İkizdere'de Anayasa çiğneniyor

İkiz­de­re'deki doğa kat­li­amı­na karşı yaşam alan­la­rı­nı sa­vu­nan köy­lü­le­re des­tek olan ve tah­ri­ba­tı her gün git­ti­ği Es­ken­ce­de­re Va­di­sin­de tes­pit edip suç du­yu­ru­sun­da bu­lu­nan CHP İstan­bul Mil­let­ve­ki­li Meh­met Be­ka­roğ­lu, Ulaş­tır­ma ve Alt­ya­pı Ba­ka­nı Adil Ka­ra­is­ma­iloğ­lu'ndan, Es­ken­ce­de­re Va­di­sin­de Ana­ya­sa suçu iş­le­ne­rek te­la­fi­si im­kan­sız za­rar­la­ra yol açan taş ocağı pro­je­si­nin dur­du­rul­ma­sı­nı is­te­di. Be­ka­roğ­lu, yak­la­şık 10 gün­dür kont­rol­süz, de­ne­tim­siz şe­kil­de baş­la­tı­lan yol açma ça­lış­ma­la­rı­nın çev­re­ye ver­di­ği tah­ri­ba­tı ye­rin­de tes­pit edip so­rum­lu­lar hak­kın­da suç du­yu­ru­sun­da bu­lun­muş­tu. Ana­ya­sa'nın ve ya­sa­la­rın ihlal edil­di­ği­ni be­lir­ten Be­ka­roğ­lu, Bakan Ka­ra­is­ma­iloğ­lu'ndan so­rum­lu­lar hak­kın­da so­ruş­tur­ma aç­ma­sı­nı is­te­di.

Ulaş­tır­ma ve Alt­ya­pı Ba­ka­nı Adil Ka­ra­is­ma­iloğ­lu'nun ya­nıt­la­ma­sı is­te­miy­le TBMM Baş­kan­lı­ğı­na ver­di­ği soru öner­ge­sin­de Rize İkiz­de­re Es­ken­ce­de­re Va­di­sin­de Acele Ka­mu­laş­tır­ma yo­luy­la el ko­nu­lan ta­şın­maz­lar üze­rin­de baş­la­yan, do­ğa­yı acı­ma­sız­ca tah­rip eden yol açma ça­lış­ma­la­rı kar­şı­sın­da Gür­de­re ve Ce­viz­lik Köy­le­ri­nin sa­kin­le­ri­nin or­ma­nı, de­re­yi, doğal yaşam or­ta­mı­nı sa­vun­mak adına ağır iş ma­ki­ne­le­ri­nin ça­lış­ma­sı­na engel olmak ama­cıy­la baş­lat­tık­la­rı mü­ca­de­le­nin devam et­ti­ği­ni be­lir­ten Be­ka­roğ­lu, "Buna karşı kol­luk kuv­vet­le­ri­nin oran­tı­sız güç kul­lan­dık­la­rı­nı, ba­rış­çıl yön­tem­ler­le yaşam alan­la­rı­nı ko­ru­mak is­te­yen köy­lü­le­re biber gazı ve güç kul­lan­ma yolu ile sert bir şe­kil­de mü­da­ha­le et­tik­le­ri­ni gö­rü­yo­ruz. Öyle ki zaman zaman gaz­dan et­ki­le­nen, yer­ler­de sü­rük­len­dik­le­ri için de­ği­şik yer­le­rin­den ya­ra­la­nan in­san­lar ol­mak­ta­dır." dedi.

ANA­YA­SA ÇİĞNENİYOR, ÇOK ÇEŞİTLİ SUÇ­LAR İŞLENİYOR
Cum­hur­baş­ka­nı Ka­ra­rıy­la acele ka­mu­laş­tı­rı­lan ve taş ocağı ya­pıl­ma­ya ça­lı­şı­lan va­di­nin, ge­le­ce­ği tu­rizm­de ol­du­ğu il­gi­li tüm kurum ve ku­ru­luş­la­rın ra­por­la­rın­da yer alan Doğu Ka­ra­de­niz Böl­ge­si­nin na­di­de köy ve yay­la­la­rı­nı, va­di­le­ri­ni ih­ti­va eden bir coğ­raf­ya­da ol­du­ğu­nu be­lir­ten Be­ka­roğ­lu, "İkiz­de­re Es­ken­ce­de­re Va­di­sin­den akan dere, aynı za­man­da çevre köy­le­rin içme suyu ih­ti­ya­cı­nın kar­şı­lan­dı­ğı de­re­dir." dedi. Doğal sit alanı olan İkiz­de­re Es­ken­ce­de­re Va­di­sin­de ağır iş ma­ki­ne­le­ri ile ya­pı­lan taş ocağı böl­ge­si­ne yol açma ça­lış­ma­la­rı­nı gün be gün ye­rin­de iz­le­yip tes­pit­ler­de bu­lu­nan Be­ka­roğ­lu, "Söz ko­nu­su ma­hal­de hiç­bir kamu ku­ru­mu­nun gö­rev­li­si, de­net­çi­si ol­mak­sı­zın, ta­ma­men iş ma­ki­ne­si ope­ra­tö­rü­nün in­sa­fı­na bı­ra­kıl­mış halde yol açıl­mak­ta­dır. Ka­zı­dan çıkan taş, top­rak ve ka­ya­lar, kö­kün­den ko­pa­rı­lan ağaç­lar de­re­ye yu­var­lan­mak­ta­dır. De­re­ye dö­kü­len ağaç kı­rık­la­rı, top­rak, taş ve ka­ya­lar­la de­re­nin üzeri ta­ma­men ka­pa­tıl­mış du­rum­da­dır. Bu­ra­da kont­rol­süz, de­ne­tim­siz ola­rak büyük bir çevre kat­li­amı ya­şan­mak­ta­dır. Ana­ya­sa ve ya­sa­lar çiğ­nen­mek­te, çok çe­şit­li suç­lar iş­len­mek­te­dir." ifa­de­le­ri­ni kul­lan­dı. Ağaç ke­si­mi iş­lem­le­rin­de 6831 sa­yı­lı Orman Ka­nu­nun­da be­lir­le­nen pro­se­dür­le­re uyul­ma­dı­ğı­nı, hiç­bir kural ve kaide ta­nın­ma­dan ağaç­la­rın kö­kün­den sö­kü­lüp, ya­maç­lar­dan aşağı atıl­dı­ğı­nı, iş ma­ki­ne­le­ri ile ya­pı­lan ka­zı­dan çıkan haf­ri­ya­tın şev­den aşa­ğı­ya ge­li­şi­gü­zel bı­ra­kıl­dı­ğı­nı, çevre köy­le­rin içme suyu ih­ti­ya­cı­nı kar­şı­la­dı­ğı Es­ken­ce De­re­si­nin üze­ri­nin ta­ma­men ka­pa­tıl­mak­ta ol­du­ğu­nu, suyun kir­le­til­me­si­ne ve yok ol­ma­sı­na se­be­bi­yet ve­ril­di­ği­ni vur­gu­la­yan Be­ka­roğ­lu, Ana­ya­sa'nın 34. mad­de­sin­de açık­la­nan top­lan­tı ve gös­te­ri yü­rü­yü­şü hak­kı­nın kol­luk kuv­vet­le­ri ma­ri­fe­tiy­le en­gel­len­di­ği­ne, yine Ana­ya­sa'nın va­tan­daş­la­ra ta­nı­dı­ğı hak arama hür­ri­ye­ti­nin or­ta­dan kal­dı­rıl­dı­ğı­na ve Ana­ya­sa­nın kol­luk kuv­vet­le­rin­ce ihlal edil­me­si­ne dik­kat çekti. Ağaç­la­rın ke­sil­me­sin­de be­lir­le­nen pro­se­dür­le­re uyul­ma­ma­sı, de­re­ye haf­ri­yat dö­kül­me­si, içme su­la­rı­nın kir­le­til­me­si, gös­te­ri yapma ve hak arama hür­ri­ye­ti­nin en­gel­len­me­si­nin her bi­ri­nin ayrı ayrı suç ol­du­ğu­nu ifade eden Be­ka­roğ­lu, "Aynı za­man­da ÇED kap­sa­mın­da ve­ri­len ta­ah­hüt­le­re uyum­suz ça­lış­ma­nın de­net­len­me­me­si, kamu gö­rev­li­le­ri­nin gö­rev­le­ri­ni ihmal su­çu­nu oluş­tur­mak­ta­dır. Alan­da sa­de­ce iki iş ma­ki­ne­si ope­ra­tö­rü var­dır. Bu ki­şi­ler keyfi bir şe­kil­de göz­le­ri­ne kes­tir­dik­le­ri yer­den yol ya­pı­mı adı al­tın­da bu ça­lış­ma­la­rı sür­dür­mek­te­dir. Bu ça­lı­şan­la­ra ne­za­ret eden her­han­gi bir Orman Mu­ha­fa­za Gö­rev­li­si, Çevre Ba­kan­lı­ğı Tem­sil­ci­si, İl Özel İda­re­si Ruh­sat Da­ire­si Yet­ki­li­si, oca­ğın sa­hi­bi gö­zü­ken Ulaş­tır­ma ve Alt­ya­pı Ba­kan­lı­ğı Yet­ki­li­si yok­tur. Bu şe­kil­de keyfi bir ça­lış­ma­nın sür­dü­rül­me­si­ne neden olan­lar suç iş­le­mek­te­dir, gö­rev­le­ri­ni kö­tü­ye kul­lan­mak­ta­dır." dedi. Ana­ya­sa'nın 56. Mad­de­si; "Her­kes, sağ­lık­lı ve den­ge­li bir çev­re­de ya­şa­ma hak­kı­na sa­hip­tir. Çev­re­yi ge­liş­tir­mek, çevre sağ­lı­ğı­nı ko­ru­mak ve çevre kir­len­me­si­ni ön­le­mek Dev­le­tin ve va­tan­daş­la­rın öde­vi­dir." Ana­ya­sa'nın, çev­re­nin ko­run­ma­sı­nın dev­le­tin gö­re­vi ol­du­ğu­nu hüküm al­tı­na al­mak­la be­ra­ber, tüm yurt­taş­la­ra da bunu ödev ola­rak yük­le­di­ği­ni ha­tır­la­tan Be­ka­roğ­lu, Türk Ceza Ka­nu­nu­nun 256. mad­de­si­ne göre; zor kul­lan­ma yet­ki­si­ne sahip kamu gö­rev­li­si­nin, gö­re­vi­ni yap­tı­ğı sı­ra­da, ki­şi­le­re karşı gö­re­vi­nin ge­rek­tir­di­ği öl­çü­nün dı­şın­da kuv­vet kul­lan­ma­sı­nın suç teş­kil et­ti­ği­ni, çev­re­nin ko­run­ma­sı ama­cıy­la alana gelen yurt­taş­la­rı bu­ra­dan uzak­laş­tır­mak için zor kul­lan­ma, gaz sıkma em­ri­ni kol­luk kuv­vet­le­ri­ne veren amir­le­rin de suç iş­le­dik­le­ri­ni vur­gu­la­dı.

İKİ FARK­LI RUH­SAT ALANI!
Ulaş­tır­ma ve Alt­ya­pı Ba­kan­lı­ğı­nın Gür­de­re ve Ce­viz­lik isim­li bir­bi­rin­den ayrı iki ocak pro­je­si var­mış gibi bir algı ya­rat­ma­ya ça­lış­tı­ğı­nı, oysa iki­si­nin aynı proje ol­du­ğu­nu, iki pro­je­nin de aynı fir­ma­ya ait olup, İyi­de­re Lo­jis­tik Li­ma­nı İnşa­atı Pro­je­si kap­sa­mın­da deniz dol­gu­sun­da kul­la­nı­la­cak mal­ze­me­yi üret­me ama­cın­da ol­du­ğu­nun al­tı­nı çizen Be­ka­roğ­lu, top­lam alanı iti­ba­riy­le 25 Hek­tar­dan büyük olan proje için Çevre ve Şe­hir­ci­lik Ba­kan­lı­ğı'na ÇED ra­po­ru ha­zır­la­mak için baş­vu­ru ya­pıl­ma­sı ge­rek­ti­ği­ni ancak mev­cut ka­pa­si­te ar­tı­şı baş­vu­ru­su mev­zu­ata ay­kı­rı­lık ne­de­niy­le red­de­dil­di­ği için, ÇED ge­rek­li de­ğil­dir ka­ra­rı almak üzere Rize Va­li­li­ği­ne baş­vu­rul­muş ol­du­ğu­nun ifade edil­di­ği­ni söy­le­di.

DEREYİ YOK ETTİKTEN SONRA KO­RU­MA PRO­JESİ!

03.05.2021 Salı günü İkiz­de­re'de Ulaş­tır­ma ve Alt­ya­pı Ba­kan­lı­ğı Alt­ya­pı Ya­tı­rım Genel Mü­dü­rü Yal­çın Eyi­gün'ün ka­tı­lı­mıy­la çok ge­cik­miş ola­rak ya­pı­lan bil­gi­len­dir­me top­lan­tı­sın­da Genel Müdür Eyi­gün'ün, "de­re­nin nasıl ko­ru­na­ca­ğı ile il­gi­li top­lan­tı ya­pıl­dı­ğı­nı ve proje ha­zır­lan­dı­ğı­nı" ifade et­ti­ği­ni be­lir­ten Be­ka­roğ­lu, "Böyle bir şey olur mu; bir ta­raf­tan de­re­nin yok edil­me­si için iş ma­ki­ne­le­ri gece gün­düz ça­lı­şı­yor, öbür yan­dan aynı de­re­nin kur­ta­rıl­ma­sı için proje ha­zır­la­nı­yor. Bu ko­ru­ma pro­je­si ta­mam­la­nıp dev­re­ye alı­na­ca­ğı ta­ri­he kadar su­la­rın kir­len­me­si­ne, de­re­nin yok ol­ma­sı­na neden olan bu kont­rol­süz yol açma ça­lış­ma­sı­nın dur­du­rul­ma­sı ge­re­kir. Aksi halde, te­la­fi­si im­kan­sız za­rar­lar or­ta­ya çık­mak­ta­dır." di­ye­rek Bakan Ka­ra­is­ma­iloğ­lu'ndan şu so­ru­la­rı­na yanıt is­te­di:
1. Es­ken­ce­de­re Va­di­sin­de dü­şü­nü­len bu taş ocağı pro­je­si için neden iki ayrı ruh­sat alanı be­lir­len­miş­tir? Niçin ÇED sü­re­ci iş­le­til­me­miş­tir? Dev­let niçin bu şe­kil­de hile yo­lu­na sap­mak­ta, ka­nun­la­rı ar­ka­dan do­lan­mak­ta­dır?
2. Alan­da­ki ça­lış­ma bu şe­kil­de devam et­ti­ği tak­tir­de geri dö­nü­şü müm­kün ol­ma­yan çevre tah­ri­ba­tı mey­da­na gel­mek­te­dir. Bu tah­ri­bat­la­ra neden ol­ma­mak için tüm ça­lış­ma­yı dur­du­rup ÇED sü­re­ci­ni iş­let­me­yi dü­şü­nü­yor mu­su­nuz?
3. Alt­ya­pı Ya­tı­rım Genel Mü­dü­rü Yal­çın Eyi­gün'ün ka­tıl­dı­ğı bil­gi­len­dir­me top­lan­tı­sın­da sözü edi­len de­re­nin ko­run­ma­sı­na iliş­kin proje ta­mam­la­nıp ha­ya­ta ge­çi­ri­lin­ce­ye kadar alan­da­ki ça­lış­ma­la­rı dur­dur­ma­yı dü­şü­nü­yor mu­su­nuz?
4. Ça­lış­ma­yı de­net­le­me­si ge­re­ken fakat ça­lış­ma ala­nı­na gel­me­yip tüm iş­lem­le­ri ope­ra­tö­rün key­fi­ne bı­ra­ka­rak gö­rev­le­ri­ni ihmal eden kamu gö­rev­li­le­ri hak­kın­da so­ruş­tur­ma baş­lat­tı­nız mı? Baş­lat­ma­dıy­sa­nız bu son tes­pit­le­re göre so­ruş­tur­ma baş­lat­ma­yı dü­şü­nü­yor mu­su­nuz?
5. Yaşam alan­la­rı­nı ko­ru­ma­ya ça­lı­şan köy­lü­le­re kol­luk kuv­vet­le­rin­ce uy­gu­la­nan oran­tı­sız güç ve biber gazlı sal­dı­rı­nın em­ri­ni veren amir­ler hak­kın­da adli ve idari so­ruş­tur­ma açıl­ma­sı için ge­rek­li gi­ri­şim­ler­de bu­lu­na­cak mı­sı­nız?
6. Bölge hal­kı­nın haklı tep­ki­le­ri ve daha taş ocağı ala­nı­na yol açar­ken or­ta­ya çıkan doğa tah­ri­ba­tı­nın ağır bo­yut­la­rı­nı göz önüne ala­rak ça­lış­ma­la­rı der­hal dur­dur­mak ve bu taş ocağı/ocak­la­rı pro­je­si­nin iptal edil­me­si için ge­re­ken­le­ri yap­ma­yı dü­şü­nü­yor mu­su­nuz?

Haber: Mus­ta­fa SAKLI