RİZE'Yİ TBMM'DE EN UZUN SÜRE TEMSİL EDEN ATATÜRK'ÜN KADIM DOSTU ALİ RIZA ZIRH

1888 yı­lın­da Rize'de doğdu. Ba­ba­sı Zarh­za­de Meh­met Salih, an­ne­si Ka­mi­le Ha­nım­dır. 26 Kasım 1920'de Ru­ki­ye Ha­nım­la ev­len­di. Meh­met Tur­han, Mete ve Eski Da­nış­ma Mec­li­si - Eski Da­nış­tay Baş­ka­nı Sü­ley­man Sırrı Kır­ca­lı'nın eşi olan Suna (Kır­ca­lı'nın) ba­ba­sı­dır. Mu­hit­tin Efen­di İlko­ku­lu­nu, Ba­ya­zıt Rüş­ti­ye­si­ni, Mer­can İda­di­si­ni bi­tir­dik­ten sonra Hukuk Mek­te­bin­den mezun oldu.
KUR­TU­LU­ŞA YÜREK VERDİ
Göz­le­rin­de­ki ra­hat­sız­lı­ğı ne­de­niy­le sağ­lık ku­ru­lu ra­po­ru ile si­lah­sız sı­nı­fa ay­rıl­dı ve as­ker­li­ği­ni er ola­rak yaptı. Genel Sa­vaş­ta Ana­far­ta­lar Di­va­nı Harp Ka­tip­li­ğin­de, 16. Ko­lor­du ve 2. Ordu mü­şa­vir­lik­le­rin­de bu­lun­du. Ter­his­ten sonra İstan­bul'da ti­ca­ret­le uğ­raş­tı. TBMM'nin 2. Dönem se­çim­le­ri­ne ka­tıl­dı. 15 Eylül 1923'te ya­pı­lan se­çim­de 416 oy ala­rak Rize'den mil­let­ve­ki­li se­çil­di. 12 Ağus­tos 1923'te Mec­li­se ka­tıl­dı, aynı gün maz­ba­ta­sı onay­lan­dı.
İSTİKLAL MAH­KE­MESİ ÜYESİ
İstida, Sıh­hi­ye ve Mu­ave­ne­ti İçti­ma­iye ve Ka­nu­nu Esasi ko­mis­yon­la­rın­da ça­lış­tı. Di­lek­çe ve Ka­nu­nu Esasi Ko­mis­yo­nu ka­tip­lik­le­ri­ne, Di­lek­çe Ko­mis­yo­nu Söz­cü­lü­ğü­ne, 20 Mart 1925 ta­ri­hin­de An­ka­ra İstik­lal Mah­ke­me­si üye­li­ği­ne se­çil­di. Baş­kan­lı­ğı­nı Af­yon­ka­ra­hi­sar Mil­let­ve­ki­li Ali (Çe­tin­ka­ya) Bey, üye­lik­le­ri­ni Ga­zi­an­tep Mil­let­ve­ki­li Kılıç Ali Bey, Aydın Mil­let­ve­ki­li Reşit Galip Rey, Rize Mil­let­ve­ki­li Ali Rıza (Zırh) Bey ve Sav­cı­lı­ğı­nı De­niz­li Mil­let­ve­ki­li Necip Ali (Kü­çü­ka) Bey'in yap­tı­ğı, üye­le­rin­den dör­dü­nün adı Ali ol­du­ğu için İstik­lal Mah­ke­me­si Ali­ler Mah­ke­me­si ola­rak da anı­lı­yor­du. Maraş'ın kur­tu­luş tö­ren­le­ri­ne ka­tı­lan he­yet­te yer aldı.
ATA­TÜRK'Ü RİZE'DE KAR­ŞI­LA­DI
As­ker­lik Mü­kel­le­fi­ye­ti Ka­nu­nu­nun De­ğiş­ti­ril­me­si Hak­kın­da Kanun Tek­li­fi, de­ği­şik ko­nu­lar­da on ayrı öner­ge verdi. Genel Ku­rul­da dört ayrı ko­nu­da ko­nuş­ma­sı var­dır. Bez­mi­alem Kız Li­se­sin­den ka­çı­rı­lan kız, Rize ve çev­re­si­nin sağ­lık teş­ki­la­tı ve Rize'nin ağaç dikim sa­ha­sı ko­nu­la­rın­da soru öner­ge­le­ri var­dır.
Rize zi­ya­re­tin­de Gazi Mus­ta­fa Kemal Ata­türk'ü Genç Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti'nin çi­çe­ği bur­nun­da vi­la­ye­ti Rize, 1924 yı­lı­nın 17-18 Nisan'ında en an­lam­lı gün­le­rin­den bi­ri­ni ya­şa­dı. Rize'ye eşi La­ti­fe Hanım ile gelen Mus­ta­fa Kemal Ata­türk'ü kar­şı­la­yan­lar ara­sın­da yer alı­yor­du. Ata­türk'ün soh­bet­le­rin­de yer alan gü­ve­ni­ni ka­za­nan isim­ler­den bi­riy­di.
BEŞ DÖNEM VEKİLLİK YAPTI
Rize'den 2-3-4 ve 6. Dönem Rize 5. Dö­nem­de 1933 yı­lın­da Rize ve Art­vin vi­la­yet­le­ri­nin bir­leş­ti­ril­me­siy­le oluş­tu­ru­lan Çoruh vi­la­ye­tin mil­let­ve­ki­li se­çil­di. Rize ilin­de en uzun süre ve­kil­lik eden Ali Rıza Zırh'tır. 8 Mayıs 1951 ta­ri­hin­de An­ka­ra'da vefat etti. Asri Me­zar­lık­ta 14 ada, 15 par­sel­de top­ra­ğa ve­ril­di. İstan­bul, Emi­nö­nü İlçesi Ho­ca­ham­za Ma­hal­le­si, De­de­oğ­lu Yo­ku­şu So­ka­ğı, 71 nolu evde nü­fu­sa ka­yıt­lıy­dı.