RTEÜ'de XIII. Uluslararası Dünya Dili Türkçe Sempozyumu Açılış Programı Gerçekleştirildi

Recep Tay­yip Er­do­ğan Üni­ver­si­te­si (RTEÜ) ta­ra­fın­dan, İstik­lal Marşı'nın ka­bu­lü­nün 100. Yılı ve Yunus Emre'nin ve­fa­tı­nın 700. Yılı mü­na­se­be­tiy­le 14-16 Ekim 2021 ta­rih­le­rin­de dü­zen­le­necek olan XIII. Ulus­la­ra­ra­sı Dünya Dili Türk­çe Sem­poz­yu­mu açı­lış prog­ra­mı RTEÜ Kong­re ve Kül­tür Mer­ke­zi Kon­fe­rans Sa­lo­nu'nda ger­çek­leş­ti­ril­di.

Prog­ra­ma, Rize Va­li­si Kemal Çeber, Rize Be­le­di­ye Baş­ka­nı Rahmi Metin, Rize Cum­hu­ri­yet Baş­sav­cı­sı Meh­met Pat­lak, RTEÜ Rek­tö­rü Prof. Dr. Hü­se­yin Ka­ra­man, Art­vin Çoruh Üni­ver­si­te­si Rek­tö­rü Prof. Dr. Mus­ta­fa Sıtkı Bil­gin, Rize Vali Yar­dım­cı­la­rı Gül­ha­ni Ozan Sarı, Kübra Baka Kılıç, Rize İl Em­ni­yet Mü­dü­rü Nu­ret­tin Gök­du­man, Rize İl Jan­dar­ma Ko­mu­ta­nı Albay Hakan De­de­ba­ğı, Gü­ney­su Be­le­di­ye Baş­ka­nı Rıfat Özer, Ça­ye­li Be­le­di­ye Baş­ka­nı İsmail Hakkı Çift­çi, Türk Dil Ku­ru­mu (TDK) Baş­ka­nı Prof. Dr. Gürer Gül­se­vin, Ulus­la­ra­ra­sı Türk Kül­tü­rü Teş­ki­la­tı (TÜRK­SOY) İdari, Mali ve Hu­ku­ki İşler Daire Baş­ka­nı San­car Mü­la­zı­moğ­lu, Bir­leş­miş Mil­let­ler Eği­tim, Bilim ve Kül­tür Ku­ru­mu (UNES­CO) Tür­ki­ye Milli Ko­mis­yo­nu Eği­tim İhti­sas Ko­mi­te­si Üyesi Prof. Dr. Ali Ya­kı­cı, Yunus Emre Ens­ti­tü­sü Türk­çe Öğ­re­ti­mi ve Tür­ko­lo­ji Mü­dü­rü Prof. Dr. Yavuz Kar­tal­lı­oğ­lu, il mü­dür­le­ri, Üni­ver­si­te yö­ne­ti­ci­le­ri, aka­de­mik ve idari per­so­nel ile öğ­ren­ci­ler ka­tıl­dı.

Saygı du­ru­şun­da bu­lu­nul­ma­sı ve İstik­lal Marşı'nın söy­len­me­si­nin ar­dın­dan RTEÜ ta­nı­tım filmi ile baş­la­yan prog­ram­da, Rek­tör Prof. Dr. Hü­se­yin Ka­ra­man bir açı­lış ko­nuş­ma­sı yaptı.
Prog­ra­ma ka­tı­lan­la­rı se­lam­la­ya­rak ko­nuş­ma­sı­na baş­la­yan Rek­tör Ka­ra­man, "2021 Yılı, Türk dili ve me­de­ni­ye­ti­nin temel taş­la­rın­dan biri olan Yunus Emre'nin ve­fa­tı­nın 700. Yılı ve ba­ğım­sız­lı­ğı­mı­zın sem­bo­lü Milli Mar­şı­mı­zın, İstik­lal Mar­şı­mı­zın Tür­ki­ye Büyük Mil­let Mec­li­si'nde ka­bu­lü­nün 100. yılı ol­ma­sı ne­de­niy­le özel bir zaman di­li­mi­dir. Bun­dan do­la­yı­dır ki, Cum­hur­baş­kan­lı­ğı­mız ta­ra­fın­dan 2021 Yılı Yunus Emre ve Türk­çe Yılı ola­rak ilan edil­miş­tir. Böyle an­lam­lı ve özel yılda Sayın Cum­hur­baş­ka­nı­mız Recep Tay­yip Er­do­ğan'ın is­mi­ni ta­şı­yan üni­ver­si­te­miz­de, ku­ru­lu­şu­mu­zun 15. yı­lın­da 13. Ulus­la­ra­ra­sı Dünya Dili Türk­çe Sem­poz­yu­mu­nu dü­zen­li­yor ol­mak­tan, Türk­çe ile il­gi­li ça­lış­ma yapan yurt dı­şın­da ve ül­ke­mi­zin fark­lı üni­ver­si­te­le­rin­de görev yapan ala­nın­da uzman siz de­ğer­li bilim in­san­la­rı ile da­ve­ti­mi­ze ica­bet ede­rek sem­poz­yu­ma ka­tı­lan say­gı­de­ğer ko­nuk­la­rı­mı­zı Üni­ver­si­te­miz­de ağır­la­mak­tan büyük bir mut­lu­luk duy­du­ğu­mu­zu be­lirt­mek is­te­rim." dedi.
Rek­tör Ka­ra­man, top­lu­mun te­me­li­nin kül­tür, kül­tü­rün ise en önem­li ta­şı­yı­cı un­su­ru­nun dil ol­du­ğu­nu ifade ede­rek, "Bir an­laş­ma ve bilgi ak­ta­rım aracı olan dil, aynı za­man­da mil­let­le­rin en önem­li ortak pay­da­sı­dır. Bay­ra­ğı­mız, hür­ri­yet ve ba­ğım­sız­lı­ğı­mı­zı sim­ge­ler­ken di­li­miz kim­li­ği­mi­zi ve men­su­bi­ye­ti­mi­zi be­lir­le­mek­te­dir. Tarih sah­ne­sin­de, ke­sin­ti­siz bir şe­kil­de, on altı Türk dev­le­ti kuran mil­le­ti­mi­zin bes­len­di­ği kay­nak, tu­tun­du­ğu dal, hiç şüp­he­siz Türk di­li­dir. Türk dili yak­la­şık on dört asır­dır, ya­zı­lı ve sözlü ola­rak var­lı­ğı­nı devam et­tir­miş; Türk mil­le­ti­nin tarih sah­ne­sin­de­ki en önem­li güç­le­rin­den biri ola­rak bugün dün­ya­nın en eski yazı dil­le­ri sı­ra­la­ma­sın­da­ki ye­ri­ni al­mış­tır." diye ko­nuş­tu.
Sem­poz­yu­ma kat­kı­sı olan her­ke­se te­şek­kür eden Rek­tör Ka­ra­man, "13. Ulus­la­ra­ra­sı Dünya Dili Türk­çe Sem­poz­yu­mu'nun he­def­le­nen amaca ulaş­ma­sı, sem­poz­yu­mun Türk­çe­nin bilim dili ol­ma­sı ve daha çok ta­nın­ma­sı­na, kü­re­sel­le­şen dün­ya­da ve sanal or­tam­lar­da Türk­çe­nin yoz­laş­ma­sı­nın en­gel­len­me­si­ne katkı ver­me­si ve siz de­ğer­li ka­tı­lım­cı­la­rın Üni­ver­si­te­miz­den, çayın baş­ken­ti Rize'miz­den mem­nun bir şe­kil­de ay­rıl­ma­sı te­men­ni­siy­le he­pi­ni­ze saygı ve sev­gi­le­ri­mi su­nu­yo­rum." di­ye­rek ko­nuş­ma­sı­nı ta­mam­la­dı.

Rek­tör Ka­ra­man'ın açı­lış ko­nuş­ma­sı­nın ar­dın­dan, Yunus Emre Ens­ti­tü­sü Türk­çe Öğ­re­ti­mi ve Tür­ko­lo­ji Mü­dü­rü Prof. Dr. Yavuz Kar­tal­lı­oğ­lu, UNES­CO Tür­ki­ye Milli Ko­mis­yo­nu Eği­tim İhti­sas Ko­mi­te­si Üyesi Prof. Dr. Ali Ya­kı­cı, Prof. Dr. Ali Ya­kı­cı, TDK Baş­ka­nı Prof. Dr. Gürer Gül­se­vin, Ça­nak­ka­le On­se­kiz Mart Üni­ver­si­te­si Eski Rek­tö­rü Prof. Dr. Ab­dur­rah­man Güzel, TÜRK­SOY İdari, Mali ve Hu­ku­ki İşler Daire Baş­ka­nı San­car Mü­la­zı­moğ­lu, Rize Be­le­di­ye Baş­ka­nı Rahmi Metin ile Rize Va­li­si Kemal Çeber se­lam­la­ma ko­nuş­ma­sı yaptı.
Yunus Emre Ens­ti­tü­sü Türk­çe Öğ­re­ti­mi ve Tür­ko­lo­ji Mü­dü­rü Prof. Dr. Yavuz Kar­tal­lı­oğ­lu, Yunus Emre Ens­ti­tü­sü­nün fa­ali­yet­le­rin­den bah­se­de­rek, yurt için­de ve yurt dı­şın­da Türk­çe ve Türk kül­tü­rü ile il­gi­li bütün sem­poz­yum­la­ra des­tek ve­re­cek­le­ri­ni ifade etti. UNES­CO Tür­ki­ye Milli Ko­mis­yo­nu Eği­tim İhti­sas Ko­mi­te­si Üyesi Prof. Dr. Ali Ya­kı­cı, UNES­CO'nun Türk­çe ile il­gi­li ciddi ça­lış­ma­la­rı ol­du­ğu­nu be­lir­te­rek, "Bir­leş­miş Mil­let­ler­de kabul gören altı dil var ye­din­ci dil neden Türk­çe değil. Bu­nun­la il­gi­li ciddi ça­lış­ma­lar var." dedi. TDK Baş­ka­nı Prof. Dr. Gürer Gül­se­vin, Cum­hur­baş­ka­nı­mız ta­ra­fın­dan kul­la­nı­lan "Di­li­miz kim­li­ği­miz­dir." cüm­le­si­nin sı­ra­dan bir cümle ol­ma­dı­ğı­na dik­kat çe­ke­rek şöyle ko­nuş­tu, "Bir ikaz cüm­le­siy­di ‘Di­li­miz kim­li­ği­miz­dir.' di­li­mi­ze sahip ol­maz­sak kim­li­ği­mi­zi kay­be­de­riz, cüm­le­siy­di. O, o se­ne­ler­de ça­lı­şıl­dı. Bu se­ne­ki baş­lık, ‘Dünya Dili Türk­çe.' Artık di­li­mi­zin kim­li­ği­miz ol­du­ğu­nu an­la­dık veya an­la­mış ol­ma­mız ge­re­ki­yor. Biraz da kendi di­li­miz ile if­ti­har ede­lim çünkü ‘Türk­çe bir dünya di­li­dir.' in al­tı­nı çiz­mek için ya­pıl­mış bir baş­lık­tı. Türk­çe dün­ya­da ko­nu­şu­lan dil­ler­den iba­ret değil 6 bin dil ara­sın­da. Ne­re­den ba­kar­sa­nız bakın, sağ­lam öl­çü­ler­le il­ke­ler­le kıyas­lar­sa­nız hep ilk 10'a giren, ko­nu­şur sa­yı­sı, ta­ri­hi me­tin­le­rin­de­ki es­ki­lik­ler, ko­nuş­ma dili, yazı dili, dev­let dili olmuş asır­lar­dır, hatta bilim dili olmuş, hatta eği­tim dili olan çok az dil var dün­ya­da. Dev­let­le­rin kendi dil­le­ri ol­ma­sı­na rağ­men bazı dev­let­le­rin eği­tim dil­le­ri İngi­liz­ce, Fran­sız­ca veya Rusça bi­li­yo­ruz.
Bunun altı çi­zil­miş. Bu ha­tır­la­tıl­mış. Ken­di­mi­ze gü­ven­me­mi­zi söy­le­miş Sayın Cum­hur­baş­ka­nı­mız."
Ça­nak­ka­le On­se­kiz Mart Üni­ver­si­te­si Eski Rek­tö­rü Prof. Dr. Ab­dur­rah­man Güzel, Türk­çe­nin dünya dili ol­ma­sı ve ge­le­cek­te de var­lı­ğı­nı devam et­ti­re­bil­me­si için mut­la­ka plan­lı ve bi­lim­sel ça­lış­ma­lar ya­pıl­ma­sı, çağın ge­rek­le­ri­ne cevap ve­re­bi­lecek ne­sil­ler ye­tiş­ti­ril­me­si ile müm­kün ola­bi­le­ce­ği­ni be­lirt­ti.
TÜRK­SOY İdari, Mali ve Hu­ku­ki İşler Daire Baş­ka­nı San­car Mü­la­zı­moğ­lu, TÜRK­SOY'un ça­lış­ma­la­rı­na de­ği­ne­rek, "Yedi sekiz yıl­dır Türk dün­ya­sı­na hiz­met eden ulus­la­ra­ra­sı TÜRK­SOY teş­ki­la­tı Türk halk­la­rı­nın kül­tür ve sa­na­tı­nın dünya me­de­ni­ye­ti­nin ge­li­şi­min­de yer al­ma­sı yö­nün­de gös­te­ri­len tüm ça­ba­lar­da daima Türk dün­ya­sı­nın ya­nın­da ola­cak kül­tü­rel bir­li­ği sağ­la­ma­ya ça­lı­şır­ken aynı za­man­da dünya ba­rı­şı­na ve insan hak­la­rı­na da hiz­me­te devam ede­cek­tir." diye ko­nuş­tu.
Rize Be­le­di­ye Baş­ka­nı Rahmi Metin, Cemil Meriç'in "Kamus na­mus­tur." sö­zü­ne atıf­ta bu­lu­na­rak, "Kamus söz­lük­tür, bütün ke­li­me­le­ri­mi­zin, ha­fı­za­mı­zın ta­ri­hi ola­rak, kül­tü­rü ola­rak, he­ye­ca­nı ola­rak, kah­ra­man­lık­lar ola­rak, sa­vaş­lar ola­rak, yar­dım­lar ola­rak bütün ya­şan­mış­lık­la­rıy­la bir mil­le­tin ha­fı­za­sı­dır. Onun için ‘Kamus na­mus­tur.' " di­ye­rek dilin öne­mi­ne vurgu yaptı.
Rize Va­li­si Kemal Çeber ise, Türk­çe ile il­gi­li ken­di­si­nin de özel­lik­le has­sa­si­yet­le­ri ol­du­ğu­nu dile ge­ti­re­rek sem­poz­yum­da dile ge­ti­ri­len bir­bi­rin­den kıy­met­li bil­di­ri­le­rin çık­tı­la­rı­nın olum­lu ge­liş­me­le­re ve­si­le ol­ma­sı­nı ümit et­ti­ği­ni söy­le­di.
Ko­nuş­ma­la­rın ar­dın­dan, RTEÜ Türk Halk Mü­zi­ği Top­lu­lu­ğu ta­ra­fın­dan müzik din­le­ti­si ger­çek­leş­ti­ril­di.
Açı­lış prog­ra­mı­nın ar­dın­dan, RTEÜ Kong­re ve Kül­tür Mer­ke­zi fuaye ala­nın­da, Ulus­la­ra­ra­sı Türk Kül­tü­rü Teş­ki­la­tı ta­ra­fın­dan ha­zır­la­nan Türk Dün­ya­sı Kül­tür Baş­kent­le­ri Ser­gi­si­nin açı­lı­şı ya­pıl­dı.

Ha­ber-Fo­to: Mus­ta­fa SAKLI