Hastalıklara karşı nasıl beslenmeliyiz?

Soğuk ha­va­nın et­ki­siy­le dü­şü­şe geçen ba­ğı­şık­lık mev­sim­sel grip­ten ko­ro­na­vi­rü­se kadar bir­çok has­ta­lı­ğa kapı ara­lı­yor. Uygun bes­len­me mo­de­liy­le bir­çok ra­hat­sız­lı­ğın sey­ri­nin ya­vaş­la­tıl­ma­sı­nın ya­nın­da önüne de ge­çi­le­bil­di­ği­ni be­lir­ten Bes­len­me Uz­ma­nı ve Di­ye­tis­yen Pınar De­mir­ka­ya, süper gı­da­la­ra dik­kat çe­ki­yor.

Form­da ka­lır­ken ba­ğı­şık­lı­ğı güç­len­dir­me­nin öne­mi­ni be­lir­ten Bes­len­me Uz­ma­nı ve Di­ye­tis­yen Pınar De­mir­ka­ya, diyet ya­par­ken ka­lo­ri he­sa­bı yap­ma­ya gerek ol­ma­dı­ğı­nı söy­lü­yor. Özel­lik­le kış mev­si­min­de bün­ye­yi teh­dit eden vi­rüs­le­re karşı me­ta­bo­liz­ma­yı güç­len­di­ren be­sin­le­rin tü­ke­til­me­si ge­rek­ti­ği­nin al­tı­nı çizen De­mir­ka­ya, obe­zi­te­den hi­per­tan­si­yo­na, Ha­şi­ma­to Has­ta­lı­ğı'ndan kalp-da­mar so­run­la­rı­na ve in­sü­lin di­ren­cin­den di­ya­be­te va­rın­ca­ya kadar bir­çok ra­hat­sız­lı­ğın önüne ge­çi­le­bil­di­ği­ni ifade edi­yor. De­mir­ka­ya'ya göre ka­lo­ri he­sa­bı yap­ma­dan hem za­yıf­la­mak hem de ba­ğı­şık­lı­ğı güç­len­dir­mek önem­li. Ancak ya­pı­la­cak di­yet­ler ki­şi­ye özel ol­ma­lı çünkü her diyet her­ke­se uy­mu­yor. Da­ha­sı, ka­lo­ri he­sa­bı ya­pı­lan di­yet­ler yan­lış so­nuç­lar ve­re­bi­li­yor­ken, De­mir­ka­ya, ko­nuy­la il­gi­li öne­ri­le­ri­ni sı­ra­lı­yor.
Vücut kit­le­si, yaş, cin­si­yet, stres…
Ki­şi­nin tü­ke­te­bi­le­ce­ği gı­da­la­rın de­tay­lı in­ce­le­me­ler­den sonra be­lir­len­me­si ge­re­ki­yor. Bu ko­nu­da vücut kit­le­si, ha­re­ket sık­lı­ğı ve uyku dü­ze­ni iyi sap­tan­ma­lı. Ay­rı­ca ge­ne­tik fak­tör­ler, cin­si­yet ve yaş ara­lı­ğı­nın ya­nın­da stres öl­çü­sü de yine önem­li bir etken. Mik­ro­bi­yom ana­li­zi son­ra­sı ise ge­rek­li diyet prog­ra­mı­na baş­la­na­bi­li­yor. Unut­ma­mak ge­re­ki­yor ki, diyet ki­şi­ye özel ha­zır­lan­ma­lı. Ancak genel prog­ram­la­ra yu­mur­tay­la bir­lik­te lif ve mi­ne­ral ba­kı­mın­dan zen­gin do­ma­tes, ka­ra­la­ha­na, şal­gam ve turp gibi süper gıda adı ve­ri­len be­sin­ler dahil edi­le­bi­li­yor.
Tahin, bro­ko­li, zen­ce­fil…
Güç­süz bir be­de­ne sahip ol­duk­tan sonra za­yıf­la­mak önem­li değil çünkü has­ta­lık­lar soğuk ha­va­nın, ha­re­ket­siz­li­ğin ve dü­zen­siz bes­len­me gibi bir­çok fak­tö­rün et­ki­siy­le bün­ye­yi teh­dit edi­yor. Ba­ğı­şık­lı­ğı güç­len­dir­mek için zen­ce­fil, kır­mı­zı pan­car, avo­ka­do­nun ya­nın­da çinko de­ğer­le­ri yük­sek kabak çe­kir­de­ği ve tahin tü­ke­ti­le­bi­li­yor. Ay­rı­ca C vi­ta­mi­ni açı­sın­dan yük­sek de­ğer­le­re sahip be­sin­ler de bes­len­me pla­nı­na ek­len­me­li. Bro­ko­li ve may­da­noz bol mik­tar­da C vi­ta­mi­ni içe­ren gı­da­lar ara­sın­da yer alı­yor.
Fı­rın­la­yın veya haş­la­yın
Düşük gli­se­mik in­deks­li ve lif içe­ri­ği ba­kı­mın­dan zen­gin be­sin­ler hem tok tu­tu­yor hem de den­ge­li bes­len­me için has­sas öneme sahip gı­da­lar ara­sın­da sı­ra­la­nı­yor.
Bu doğ­rul­tu­da kabak, pat­lı­can ve kar­na­ba­har ter­cih edi­le­bi­li­yor.
Ancak pi­şir­me yön­te­mi açı­sın­dan kı­zart­mak ye­ri­ne fı­rın­la­ma ile haş­la­ma, sağ­lık­lı yaşam için denge köp­rü­sü gö­rü­yor.
Ay­rı­ca yo­ğurt ile armut, kivi, elma, kuru ka­yı­sı gibi meyve ve seb­ze­ler­den ha­zır­la­nan zey­tin­yağ­lı ve li­mon­lu sa­la­ta­lar yine den­ge­li bes­len­me için tü­ke­ti­le­bi­li­yor.
Ceviz, fın­dık, badem, kabak çe­kir­de­ği gibi yağlı to­hum­lar ise bes­len­me mo­del­le­ri­ne ko­lay­lık­la dahil edi­le­bi­li­yor.

Ha­ber-Fo­to: Erkut Te­zer­di