“Küresel sermaye rotasını Türkiye'ye çevirecek”

 Tür­ki­ye’de ener­ji, gıda, çi­men­to, cam, se­ra­mik, en­düst­ri­yel me­tal­ler, sa­vun­ma sa­na­yi ile tek­no­lo­ji start up’la­rı­nın kü­re­sel ser­ma­ye için ca­zi­be ya­rat­tı­ğı­nı be­lir­ten Ortak Akıl Da­nış­man­lık Ku­ru­cu­su Dr. Yıl­maz Sön­mez, “Ya­ban­cı ya­tı­rım­cı­lar, üstün üre­tim gücü olan mo­bil­ya, teks­til, ma­ki­ne, oto­mo­tiv yan sa­na­yi, plas­tik gibi sek­tör­le­re yö­ne­lik ya­tı­rım­lar­da ku­rum­sal­la­şa­ma­yan şir­ket­ler ne­de­niy­le çe­kim­ser ka­la­bi­li­yor.. Ya­ban­cı ya­tı­rım­cı, şir­ket­le­rin ku­rum­sal alt­ya­pı kar­ne­si­ne ba­kı­yor. Ku­rum­sal­laş­ma­yan ve ölçek eko­no­mi­si­ne geç­me­yen şir­ket­le­ri­mi­zin kar­ne­si ne yazık ki zayıf!” dedi.
 Kü­re­sel araş­tır­ma­lar, pan­de­mi­nin ar­dın­dan Rus­ya-Uk­ray­na sa­va­şı, enf­las­yon ve re­ses­yon­la mü­ca­de­le eden kü­re­sel ser­ma­ye­nin gü­ven­li ve sür­dü­rü­le­bi­lir bü­yü­me vaat eden ya­tı­rım li­ma­nı bu­la­ma­dı­ğı­nı gös­te­ri­yor.
OECD ve­ri­le­ri­ne göre, 2022’de kü­re­sel doğ­ru­dan ya­ban­cı ya­tı­rım ha­re­ket­le­ri, yüzde 24 dü­şe­rek 1,28 tril­yon do­la­ra ge­ri­le­di.
Glo­bal­Da­ta ana­li­zi ise aynı yıl tüm dün­ya­da satın alma ve bir­leş­me yo­luy­la ya­pı­lan ya­tı­rım­la­rın 3,9 tril­yon do­lar­dan 2,8 tril­yon do­la­ra düş­tü­ğü­nü gös­te­ri­yor.
Tür­ki­ye sahip ol­du­ğu jeo-lo­jis­tik ko­nu­mu, 83 mil­yo­nu aşkın iç pazar bü­yük­lü­ğü, Av­ru­pa’ya kı­yas­la genç nü­fu­su ve bir­kaç sa­at­lik hava yol­cu­lu­ğu ile tril­yon­lar­ca do­lar­lık eko­no­mi­ye ula­şa­bil­me­siy­le kü­re­sel ser­ma­ye için ca­zi­be ya­ra­tı­yor.
Tür­ki­ye ya­ban­cı ya­tı­rım­la­rın ra­da­rın­da!
Dün­ya­da ya­tı­rım­la­rın özel­lik­le di­ji­tal ve yeşil tek­no­lo­ji alan­la­rın­da yo­ğun­laş­tı­ğı­nı, Tür­ki­ye’de ise ya­tı­rım­cı­la­rın gözde sek­tör­le­ri ara­sın­da ener­ji, gıda, çi­men­to, cam, se­ra­mik, en­düst­ri­yel me­tal­ler, sa­vun­ma sa­na­yi ile tek­no­lo­ji start up’la­rı­nın yer al­dı­ğı­nı vur­gu­la­yan Ortak Akıl Da­nış­man­lık Ku­ru­cu­su Dr. Yıl­maz Sön­mez, “Tür­ki­ye esnek üre­tim ka­bi­li­ye­ti ve id­di­alı ih­ra­cat he­def­le­riy­le ya­ban­cı ya­tı­rım­la­rın ra­da­rın­da!
Ancak ku­rum­sal­la­şa­ma­yan şir­ket­ler ya­ban­cı ya­tı­rım­la­rı za­yıf­la­tı­yor.
En­düst­ri 4.0 ve Yeşil Mu­ta­ba­kat ça­ğın­da bu sek­tör­le­rin ku­rum­sal dö­nü­şüm­le­ri­ni ta­mam­la­ma­sı ve alt­ya­pı ek­sik­lik­le­ri­ni gi­de­re­rek po­tan­si­yel­le­ri­ni ha­ya­ta ge­çir­me­si ge­re­ki­yor.
Dün­ya­da “ge­lecek vaat eden şir­ket” kri­te­ri, sa­de­ce fi­nan­sal gös­ter­ge­ler­le ta­nım­lan­mı­yor.
Da­ya­nık­lı ve esnek bir ku­rum­sal alt­ya­pı, trend­ler­le uyum­lu per­for­mans gös­ter­ge­le­ri ve ye­te­nek­ler için ca­zi­be mer­ke­zi olmak çok daha önem­li” diye be­lirt­ti.
“Ca­zi­be mer­ke­zi ol­ma­nın şif­re­si ku­rum­sal­laş­mak­ta”
Tür­ki­ye’nin dün­ya­ya diz çök­tü­ren pan­de­mi dö­ne­min­de üre­tim ye­te­ne­ği ve Av­ru­pa pa­zar­la­rı­na ya­kın­lı­ğı ile öne çık­tı­ğı­nı kay­de­den Dr. Yıl­maz Sön­mez, “Ya­ban­cı ya­tı­rım­cı­lar için Türk şir­ket­le­ri her zaman önem­li bir se­çe­nek.
Ancak şir­ket­le­ri­miz ku­rum­sal alt­ya­pı ye­ter­siz­li­ğin­den fır­sa­tı ka­çı­ra­bi­li­yor.
Kü­re­sel ser­ma­ye­nin ajan­da­sı­na gir­me­ye engel olan ya­pı­sal fak­tör­le­rin ba­şın­da KOBİ ve aile şir­ke­ti ya­pı­sı ge­li­yor. Bu şir­ket­ler, Tür­ki­ye eko­no­mi­si­nin ta­ba­nı­na ya­yıl­sa da ölçek eko­no­mi­si­ne geç­me­yip ev­ren­sel yö­ne­tim il­ke­le­ri­ne en­teg­re ol­ma­dık­ça, insan kay­nak­la­rın­dan pa­zar­la­ma­ya, di­ji­tal­leş­me­den yeşil dö­nü­şü­me ku­rum­sal ge­li­şim­le­ri­ni ta­mam­la­ma­dık­ça, ca­zi­be mer­ke­zi ol­ma­la­rı zor” ifa­de­le­rin­de bu­lun­du.
BİST’te de ku­rum­sal­laş­ma çık­ma­zı
Tür­ki­ye’nin geniş sek­tö­rel yel­pa­ze­si sa­ye­sin­de mev­cut halka arz­la­rın ya da doğ­ru­dan reel sek­tör ya­tı­rım­la­rı­nın çok daha ileri ta­şı­na­bi­le­ce­ği­ni vur­gu­la­yan Dr. Yıl­maz Sön­mez, “Bazı sek­tör­ler ve şir­ket­ler­de alt­ya­pı­nın ye­te­rin­ce güçlü ol­ma­ma­sı ne­de­niy­le hem doğ­ru­dan ya­tı­rım hem de fi­nan­sal pi­ya­sa­lar­da tüm bu po­tan­si­ye­le kar­şın ilgi sı­nır­lı ka­lı­yor.
Gıda, ener­ji gibi sek­tör­ler­den bir­bi­ri ar­dı­na halka arz ha­ber­le­ri­nin gel­di­ği BİST, enf­las­yo­nun or­ta­mın et­ki­siy­le ya­tı­rım­cı­la­rın il­gi­si­ni çe­ki­yor ancak Ku­rum­sal­laş­ma­yan ve ölçek eko­no­mi­si­ne geç­me­yen şir­ket­le­ri­miz kü­re­sel ser­ma­ye­nin ro­ta­sın­da be­lir­le­yi­ci olu­yor” dedi.
“Şir­ket­ler bakış açı­la­rı­nı üst lige ta­şı­ma­lı”
Ku­rum­sal­laş­ma ve ölçek eko­no­mi­si­ne ge­çi­şin en­teg­re bir şe­kil­de ger­çek­leş­ti­ril­me­si ge­rek­ti­ği­ne işa­ret eden Dr. Yıl­maz Sön­mez, “Tüm bu he­def­le­ri ha­ya­ta ge­çir­me­nin yolu şir­ket­ler­de yö­ne­tim ku­ru­lun­dan or­ga­ni­zas­yon ya­pı­sı­na, fi­nans­tan insan kay­na­ğı­na tüm şir­ke­ti dö­nüş­tü­recek st­ra­te­jik viz­yon oluş­tur­mak­tan, aile ana­ya­sa­sın­dan st­ra­te­jik plana kadar bu doğ­rul­tu­da pro­fes­yo­nel des­tek al­mak­tan ge­çi­yor. Tür­ki­ye mev­cut sek­tö­rel yel­pa­ze­nin ve şir­ket öl­çe­ği­nin çok öte­sin­de bir po­tan­si­ye­le sahip. Ancak şir­ket­le­rin bakış açı­la­rı­nı üst lige ta­şı­ma­la­rı ge­re­ki­yor” diye ek­le­di.
                

 Ha­ber-Fo­to: Selen FİLİZ