Erkılınç: Gazetelerin kaderini matbaa lobisi belirlememeli

    Basın İlan Ku­ru­mu Genel Mü­dü­rü Cavit Er­kı­lınç, ül­ke­nin fark­lı il­le­rin­de yerel ga­ze­te­le­rin ba­sı­mı­nı ger­çek­leş­ti­ren bazı mat­ba­ala­rın, sözde basın öz­gür­lü­ğü ve san­sür kar­şıt­lı­ğı kis­ve­si al­tın­da isim­siz bil­di­ri da­ğı­ta­rak ga­ze­te­le­ri yeni Basın Ya­sa­sı’na karşı çık­ma­ya davet et­tik­le­ri­nin tes­pit edil­di­ği­ni açık­la­dı.
    Ga­ze­te Sa­hip­le­ri ve Tem­sil­ci­le­ri Bölge Top­lan­tı­la­rı­nın onun­cu­su Adana’da ger­çek­leş­ti­ril­di. Top­lan­tı­ya Ga­zi­an­tep, Hatay, Kah­ra­man­ma­raş, Kay­se­ri, Kilis, Mer­sin, Nev­şe­hir, Niğde, Os­ma­ni­ye’den ge­len­ler­le bir­lik­te 112 ga­ze­te sa­hi­bi ve tem­sil­ci­si ka­tıl­dı.
    Top­lan­tı­nın açı­lı­şın­da ko­nu­şan Basın İlan Ku­ru­mu (BİK) Genel Mü­dü­rü Cavit Er­kı­lınç, yeni ya­sa­ma yı­lın­da TBMM Genel Ku­ru­lu gün­de­mi­ne ge­lecek ilk yasal dü­zen­le­me­nin “Basın Ka­nu­nu ile Bazı Ka­nun­lar­da De­ği­şik­lik Ya­pıl­ma­sı­na Dair Kanun Tek­li­fi” ol­ma­sı­nı bek­le­dik­le­ri­ni söy­le­di.
    Yasa tek­li­fi­nin ga­ze­te­le­rin ge­le­ce­ği­ne dair ha­ya­ti önem­de mad­de­ler içer­di­ği­ni an­la­tan Er­kı­lınç, “Dü­zen­le­me, sa­de­ce ga­ze­te­le­ri değil, ga­ze­te­ci­lik mes­le­ği­ni de ya­kın­dan il­gi­len­di­ri­yor. İnter­net med­ya­sı­nı yasal ze­mi­ne otur­tu­yor. Sü­re­li yayın sa­yı­la­cak in­ter­net haber si­te­le­ri görev ala­nı­mı­za gi­ri­yor ve resmi ilan ala­bil­me­le­ri­nin önü açı­lı­yor. De­zen­for­mas­yon­la mü­ca­de­le­de et­kin­lik sağ­la­nı­yor, top­lum sağ­lı­ğı­nı ve kamu dü­ze­ni­ni ko­ru­yu­cu ön­lem­ler ge­li­yor. Ulus­la­ra­ra­sı sos­yal medya plat­form­la­rı ile hu­ku­ki mu­ha­tap­lık ger­çek ma­na­da bir çer­çe­ve­ye otur­tu­lu­yor. Bu say­dık­la­rı­mı­zın ne­re­sin­de yan­lış var veya bu say­dık­la­rı­mız kim­le­ri niye ra­hat­sız edi­yor?” diye sordu.
“Ga­ze­te­le­ri­mi­zin kan­dı­rıl­ma­sı­na izin ver­me­ye­ce­ğiz”
    Daha önce sı­ra­sıy­la Bursa, İzmir, Konya, An­ka­ra, Sam­sun ve Trab­zon’da ga­ze­te sa­hip­le­ri ile bir araya gel­di­ği­ni anım­sa­tan Er­kı­lınç, ka­tı­lım­cı­la­rın te­mel­de iki ko­nu­yu dile ge­tir­dik­le­ri­ni ifade ede­rek, ko­nuş­ma­sı­nı şöyle sür­dür­dü:
    “Ga­ze­te tem­sil­ci­le­ri, ‘Keşke daha önce Ana­do­lu’ya çıkıp ger­çek­le­ri an­lat­say­dı­nız. Ya­sa­ya dair fena halde bizi ya­nılt­mış­lar, kan­dır­mış­lar’ de­di­ler. Açık­ça­sı sa­ha­da bu de­re­ce­de de­zen­for­mas­yo­nun ya­pıl­dı­ğı­nı his­se­de­me­dik. O ne­den­le bölge top­lan­tı­la­rı­nı yeni ya­sa­nın hemen ar­dın­dan ger­çek­leş­ti­recek ve siz­ler­le yeni yol ha­ri­ta­sı­nı ve mev­zu­atı is­ti­şa­re ile be­lir­le­ye­cek­tik. Yasa ekim ayına er­te­le­nin­ce kol­la­rı sı­va­dık ve Ku­ru­mu­mu­zu il­gi­len­di­ren mad­de­le­ri pay­daş­la­rı­mı­za an­lat­ma­ya baş­la­dık. Ga­ze­te­le­ri­mi­zin kan­dı­rıl­ma­sı­na izin ver­me­ye­ce­ğiz. Son dö­ne­meç­te bir yol ka­za­sı ya­şan­sın is­te­mi­yo­ruz.
    Bir diğer konu ise, ga­ze­te­le­ri­miz, bu yasa son­ra­sı ka­pa­tı­la­cak­la­rı­na inan­dı­rıl­mış­lar. Hatta ken­di­le­ri­ni ya­sa­ya karşı çık­ma­la­rı nok­ta­sın­da ara­yan­lar, Ku­ru­mu­mu­zun adını dahi kul­lan­mış­lar. De­ğer­li ar­ka­daş­lar, her şey­den önce ül­ke­miz­de ifade etme ve yayma öz­gür­lü­ğü var; Ana­ya­sa­mız ile gü­ven­ce al­tın­da. Yine mü­te­şeb­bis hür­ri­ye­ti var. Kim neyi ka­pa­tı­yor, her şey bir yana ga­ze­te­ler nasıl ka­pa­tı­la­bi­lir? Biz tek bir şey söy­lü­yo­ruz: Ga­ze­te­ni­zi ko­ru­ya­cak­sa­nız, ga­ze­te­ci­lik mes­le­ği­ni ya­şa­ta­cak­sa­nız bunun yolu ya­sa­nın çık­ma­sın­dan ge­çi­yor. Her şey için çok geç ol­ma­dan ha­zır­lık­la­rı­nı­zı ta­mam­la­yın is­ti­yo­ruz.”
“Haklı ve sa­mi­mi olan ken­di­ni giz­le­mez”
    Bölge top­lan­tı­la­rı­na baş­la­na­ca­ğı­nı du­yur­ma­la­rı­nın ar­dın­dan ilk ola­rak, “ga­ze­te­me do­kun­ma” adı al­tın­da karşı kam­pan­ya gi­ri­şi­min­de bu­nul­ma­ya ça­lı­şıl­dı­ğı­nı kay­de­den Er­kı­lınç, on kadar ga­ze­te­nin kam­pan­ya­ya ka­tıl­dı­ğı­nı, daha sonra ger­çek­le­ri gören ga­ze­te­le­rin kam­pan­ya­ya olan des­te­ği­ni geri çek­ti­ği­ni an­lat­tı. Top­lan­tı ve yasa kar­şı­tı ikin­ci te­şeb­bü­sün ise Trab­zon’da bu­lun­duk­la­rı es­na­da ger­çek­leş­ti­ği­ni be­lir­ten Er­kı­lınç, ko­nuş­ma­sı­na şöyle devam etti:
    “İki fark­lı bil­di­ri metni ha­zır­lan­mış, önü­mü­ze geldi. Ya­zı­da ne logo var ne isim ne de imza. Ya­zı­ya ilk bak­tı­ğı­nız­da basın öz­gür­lü­ğü ve san­sür kar­şıt­lı­ğı gibi top­lu­mun ge­ne­li ta­ra­fın­dan ko­lay­ca be­nim­se­necek süslü kav­ram­lar. Buna kim karşı ola­bi­lir değil mi? Ya­zı­nın de­tay­la­rı­na bak­tı­ğı­nız­da tek bir şey gö­rü­yor­su­nuz: Yeni Basın Ya­sa­sı çık­ma­sın, in­ter­net haber si­te­le­ri sü­re­li yayın sa­yıl­ma­sın, in­ter­net med­ya­sı Basın İlan Ku­ru­mu dı­şın­da bir başka ku­ru­ma bağ­lan­sın. Dert­le­ri basın öz­gür­lü­ğü de değil, san­sü­re karşı çık­mak da. Amaç­la­rı şu; in­ter­net haber si­te­le­ri sü­re­li yayın sa­yıl­ma­sın. Kim diyor bunu diye ar­ka­daş­lar araş­tır­dı. İzmir, Adana, Sa­kar­ya, Ko­ca­eli ve Er­zu­rum’da bazı ga­ze­te yö­ne­ti­ci­le­ri­nin cep te­le­fon­la­rı­na gön­de­ril­miş. Belki başka iller de var­dır. Ya­zı­la­rın ar­ka­sın­dan bir mat­ba­acı çıktı iyi mi? Ne acı ki bu ar­ka­daş, ba­sa­ca­ğı, belki de bas­ma­dan bas­mış gibi gös­te­re­ce­ği ga­ze­te­den ge­lecek pa­ra­nın der­di­ne düş­müş. Amacı basın öz­gür­lü­ğü ve ga­ze­te­le­ri­miz olsa sa­mi­mi şe­kil­de çıkar bil­di­ri­nin al­tı­na is­mi­ni yazar, im­za­sı­nı atar. Yok, bi­ri­le­ri is­te­di diye bu oyuna fi­gü­ran ol­muş­sa işte o zaman çok daha acı bir tab­loy­la karşı kar­şı­ya­yız de­mek­tir.”
“Ka­pı­nız ça­lın­dı­ğın­da şu iki so­ru­yu sorun…”
    Bun­dan önce dü­zen­le­nen tüm top­lan­tı­lar­da ga­ze­te­ler ile in­ter­net haber si­te­le­ri­nin ka­de­ri­nin ortak ol­du­ğu­nu vur­gu­la­dık­la­rı­nı, as­lın­da bunu bir mec­bu­ri­yet gibi gör­dük­le­ri­ni vur­gu­la­yan Er­kı­lınç, ya­sa­nın çık­ma­sı­nın ar­dın­dan ga­ze­te­le­re ait in­ter­net haber si­te­le­ri­nin, ga­ze­te­si ol­ma­yan­la­ra göre çok daha avan­taj­lı ola­ca­ğı­nı, her in­ter­net si­te­si­nin de haber si­te­si sa­yıl­ma­ya­ca­ğı­nı yi­ne­le­di. “Küçük ik­ti­dar alan­la­rı­nı ko­ru­mak is­te­yen­ler, siz­le­rin üze­rin­den üret­tik­le­ri de­zen­for­mas­yon­la do­lay­lı ola­rak yak­la­şık bin tam sayfa icra ila­nı­nın kay­be­dil­me­si­ne neden oldu” diyen Er­kı­lınç, ga­ze­te sa­hip­le­rin­den, de­zen­for­mas­yo­nu üre­ten­ler tek­rar ka­pı­la­rı­nı çal­dı­ğın­da, sa­de­ce ger­çe­ği ve kay­be­di­len 20 mil­yon TL’yi aşkın ilan ge­li­ri­ni sor­ma­la­rı­nı is­te­di.
Er­kı­lınç, ko­nuş­ma­sı­nı şöyle ta­mam­la­dı:
    “Üç ayı­mız heba oldu. Biz­ler pay­da­şız, or­ta­ğız ve aynı ge­mi­de­yiz. Sizin 33 bin, bizim 380 ça­lı­şa­nı­mız var. Adana’dan tüm ga­ze­te­le­ri­mi­ze bir kez daha ses­le­ni­yo­rum: Bu yasa çık­maz, in­ter­net si­te­le­ri sü­re­li yayın sa­yıl­ma­ya­rak görev ala­nı­mı­za gir­mez ve icra ilan­la­rı tüm­den eli­miz­den ka­çar­sa; siz­ler de biz­ler de küçük kı­ya­me­ti ya­şa­rız. Bu ne­den­le içi­niz­de­ki üç beş ik­ti­dar he­ves­li­si­ne kulak ver­me­yin. Hele hele ga­ze­te­le­rin ka­de­ri­ni mat­baa lo­bi­le­ri­nin be­lir­le­me­si­ne rıza gös­ter­me­yin. Üç asır önce hat­tat­lar ne yap­mış­sa şimdi ay­nı­sı­nı mat­ba­acı­lar yap­mak is­ti­yor. Buna ka­de­rin bir cil­ve­si mi di­ye­lim, yoksa tarih te­ker­rür­den iba­ret mi di­ye­lim, bi­le­me­dim.”
    Genel Müdür Yar­dım­cı­sı Mesut Onat, birim mü­dür­le­ri ve şube mü­dür­le­ri­nin hazır bu­lun­du­ğu top­lan­tı­da daha sonra ga­ze­te sa­hip­le­ri ve tem­sil­ci­le­ri söz ala­rak gö­rüş­le­ri­ni ifade etti.
    Top­lan­tı, ka­tı­lım­cı­la­rın onu­ru­na ve­ri­len öğle ye­me­ği­nin ar­dın­dan ger­çek­leş­ti­ri­len so­ru-ce­vap ve soh­bet bö­lü­mü ile sona erdi.
    Ga­ze­te Sa­hip­le­ri ve Tem­sil­ci­le­ri Bölge Top­lan­tı­la­rı­nın bir son­ra­ki ayağı 29 Eylül 2022 Per­şem­be günü İstan­bul’da ger­çek­leş­ti­ri­lecek.
                    

  Ha­ber-Fo­to: B.İ.K.