Dijital mahremiyeti korumak için neler yapmalı?

 Ege Üni­ver­si­te­si İle­ti­şim Fa­kül­te­si Ga­ze­te­ci­lik Bö­lü­mü Öğ­re­tim Üyesi Prof. Dr. Şa­di­ye Deniz, di­ji­tal mah­re­mi­yet kav­ra­mı­nı ve bi­rey­ler ile özel­lik­le de ço­cuk­la­rın sos­yal medya araç­la­rı­nı ve in­ter­net say­fa­la­rı­nı kul­la­nır­ken ne­le­re dik­kat et­me­si ge­rek­ti­ği­ni an­la­tı. İnter­net­te yap­tı­ğı­mız tüm ak­ti­vi­te­le­rin gö­rün­me­yen bir kar­şı­lı­ğı­nın ola­bi­le­ce­ği­ni söy­le­yen Prof. Dr. Deniz, “Nasıl ki ger­çek ha­yat­ta ki­şi­sel bir özel alan oluş­tu­ru­yor ve her­kes­le her şeyi pay­laş­mı­yor­sak di­ji­tal or­tam­da da aynı şe­kil­de ha­re­ket et­me­li­yiz” dedi.
Pay­la­şım­la­rın in­ter­net or­ta­mın­dan hiç­bir zaman si­li­ne­me­yecek ol­ma­sı son­ra­ki dö­nem­ler­de bi­rey­ler için is­ten­me­yen du­rum­lar ya­şan­ma­sı­na neden ola­bi­le­ce­ği­ni vur­gu­la­yan Prof. Dr. Deniz, “Sos­yal ağlar üze­rin­den rı­za­mız da­hi­lin­de pay­laş­tı­ğı­mız ki­şi­sel bil­gi­le­ri­miz, fo­toğ­raf­la­rı­mız vb diğer şey­ler tek­no­lo­ji şir­ket­le­ri ta­ra­fın­dan kul­la­nı­la­bi­li­yor. Bunun ya­nın­da özel ha­ya­tın giz­li­li­ği­nin ihlal edil­me­si, in­ter­net­te pay­laş­tı­ğı­mız bir içe­ri­ğin sil­sek dahi yok ol­ma­ma­sı son­ra­ki ya­şan­tı­mı­zı et­ki­le­ye­bi­lecek çe­şit­li risk­le­ri ba­rın­dı­rı­yor” diye ko­nuş­tu.
Mah­rem ala­nın ki­şi­le­re göre fark­lı­lık gös­te­re­bi­le­ce­ği­ni söy­le­yen Prof. Dr. Deniz, özel­lik­le ço­cuk­lar olmak üzere genel ola­rak di­ji­tal mah­re­mi­yet far­kın­da­lı­ğı­nı ar­tır­mak ve o özel alanı ko­ru­mak önem ta­şı­yor. Mah­rem ke­li­me­si, her­kes­çe bi­lin­me­me­si icap eden, söy­len­me­yen ve gizli de­mek­tir. Mah­re­mi­yet ise bir hak­tır. Neyi ki­min­le pay­la­şa­ca­ğı­mı­za bizim karar verme du­ru­mu­muz­dur. Mah­re­mi­yet hakkı, ki­şi­le­rin baş­ka­la­rı ile hangi ko­şul­lar­da iliş­ki içe­ri­si­ne gi­re­bi­le­cek­le­ri­ne ve ken­di­le­ri hak­kın­da hangi bil­gi­le­ri pay­la­şa­bi­le­cek­le­ri­ne ken­di­le­ri­nin karar ver­me­si­ni içer­mek­te­dir. Bu ne­den­le mah­re­mi­yet ya da mah­rem alan her­ke­se göre fark­lı­lık gös­te­re­bi­lir. Bazı ki­şi­ler için evi, be­de­ni, aile­si, ad­re­si, ide­olo­ji­si, inan­cı mah­rem alanı ola­rak sa­yı­lır­ken ba­zı­la­rı için sa­yıl­ma­mak­ta” dedi.
İnter­net­te kul­la­nı­cı olan her­ke­sin di­ji­tal mec­ra­lar­da pay­la­şı­lan­la­rın si­lin­me­ye­ce­ği­ni bi­le­rek ha­re­ket et­me­le­ri ge­rek­ti­ği ko­nu­sun­da uya­rı­da bu­lu­nan Prof. Dr. Deniz şun­la­rı söy­le­di: “Di­ji­tal mah­re­mi­yet far­kın­da­lı­ğın­da­ki en önem­li me­se­le pay­la­şım­la­rı­mı­zın di­ji­tal mec­ra­lar­da hiç si­lin­me­ye­ce­ği bil­gi­si­ne sahip ol­ma­mız­dır. Pay­la­şım­la­rı­mı­zı ya­par­ken bu ön kabul ile ha­re­ket et­me­li­yiz. Bugün her­ke­se açık ola­rak pay­laş­tı­ğı­mız bir içe­ri­ği yarın giz­le­mek is­te­ye­bi­li­riz. Ya da bugün za­rar­lı gör­me­di­ği­miz ve sos­yal ağ­la­ra koy­du­ğu­muz bir içe­rik ge­le­cek­te­ki ha­ya­tı­mı­zı olum­suz et­ki­le­me du­ru­mu­nu or­ta­ya çı­ka­ra­bi­lir.”
             Ha­ber-Fo­to: Ha­li­de TONGA