilmiş olsalardı aşağılayıcı azap içinde kalmamış olacaklardı.
Bir gün kahin kralın yanına girdi. Meclis iyice oturunca krala küçük erkek çocuğunun gelecekte büyük şanı olacağını anlatmaya başladı. Büyük bir kral olacağını yeryüzünün bütün kralları kendisine boyun eğecek dedi. Çocuğu oğlan çocuğu zannetti. Biraz sonra anladı ki çocuk kız çocuğudur. Haber vermeler sona erince kahine bu çocuk kız çocuğudur denildi. Müneccimlerin yalanları doğru söyleseler bile hemen rezil olup utanırlar.
İman kardeşleri: Allah’ın gaibini Resulden ve melekten müsaade ettiğinin dışında kimse bilemez. Allah’ın müsaade ettiği resullerden bazılarına gaibi bilmeyi öğrettiği misallerden bazıları aşağıdaki gibidir. Allah Teala İsa as hakkında ayet-i kerimede şöyle buyurdu:
وَاُنَبِّئُكُمْ بِمَا تَاْكُلُونَ وَمَا تَدَّخِرُونَ فٖى بُيُوتِكُمْ اِنَّ فٖى ذٰلِكَ لَاٰيَةً لَكُمْ اِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنٖينَ
Al-i İmran suresi 3.49 - Evlerinizde ne yiyip ne biriktirdiğinizi size haber veririm. Eğer mü'minler iseniz bunda sizin için elbette bir ibret vardır."
Allah Teala sure-i celile de şöyle buyurdu:
الم
Rum suresi 30.1 - Elif Lâm Mîm.
غُلِبَتِ الرُّومُ
فٖى اَدْنَى الْاَرْضِ وَهُمْ مِنْ بَعْدِ غَلَبِهِمْ سَيَغْلِبُونَ
فٖى بِضْعِ سِنٖينَ لِلّٰهِ الْاَمْرُ مِنْ قَبْلُ وَمِنْ بَعْدُ وَيَوْمَئِذٍ يَفْرَحُ الْمُؤْمِنُونَ
بِنَصْرِ اللّٰهِ يَنْصُرُ مَنْ يَشَاءُ وَهُوَ الْعَزٖيزُ الرَّحٖيمُ
Rum suresi 30.2 - (2-5) Rumlar, yakın bir yerde yenilgiye uğratıldılar. Onlar yenilgilerinden sonra birkaç yıl içinde galip geleceklerdir. Önce de, sonra da emir Allah'ındır. O gün Allah'ın (Rumlara) zafer vermesiyle mü'minler sevinecektir. Allah, dilediğine yardım eder. O, mutlak güç sahibidir, çok merhametlidir.
Umeyir b. Vehb ile Safvan b Umeyyenin hadisesi. Bunların ikisi Mekke de Resulüllahı tamamen kendi aralarında olacak bir askeri birlik içinde öldürme hususunda antlaştılar. Safvan Umeyrin borçlarını ödemeye ve ailesine yardım etmeye Umeyrin öldürme işini yerine getirmesi halinde kefil oldu. Bu ittifak Medine’de oldu. Medine’ye gelince Resulüllah olayı Umeyre Safvan ile arasında geçen olayı sanki Resulüllah üçüncü kişi gibi anlatır. İşte buradan sonra Umeyir Müslüman olduğunu ilan etti. Allah’ın gaibi bildiğini kavrayıp anladı. O kendisi Resulüllah’a anlaştıklarının tamamını haber verdi. Sonra Mekke’ye Allaha davet eden olarak döndü. Netice arkadaşının da Müslüman olması ile aynı şekilde neticelendi.
Resulüllah’ın Mekke den Medine ye hicret ettiği gün kü Suraka bin Malik’in olayı da bu şekildedir. Suraka Resulullah sav öldürülmesi için kolunu sıvayanlardandı. Suraka mü’cizelerden gördüklerini görünce Müslüman oldu. Resulüllah sav Ona Kisra’nın bileziyini vadetti. Kisranın bileziğinin Suraka’ya verilmesi olayı Ömer b. El-Hattap ra zamanında gerçekleşti.
Allah’ın kulları! Bu çoktan azdır. Bir çok olaydan bir damladır. Halit Muhammet Halidin (Resulullah etrafında adamlar) kitabına bak.
Gaip bilgi cihetinde İslam’ın çözümü nedir? İslam’da her şeyin çözümü vardır. Sahih hadiste istihare mes’elesi rivayet edilmiştir. Bu gaip bilgi istihare ile saf, yeterli, şifa edici, uygun ve sağlıklı çözüm olur.
فَعَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ رضي الله عنهما، قَالَ: كَانَ رَسُولُ اللَّهِ r يُعَلِّمُنَا الِاسْتِخَارَةَ فِي الْأُمُورِ كَمَا يُعَلِّمُنَا السُّورَةَ مِنَ الْقِرآنِ يَقُولُ لَنَا: (إِذَا هَمَّ أَحَدُكُمْ بِالأَمْرِ فَلْيَرْكَعْ رَكْعَتَيْنِ مِنْ غَيْرِ الْفَرِيضَةِ ثُمَّ لِيَقُلِ
Resulüllah bize bunu öğretiyor. Cabir b. Abdullah (Allah onlardan razı olsun) rivayet etti. Şöyle buyurdu: ‘’Resulüllah işlerde bize istihareyi Kur’an’dan sure öğretir gibi öğretiyordu. Bize şöyle buyuruyordu. (Sizden biriniz bir işi planladığı zaman farz namaz dışında iki rek’at namaz kılsın. Sonra şöyle dua etsin.
اللَّهُمَّ إِنِّى أَسْتَخِيرُكَ، بِعِلْمِكَ وَأَسْتَقْدِرُكَ بِقُدْرَتِكَ، وَأَسْأَلُكَ مِنْ فَضْلِكَ الْعَظِيمِ؛ فَإِنَّكَ تَقْدِرُ وَلاَ أَقْدِرُ وَتَعْلَمُ وَلاَ أَعْلَمُ وَأَنْتَ عَلاَّمُ الْغُيُوبِ، اللَّهُمَّ إِنْ كُنْتَ تَعْلَمُ أَنَّ هَذَا الأَمْرَ خَيْرٌ لِي فِي دِينِي وَمَعَاشِي وَعَاقِبَةِ أَمْرِي – أَوْ قَالَ عَاجِلِ أَمْرِي وَآجِلِهِ – فَاقْدُرْهُ لِي وَيَسِّرْهُ لِى ثُمَّ بَارِكْ لِي فِيهِ، وَإِنْ كُنْتَ تَعْلَمُ أَنَّ هَذَا الأَمْرَ شَرٌّ لِي فِي دِينِي وَمَعَاشِي وَعَاقِبَةِ أَمْرِي – أَوْ قَالَ عَاجِلِ أَمْرِي وَآجِلِهِ – فَاصْرِفْهُ عَنِّي وَاصْرِفْنِي عَنْهُ، وَاقْدُرْ لِي الْخَيْرَ حَيْثُ كَانَ ثُمَّ أَرْضِنِي – قَالَ – وَيُسَمِّى حَاجَتَهُ) البخاري.
‘’Allah’ım! Sen bildiğin için, senden hakkımda hayırlısını bana bildirmeni dilerim. Kudretinden güç isterim. Senin büyük keremini dilerim. Çünkü senin her şeye gücün yeter, benim yetmez. Sen her şeyi bilirsin, ben bilmem. Bilinmeyenleri bilen ancak sensin.
Allah’ım! Sen bilirsin, eğer bu iş benim dinim, yaşayışım, işimin akıbeti, halim ve istikbalim hakkında hayırlı ise bunu bana nasip ve müyesser eyle. Eğer bu iş benim dinim, yaşayışım, işimin akibeti, halim ve istikbalim hakkında şerli ise onu benden beni ondan çevir. Hayir nerede ise, onu bana mukadder ve müyesser kıl. Beni onunla memnun eyle. (Burada işinin ismini söyler.) İmam Buhari rivayet etti.
Ben derim ki buna kulak verin. Bağışlayan Allaha bütün günahlardan tövbe edin. Ona tövbe edin. Gerçekten O mü’min olanlara acıyıp bağışlayandır.
İKİNCİ HUTBE
Hamt: Gaibi çokça bilen Allaha aittir. Yerde ve gökte hiçbir şey Allaha gizli değildir. Salat ve selam Allah’ın varlığı ve birliği inancını himaye edip koruyan ve gaibi Allahtan başkasının bilmediğini beyan eden Hz. Muhammet üzerinedir.
İman kardeşleri! Gerçekten istihare; o tertemiz islami çözümdür. Saf İslami seçenektir.
İstihare yapılırken aşağıdaki şartlar gereklidir.
a- İstihare mubah işler için olmalıdır. Haram olan işler için olmamalıdır. Çünkü Allah cc kullarına haram işleri hayırlı eylemedi.
b- İstihare hayırlı olma yönü belli olmayan işlerde olmalı. Yolculuğa çıkmak, ticaret yapmak, evlenmek, vazife almak veya buna benzer işlerde olmalıdır.
c- Şahsi için iradesinin meylettiği muayyen bir şeye istihare etmemelidir. Bu şeyi devamlı şahsi için isteyip durmamalıdır. Bazan hayırlı olduğunu zannettiği kişinin aleyhine çirkin gördüğü bir işte kendi hayrına olur.
d- Subhan olan Allah cc şöyle buyurdu:
وَعَسٰى اَنْ تَكْرَهُوا شَيْپًا وَهُوَ خَيْرٌ لَكُمْ وَعَسٰى اَنْ تُحِبُّوا شَيْپًا وَهُوَ شَرٌّ لَكُمْ وَاللّٰهُ يَعْلَمُ وَاَنْتُمْ لَا تَعْلَمُونَ
Bakara suresi 2.216 - Olur ki, bir şey sizin için hayırlı iken, siz onu hoş görmezsiniz. Yine olur ki, bir şey sizin için kötü iken, siz onu seversiniz. Allah bilir, siz bilmezsiniz.
e-İstihareden önce çalışmanı hayırlı olanı araştırma yönünde sarf eylemek güzel olur. Çünkü Allah sana akıl verdi. Bu akıl ile iyi olan ile kötü olan ayırt edilir. Sonra Aziz ve Celil olan Mevlana’dan yardım talep eyle. Güzel olan bu dua ile lafızları ile elde edilir. Yoksa manasının neden oldukları ile değil. Çünkü bu lafızlarda hikmet vardır. Fayda vardır. Hususi özellik vardır. Bunları biz bilemeyiz. Ancak bunları Resulüllah sav sahabesine öğretmeyi K. Kerimden sure öğretir gibi istihare öğretmeyi isteyip temenni etti.
Olay budur. En iyisini kendisi için isteyene rüyasında rüya görmesi kendisine o rüyada hayırlı olanın beyan edilmesi şartlardan bir şart değildir. İnsanlardan bazıları buna itikad eder. Ancak kalbine işin hayırlı ise inşirahı meydana gelir. Onu yapar. Kötü ise moral bozukluğu meydana gelir onu yapmaz. Müjdeli veya uyarıcı rüya görür. Allah cc işinde galip olandır. Ayeti Kerimede şöyle buyrulur:
فَاِذَا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَى اللّٰهِ اِنَّ اللّٰهَ يُحِبُّ الْمُتَوَكِّلٖينَ
Al-i İmran suresi 3.159 - Bir kere de karar verip azmettin mi, artık Allah'a tevekkül et, (ona dayanıp güven). Şüphesiz Allah, tevekkül edenleri sever.
Salat ve selam müjdeleyici ve uyarıcı olan Muhammet sav üzerine, Hane halkı üzerine ve arkadaşlarının hepsinin üzerine olsun.
سبحان ربك رب العزة عما يصفون وسلام على المرسلين والحمد لله رب العالمين.
Saffat suresi 37: 180,181,182. Senin Rabbini, kudret ve hükümranlığın Rabbini, onların yakıştırdıkları şeylerden tenzih ederim. Özgürce sorumluluklarını yerine getirmek üzere peygamberlik göreviyle gönderilenlerin hepsine selam olsun, selamette olsunlar, hepsi de selamete erenlerdendir. Alemlerin, bütün varlıkların Rabbi Allah’a hamdolsun. Amin. Amin. Amin.
Tarih: 10 Mayıs 2023.
Tercüme Eden: İbrahim SIRMALI
(Emekli Müftü, İcazetli)
http://africanulama.org dan alıntıdır.
