“EĞİTİMDE SORUNLARI ÇÖZME İRADESİ ÜMİDİMİZİ ARTIRIYOR”

 2023-2024 eği­tim-öğ­re­tim yı­lı­nın bütün eği­tim ça­lı­şan­la­rı­na, öğ­ren­ci­le­ri­mi­ze ve ve­li­le­ri­mi­ze ha­yır­lı ol­ma­sı­nı di­li­yor, eği­tim ça­lı­şan­la­rı­nın so­run­la­rı­nın çö­zü­me ka­vuş­tu­rul­du­ğu, ge­lecek yıl­la­ra güven ve refah için­de eriş­me­mi­zi sağ­la­ya­cak eği­tim sis­te­min­de­ki dö­nü­şü­mün te­mel­le­ri­nin atıl­dı­ğı bir yıl ol­ma­sı­nı te­men­ni edi­yo­ruz.
 Eği­tim­de or­ta­ya ko­nu­lan he­def­le­ri ger­çek­leş­tir­mek için sağ­lam adım­lar at­ma­sı­nın yanı sıra, köklü so­run­la­ra ka­lı­cı çö­züm­ler ge­tir­me­si ge­re­ken Millî Eği­tim Ba­kan­lı­ğı’nın bu sü­reç­te her an­lam­da sür­dü­rü­le­bi­lir po­li­ti­ka­lar be­nim­se­me­si, be­lir­le­ye­ce­ği po­li­ti­ka­lar ön­ce­sin­de eği­ti­min pay­daş­la­rıy­la is­ti­şa­re et­me­si, so­run­la­rın çö­zü­mü için önem­li ve ge­rek­li­dir. Öğ­ret­men atama ve yer de­ğiş­tir­me sü­re­ci tu­tar­lı ve sür­dü­rü­le­bi­lir ol­ma­lı­dır.
Kad­ro­lu ya da söz­leş­me­li ay­rı­mı ya­pıl­mak­sı­zın öğ­ret­men­le­rin yer de­ği­şik­li­ği ta­lep­le­ri­nin kar­şı­lan­ma­sı ile öğ­ret­men açı­ğı­nın ka­pa­tıl­ma­sı ve böl­ge­sel fark­lı­lık­la­rın gi­de­ril­me­si he­def­le­ri­nin bir arada yü­rü­tül­me­si­nin zor­lu­ğu açık­tır. Ancak ba­kan­lı­ğın, ana­ya­sal hak olan ma­ze­re­te bağlı yer de­ği­şik­lik­le­ri ve is­te­ğe bağlı yer de­ği­şik­li­ği ile yaşa ve tec­rü­be­ye da­ya­lı böl­ge­ler arası adil bir öğ­ret­men is­tih­da­mı­nı bir arada yü­rüt­me­si ge­rek­mek­te­dir. Ba­kan­lık, teş­vik edici uy­gu­la­ma­lar­la norm kadro esas­la­rı­nın bölge/okul bazlı esnek hâle ge­ti­ril­me­si, ka­ri­yer ba­sa­mak­la­rın­da po­zi­tif ay­rım­cı­lık gibi uy­gu­la­ma­la­rı bir arada yü­rüt­mek su­re­tiy­le esnek çö­züm­ler ge­liş­tir­me­li­dir.
Öğ­ret­men­le­rin böl­ge­ler arası ada­let­siz da­ğı­lı­mı eği­tim­de eşit­siz­li­ğe sebep ol­mak­ta­dır. Ge­liş­miş­lik se­vi­ye­si düşük olan yer­le­şim yer­le­rin­de tec­rü­be­li öğ­ret­men­le­rin ça­lış­ma­sı­na yö­ne­lik teş­vik­le­rin su­nul­ma­sı, sos­yal ada­le­tin, fır­sat ve imkân eşit­li­ği­nin bir ge­re­ği­dir. Zo­run­lu hiz­met böl­ge­le­rin­de görev yapan eği­tim ça­lı­şan­la­rı­na, il­le­rin mah­ru­mi­yet du­ru­mu­na göre ilave özel hiz­met taz­mi­na­tı öden­me­si, hem böl­ge­nin eği­tim ça­lı­şa­nı açı­ğı­nın ka­pa­tıl­ma­sı ba­kı­mın­dan hem de böl­ge­nin zor­lu­ğu­na göre eği­tim ça­lı­şa­nı­nın ya­şa­dı­ğı mağ­du­ri­ye­ti gi­der­me­si ba­kı­mın­dan za­ru­ret arz et­mek­te­dir.
Hâ­li­ha­zır­da sağ­lık hiz­met­le­ri sı­nı­fı ile tek­nik hiz­met­ler sı­nı­fı­na dâhil olan­lar­dan 2006/10344 sa­yı­lı Ba­kan­lar Ku­ru­lu Ka­ra­rı­na ekli (IV) sa­yı­lı Cet­vel­de yer alan kal­kın­ma­da ön­ce­lik­li yö­re­le­re sü­rek­li gö­rev­le ata­nan­la­ra bu yö­re­ler­de fi­ilen ça­lış­tık­la­rı sü­re­ce görev yap­tık­la­rı yere göre yüzde 10’dan yüzde 90’a kadar de­ği­şen oran­lar­da ek taz­mi­nat öden­mek­te­dir. Aynı öde­me­nin aynı usul ve esas­lar dâ­hi­lin­de eği­tim-öğ­re­tim hiz­met­le­ri sı­nı­fı­na da öden­me­si önem­li bir teş­vik ola­cak­tır. Toplu söz­leş­me ta­lep­le­ri­miz ara­sın­da da yer alan bu tek­li­fin ha­ya­ta ge­çi­ril­me­si, öğ­ret­men açığı so­ru­nu­nu büyük oran­da çö­ze­cek­tir.
Söz­leş­me­li öğ­ret­men­lik son bul­ma­lı, kad­ro­ya geçiş dü­zen­le­me­si­nin be­lir­siz so­nuç­la­rı gi­de­ril­me­li­dir Öğ­ret­men is­tih­da­mın­da söz­leş­me­li öğ­ret­men­lik da­yat­ma­sı, hu­ku­ki ol­ma­dı­ğı gibi ça­lış­ma iliş­ki­le­ri yö­nün­den de ka­bu­lü ve ta­ham­mü­lü müm­kün de­ğil­dir. Öğ­ret­men­le­rin ana­ya­sal hak­la­rı­nı sı­nır­la­yan, aile bü­tün­lü­ğü­nü bozan, eş­le­ri bir­bi­rin­den, ço­cuk­la­rı da anne ba­ba­la­rın­dan ayrı bı­ra­kan, öğ­ret­me­ni eşi ile işi ara­sın­da ter­cih­te bu­lun­ma­ya zor­la­yan, öğ­ret­men­ler oda­sın­da ay­rım­cı­lık oluş­tu­ran, mes­le­ği ve öğ­ret­me­nin iti­ba­rı­nı ze­de­le­yen söz­leş­me­li öğ­ret­men­lik uy­gu­la­ma­sı­na son ve­ril­me­li­dir. Öğ­ret­men­le­rin mo­ti­vas­yo­nu­nu ar­tı­ran bir ka­ri­yer sis­te­mi oluş­tu­rul­ma­lı­dır. CHP ta­ra­fın­dan açı­lan dava so­nu­cun­da Ana­ya­sa Mah­ke­me­si’nin Öğ­ret­men­lik Mes­lek Ka­nu­nu’nun bazı mad­de­le­ri­ni iptal et­me­si, aday­lık ve ka­ri­yer ba­sa­mak­la­rı sü­re­ci­ni ye­ni­den bir be­lir­siz­li­ğin içine sü­rük­le­miş­tir. Aday öğ­ret­men­lik ve ka­ri­yer ba­sa­mak­la­rı sü­re­ci­nin sağ­lık­lı bir şe­kil­de iş­le­me­si için Ana­ya­sa Mah­ke­me­si’nin iptal ka­ra­rı ge­rek­çe­si çer­çe­ve­sin­de Öğ­ret­men­le­rin mo­ti­vas­yo­nu­nu ar­tı­ran bir ka­ri­yer sis­te­mi için yasal dü­zen­le­me ya­pıl­ma­lı­dır.
Ka­ri­yer ba­sa­mak­la­rın­da iler­le­me, sa­de­ce öğ­ret­men­lik­te­ki hiz­met sü­re­si­ne da­ya­lı ol­ma­lı; ka­ri­yer ba­sa­mak­la­rı sı­na­vı kal­dı­rı­la­rak öğ­ret­men­lik­te 5 yı­lı­nı ta­mam­la­mış olan­lar uzman öğ­ret­men­lik, 10 yı­lı­nı ta­mam­la­mış olan­lar ba­şöğ­ret­men­lik un­va­nı ala­bil­me­li­dir.Öğ­ret­men­lik Mes­lek Ka­nu­nu’ndaki ek­sik­lik­ler gi­de­ril­me­li­dir. 7354 sa­yı­lı Öğ­ret­men­lik Mes­lek Ka­nu­nu, öğ­ret­men­lik mes­le­ği­ni dü­zen­le­yen müs­ta­kil bir kanun bek­len­ti­si­ni kar­şı­la­ma yö­nün­de olum­lu bir adım ol­ma­sı­na rağ­men ‘mes­lek ka­nu­nu’ ola­rak ni­te­len­di­ril­me­yi hak edecek içe­rik­ten yok­sun­dur. Öğ­ret­men­le­rin ve eği­tim ca­mi­ası­nın bek­len­ti­si, öğ­ret­men­le­rin özlük hak­la­rı­nın ta­nım­lan­ma­sı ve ge­liş­ti­ril­me­si; ek­se­nin­de bir mes­lek ka­nu­nu­nun ha­ya­ta ge­çi­ril­me­si­dir.
Tür­ki­ye Yüz­yı­lı’na ya­kı­şır sa­yı­da öğ­ret­men ata­ma­sı ya­pıl­ma­lı­dır. Eği­ti­min ni­te­li­ği­nin ar­tı­rıl­ma­sı, okul­lar/böl­ge­ler ara­sın­da­ki ni­te­lik far­kı­nın ka­pa­tıl­ma­sı, okul­lar­da boş ders kal­ma­ma­sı­na ve sı­nıf­lar­da sa­de­ce kad­ro­lu öğ­ret­men­le­rin bu­lun­ma­sı­na bağ­lı­dır. Mü­la­kat­la öğ­ret­men atama yön­te­mi terk edil­me­li­dir. Yö­ne­ti­ci­lik pro­fes­yo­nel bir mes­lek ola­rak ya­pı­lan­dı­rıl­ma­lı­dır. Eği­tim yö­ne­ti­ci­li­ği­nin mes­lek­leş­me­si, mes­le­ki ye­ter­li­lik­le­rin be­lir­len­me­si, mes­lek ön­ce­si ve mes­lek için­de ye­tiş­tir­me ile li­ya­kat, uz­man­lık, bilgi, be­ce­ri ve tutum ek­se­nin­de ya­pı­la­cak seçme ve atama, eği­tim yö­ne­ti­mi­nin somut adım­lar atıl­ma­sı bek­le­nen temel pa­ra­met­re­le­ri­dir.
Şube mü­dür­le­ri­nin ro­tas­yon­dan kay­nak­la­nan so­run­la­rı çö­zü­me ka­vuş­tu­rul­ma­lı, öğ­ret­men iken son­ra­sın­da şube mü­dür­lü­ğü kad­ro­la­rı­na ata­nan­la­ra uzman ve ba­şöğ­ret­men­lik için baş­vu­ru­da bu­lun­ma hakkı ta­nın­ma­lı, uzman ve ba­şöğ­ret­men ün­va­nı im­kâ­nı ta­nın­ma­lı­dır. Şube mü­dür­lü­ğü ata­ma­la­rı, il­gi­li mev­zu­atın­da­ki hü­küm­le­re göre ger­çek­leş­ti­ril­me­li; is­tis­na­la­rı­nın ka­ide­yi boz­du­ğu 657 sa­yı­lı Kanun’un 76. mad­de­si kap­sa­mın­da­ki şube mü­dür­lü­ğü ata­ma­la­rın­dan ta­ma­men vaz­ge­çil­me­li ve şube mü­dür­lü­ğü­ne ata­ma­lar Gö­rev­de Yük­sel­me ve Unvan De­ği­şik­li­ği Yö­net­me­li­ği çer­çe­ve­sin­de ya­pıl­ma­lı­dır.
Eği­tim­ci­le­re şid­de­te karşı yasal dü­zen­le­me şart­tır. Eği­tim-öğ­re­tim hiz­me­ti es­na­sın­da veya ve­ri­len eği­tim öğ­re­tim hiz­me­tin­den kay­nak­la­nan ne­den­ler­le eği­tim ça­lı­şan­la­rı­na karşı cebir, şid­det veya teh­dit kul­la­nan ki­şi­le­re cay­dı­rı­cı ce­za­lar ve­ril­me­li­dir. Dep­re­min eği­tim sis­te­min­de aç­tı­ğı ya­ra­lar hızla sa­rıl­ma­lı­dır. Eği­tim ku­rum­la­rı­nın te­miz­lik ve gü­ven­lik so­run­la­rı­na ka­lı­cı çö­züm­ler üre­til­me­li­dir Millî Eği­tim Ba­kan­lı­ğı kad­ro­la­rın­da Genel İdare Hiz­met­le­ri Sı­nı­fı, Tek­nik Hiz­met­ler Sı­nı­fı, Yar­dım­cı Hiz­met­ler Sı­nı­fı ça­lı­şan­la­rı­nın da eği­tim öğ­re­tim hiz­me­ti­nin ak­sa­ma­dan en etkin şe­kil­de yü­rü­tül­me­si için emek sarf et­ti­ği ger­çe­ği unu­tul­ma­ma­lı ve ça­lış­ma şart­la­rı iyi­leş­ti­ril­me­li­dir. Gö­rev­de yük­sel­me ve ünvan de­ği­şik­li­ği sı­nav­la­rı belli bir tak­vim dâ­hi­lin­de dü­zen­li ola­rak ya­pıl­ma­lı­dır. Ders çi­zel­ge­le­rin­de ya­pı­lan de­ği­şik­li­ğin uy­gu­la­ma­sı er­te­len­me­li­dir.
Millî Eği­tim Ba­kan­lı­ğı’nın, okul­la­rın açıl­ma­sı­na az bir süre kala eği­tim ku­rum­la­rı­nın haf­ta­lık ders çi­zel­ge­le­rin­de de­ği­şik­lik yap­ma­sı ve bu de­ği­şik­li­ğin 2023-2024 eği­tim-öğ­re­tim yı­lın­da uy­gu­la­ma­ya ko­nul­ma­sı be­ra­be­rin­de bir­çok sorun ge­ti­re­ce­ği açık­tır.
Olum­lu ve çözüm odak­lı adım­la­rın atıl­ma­sı­na devam edil­me­li­dir.
Eş du­ru­mu ve yer de­ği­şik­li­ği gibi ko­nu­lar­da önem­li ek­sik­le­ri ol­mak­la bir­lik­te söz­leş­me­li öğ­ret­men­le­rin kad­ro­ya ge­çi­ril­me­si­ni ye­rin­de ve de­ğer­li bir karar ola­rak de­ğer­len­di­ri­yo­ruz.
Öğ­ret­men­lik Mes­lek Ka­nu­nu’nun çı­ka­rıl­ma­sı ve 3600 ek gös­ter­ge dü­zen­le­me­si de bek­len­ti ve so­run­la­rı çözen ta­ri­hî adım­lar­dır. Ka­ri­yer ba­sa­mak­la­rı dü­zen­le­me­siy­le uzman ve ba­şöğ­ret­men un­van­la­rı­nın ve­ril­me­si­ni ve be­ra­be­rin­de gelen ücret ar­tış­la­rı­nı, aday öğ­ret­men­lik sü­re­ci­nin aday öğ­ret­men­ler­de oluş­tur­du­ğu ge­rek­siz yük ve st­res­ten arın­dı­rıl­ma­sı­nı, ma­ze­re­te da­ya­lı yer de­ği­şik­li­ği ta­lep­le­ri­ni kar­şı­la­mak için de­fa­at­le iş­le­ti­len baş­vu­ru sü­reç­le­ri­ni, ÇEDES gibi çevre ve değer bi­lin­ci­ni ge­liş­tir­me­ye yö­ne­lik pro­je­le­ri olum­lu bu­lu­yo­ruz.
Bu ge­liş­me­ler, yeni dö­nem­de so­run­la­rı çöz­mek nok­ta­sın­da güçlü bir ira­de­nin var­lı­ğı­na işa­ret ola­rak gö­rül­mek­te­dir.
Olum­lu adım­la­rın atıl­ma­sı­na, an­lam­lı ve fay­da­lı pro­je­le­rin uy­gu­lan­ma­sı­na ve des­tek­len­me­si­ne, çözüm odak­lı yak­la­şım­la­ra devam edil­me­li­dir. ”diye açık­lan­dı.
Ha­ber-Fo­to: Bay­ram Ali KA­VAL­CI