Erkılınç: Yeni Basın Yasası köprüden önceki son çıkış

    BİK Genel Mü­dü­rü Cavit Er­kı­lınç, yeni Basın Ya­sa­sı’nı ga­ze­te­le­rin ge­le­ce­ği açı­sın­dan “köp­rü­den ön­ce­ki son çıkış” ola­rak gör­dük­le­ri­ni; ya­zı­lı ba­sı­nın kur­tu­lu­şu­nun ancak di­ji­tal med­ya­ya uyum sağ­la­ma­sıy­la müm­kün ola­bi­le­ce­ği­ni söy­le­di.
    Ga­ze­te Sa­hip­le­ri ve Tem­sil­ci­le­ri Bölge Top­lan­tı­la­rı­nın on bi­rin­ci­si İstan­bul, Edir­ne, Kırk­la­re­li, Ko­ca­eli ve Te­kir­dağ il­le­rin­den gelen da­vet­li­le­rin ka­tı­lı­mıy­la dü­zen­len­di.
    Top­lan­tı­da ko­nu­şan Basın İlan Ku­ru­mu (BİK) Genel Mü­dü­rü Cavit Er­kı­lınç, daha önce sı­ra­sıy­la Bursa, İzmir, Konya, An­ka­ra, Sam­sun, Trab­zon, Van, Di­yar­ba­kır, Ma­lat­ya ve Adana’da dü­zen­le­nen bölge top­lan­tı­la­rı­na 720 ga­ze­te sa­hi­bi veya tem­sil­ci­si­nin ka­tıl­dı­ğı­nı, İstan­bul’la bir­lik­te bu sa­yı­nın 800’e ulaş­tı­ğı­nı bil­dir­di.
    Tür­ki­ye ge­ne­lin­de an iti­ba­riy­le 953 adet resmi ilan ya­yın­la­nan ga­ze­te bu­lun­du­ğu dik­ka­te alın­dı­ğın­da top­lan­tı­la­rın öne­mi­nin çok daha iyi an­la­şı­la­ca­ğı­nı ve bu du­ru­mun ken­di­le­ri­ni zi­ya­de­siy­le mem­nun et­ti­ği­ni ifade eden Er­kı­lınç, “Şu ana kadar 11 şeh­ri­miz­de bölge top­lan­tı­sı dü­zen­le­dik; bun­la­rın 8’ine şah­sen ka­tıl­dım.
    O top­lan­tı­lar­da ‘el­le­ri­me mat­baa bo­ya­sı bu­laş­ma­dan, ko­ku­su üze­ri­me sin­me­den uyu­ya­mam’ di­ye­ni de gör­düm, ‘va­si­ye­tim­dir; ke­fe­nim ga­ze­te kâ­ğı­dın­dan ola­cak’ di­ye­ni de. Bizim tek der­di­miz var; mes­le­ği­ne bu denli âşık, bu denli bağlı ga­ze­te­ci­le­ri­mi­zin hak­la­rı­nı ko­ru­mak, ga­ze­te­le­ri­mi­zi ya­şat­mak” dedi.
“Mev­zu­atı so­nu­na kadar iş­let­me­ye ka­rar­lı­yız"
    Genel Müdür Er­kı­lınç, BİK’in “3D” ola­rak kı­sal­tı­lan; dü­zen­le­me, des­tek­le­me ve de­net­le­me gö­re­vi bu­lun­du­ğu­nu be­lir­te­rek, 195 sa­yı­lı Kanun’dan alı­nan yetki doğ­rul­tu­sun­da her yıl tüm ga­ze­te­le­re ya­pı­lan mev­zu­at de­ne­tim­le­ri ile Basın Ahlak Esas­la­rı­na iliş­kin in­ce­le­me­le­rin ka­sıt­lı ola­rak bir­lik­te de­ğer­len­di­ri­le­rek ko­nu­nun çar­pı­tıl­ma­sı­nı üzü­le­rek iz­le­dik­le­ri­ni kay­det­ti.
Er­kı­lınç, şun­la­rı söy­le­di:
    “Mev­zu­atı­mız, kamu kay­nak­la­rı ile ga­ze­te­le­ri resmi ilan­lar yo­luy­la des­tek­ler­ken, ga­ze­te­ler­den de bir takım ku­ral­la­ra uy­ma­la­rı­nı ve ödev­le­ri ye­ri­ne ge­tir­me­le­ri­ni ön­gö­rü­yor.
    Nedir bun­lar; baskı adedi, fiili satış, abone sa­yı­la­rı, as­ga­ri kadro, içe­rik üre­ti­mi, diz­gi-ter­tip, baskı ka­li­te­si, da­ğı­tım gibi tek­nik hu­sus­lar.
    Yet­mi­yor, bu şart­lar­dan ba­zı­la­rı­nın ye­ri­ne ge­ti­ril­di­ği­nin elekt­ro­nik or­tam­da beyan edil­me­si is­te­ni­yor.
    Bu da yet­mi­yor, baskı, idari ve bayi de­ne­tim­le­ri ile tüm bun­lar doğ­ru­lan­ma­ya ça­lı­şı­lı­yor.
    Ga­ze­te 2 bin 400 sat­ma­sı ge­re­kir­ken sat­ma­yı bı­ra­kın 250 adet ba­sı­yor­sa, mu­ha­bir diye kad­ro­da gös­te­ri­len kişi dol­muş hattı iş­le­ti­yor­sa, beş yıl önce ya­yın­lan­mış haber im­za­lı ola­rak yeni ha­ber­miş gibi su­nu­lu­yor­sa, aynı içe­rik­ler tek­rar tek­rar fark­lı ta­rih­ler­de ba­sı­lı­yor­sa, ça­lı­şan­la­rın maaş ya­tı­rı­lan banka kart­la­rı­na el ko­nu­lu­yor­sa bizim buna ses­siz kal­ma­mız müm­kün de­ğil­dir.
    Tüm top­lan­tı­lar­da ifade ettim; ga­ze­te­ci­lik yap­ma­yan­lar­la der­di­miz var.
    Ga­ze­te bas­ma­ya­lım, ga­ze­te da­ğıt­ma­ya­lım, is­tih­dam yap­ma­ya­lım, ver­gi-si­gor­ta öde­me­ye­lim ama dev­let bize ilan ver­sin.
    Bunu kabul ede­me­yiz.
    Sıfır kül­fet, sı­nır­sız nimet di­yen­ler­le so­ru­nu­muz var.
    Bu mes­le­ğin ger­çek sa­hip­le­ri, yani siz de­ğer­li ga­ze­te­ci­ler, lüt­fen ga­ze­te­ci ge­çi­nen­le­ri ara­nız­dan ayık­la­yın.
    Kurum ola­rak so­nu­na kadar mev­zu­atı iş­let­me­ye ka­rar­lı­yız.”
“Elma ile ar­mu­du bi­le­rek ka­rış­tır­dı­lar”
    Sı­ra­la­dı­ğı mev­zu­at ih­lal­le­ri­nin, Basın Ahlak İlke­le­ri ve bu il­ke­le­re iliş­kin Ana­ya­sa Mah­ke­me­si’nin al­dı­ğı pilot ka­ra­ra konu olay­la bir il­gi­si­nin bu­lun­ma­dı­ğı­nın al­tı­nı çizen Er­kı­lınç, ka­rar­da açık bir şe­kil­de BİK’in Basın Ahlak İlke­le­ri­ne iliş­kin in­ce­le­me yet­ki­si­nin bu­lun­du­ğu­nun ifade edil­di­ği­ni, ancak uy­gu­la­ma­ya esas teş­kil eden kanun mad­de­si­nin daha açık hale ge­ti­ril­me­si­nin is­ten­di­ği­ni kay­det­ti.
Genel Müdür Er­kı­lınç, “Me­se­le gece ile gün­düz kadar bir­bi­rin­den ayrı iken Ku­ru­mu­mu­zu zan al­tın­da bı­rak­ma­yı ma­ri­fet sa­nan­lar, mağ­du­ri­yet al­gı­sın­dan medet uman­lar, ‘Ana­ya­sa Mah­ke­me­si ka­ra­rı­na rağ­men ilan ke­sil­di’ di­ye­bi­li­yor, elma ile ar­mu­du ka­rış­tı­rı­yor­lar.
    Bunu, en hafif ta­bir­le ‘bil­gi­siz­lik’ ola­rak de­ğer­len­di­ri­yo­rum.
    Ka­mu­oyu­nu ya­nılt­ma­ya yö­ne­lik oluş­tu­ru­lan bir diğer algı ise ‘bir karar alı­yo­ruz, ar­dın­dan kim­se­ye hesap ver­me­den uy­gu­lu­yo­ruz’ şek­lin­de. Al­dı­ğı­mız her idari karar, Yö­ne­tim Ku­ru­lu’na gelir, o da ol­ma­dı mah­ke­me­ye gider.
    Nihai ve son ka­ra­rı mah­ke­me­le­ri­miz verir.
    Mah­ke­me karar ver­me­den de ha­re­ke­te geç­me­yiz.
    Yan­lış bir işlem yap­tı­ğı­mız­da Genel Kurul’da hesap ver­mek zo­run­da ka­lı­rız.
    O ne­den­le kılı kırk yar­mak zo­run­da­yız” de­ğer­len­dir­me­sin­de bu­lun­du.
“Yasa ile ga­ze­te­le­rin iki gelir ka­pı­sı ola­cak”
    Yeni Basın Ka­nu­nu Tek­li­fi­nin önü­müz­de­ki hafta TBMM Genel Ku­ru­lu gün­de­mi­ne gel­me­si­ni bek­le­dik­le­ri­ni an­la­tan Er­kı­lınç, ya­sa­nın yü­rür­lü­ğe gir­me­si ha­lin­de resmi ilan ya­yın­la­ma hakkı bu­lu­nan ga­ze­te­le­rin gelir ka­pı­sı­nın ikiye çı­ka­ca­ğı­na işa­ret etti.
    Ga­ze­te­le­rin fi­zi­ki nüs­ha­la­rı­nın ya­nın­da in­ter­net haber si­te­si­nin de po­tan­si­yel resmi ilan alma mec­ra­la­rı ola­ca­ğı­nı kay­de­den Er­kı­lınç, şun­la­rı söy­le­di:
    “Bu yasa ge­çer­se ga­ze­te­le­rin ka­za­nıl­mış hak­la­rı var ve ön­ce­lik ga­ze­te­le­rin in­ter­net si­te­le­rin­de ola­cak.
    Ga­ze­te­si ol­ma­yan ve ilk defa sis­te­me dâhil ola­cak in­ter­net haber si­te­le­ri için­se çok daha fark­lı bir uy­gu­la­ma ya­pı­la­cak.
    Açık­ça­sı sa­de­ce in­ter­net haber si­te­si ol­ma­sı da yet­me­yecek; ga­ze­te­le­re ben­zer bir takım ödev­le­ri ola­cak.
    Elin­de­ki cep te­le­fo­nu üze­rin­den sözde in­ter­net si­te­si yö­ne­tip, ga­ze­te­ci­yim diye ge­ze­nin bizde kar­şı­lı­ğı olmaz, ola­maz.”
    Ga­ze­te­le­rin ka­pa­tı­la­ca­ğı, ka­pa­tıl­mak is­ten­di­ği şek­lin­de ha­zır­la­nan isim­siz bil­di­ri­ler ve “ga­ze­te­me do­kun­ma” slo­gan­la­rı ile ga­ze­te­ler ara­sın­da bir korku ha­va­sı es­tir­me­ye ça­lı­şan­la­rın bu­lun­du­ğu­nu açık­la­yan Er­kı­lınç, iddia edi­le­nin ak­si­ne ya­sa­nın icra ilan­la­rı başta olmak üzere resmi ilan­la­rı gü­ven­ce al­tı­na ala­ca­ğı­nı, in­ter­net si­te­le­ri­ni yasal ze­mi­ne çe­ke­ce­ği­ni ve bu mec­ra­da ça­lı­şan­la­rın özlük hak­la­rı­na ka­vuş­tu­ra­ca­ğı­nı ifade etti.
    Sa­de­ce resmi ilana bağlı ga­ze­te­ci­li­ğin sür­dü­rü­le­bi­lir ol­ma­dı­ğı­na ve ka­mu­dan, ga­ze­te­le­rin tüm gi­der­le­ri­ni kar­şı­la­ma­sı gibi bir bek­len­ti­ye gi­ril­me­me­si ge­rek­ti­ği­ne de­ği­nen Er­kı­lınç, “BİK ku­ru­lur­ken dev­let şunu diyor: Ben ga­ze­te­le­ri süb­van­se ede­ce­ğim, bunu da bir aracı kurum va­sı­ta­sıy­la ya­pa­ca­ğım.
    Resmi ilan ya­yın­lar­sın, kar­şı­lı­ğı­nı alır­sın.
    Ala­bil­mek için de belli şart­la­rı ta­şı­man ge­re­kir.
    Bugün ise yasa çık­maz­sa icra ilan­la­rı eli­miz­den ta­ma­men git­mek üzere.
    Kor­ku­muz bu gi­di­şin başka ku­rum­la­ra da örnek ol­ma­sı. Teb­li­gat ilan­la­rın­da, vergi borcu teb­li­gat­la­rın­da her yıl be­lir­gin bir düşüş ya­şa­nı­yor.
    Bul­du­ğu­muz her yeni kay­nak, ne ga­ze­te­le­rin ne de biz­le­rin gi­der­le­ri­ni kar­şı­la­ma­ya yet­mi­yor.
    İlan­ve­ren ise artık ga­ze­te­ye ilan ver­mek is­te­mi­yor veya gö­nül­lü değil.
    ‘Kendi in­ter­net si­tem­de ya­yın­la­rım veya hiç ver­mem’ diyor.
    Bu yasa, icra ilan­la­rı­nı geri ge­ti­recek, ge­tir­mek­le kal­ma­yıp adet­sel ola­rak en az üç ka­tı­na çı­ka­ra­cak.
    Resmi ilan kav­ra­mı ye­ni­den hayat bu­la­cak.
    Ga­ze­te­le­rin tec­rü­be­si ve ka­za­nım­la­rı ile in­ter­ne­tin avan­taj­la­rı bir si­ner­ji ya­ra­ta­cak.
    İşin özeti; yasa çık­maz­sa asıl o zaman ga­ze­te­le­ri­mi­zi zor gün­ler bek­li­yor ola­cak.
    Yeni Basın Ya­sa­sı, ga­ze­te­le­ri­miz için, bu­ra­lar­da görev yapan ga­ze­te­ci­le­ri­mi­zin ge­le­ce­ği için köp­rü­den ön­ce­ki son çı­kış­tır.
    Yoksa kuru ha­ma­set kim­se­nin kar­nı­nı da do­yur­maz, ga­ze­te­le­rin öm­rü­nü de uzat­maz.
    Do­la­yı­sıy­la di­ji­tal dö­nü­şüm ve di­ji­ta­le uyum ka­çı­nıl­maz diye dü­şü­nü­yo­ruz” ifa­de­le­ri­ni kul­lan­dı.
“De­zen­for­mas­yon­la mü­ca­de­le­de ka­rar­lı­yız”
    Her ne kadar de­zen­for­mas­yon­la mü­ca­de­le­yi ön­gö­ren mad­de­le­rin doğ­ru­dan BİK’in ala­nı­nı il­gi­len­dir­me­se de bir kamu ku­ru­mu ola­rak ko­nu­ya has­sa­si­yet­le eğil­dik­le­ri­ni be­lir­ten Er­kı­lınç, top­lum sağ­lı­ğı­nı ve hu­zu­ru­nu bozan, ülke gü­ven­li­ği­ni teh­li­ke­ye atan, çocuk ve kadın is­tis­ma­rı başta olmak üzere aile ya­pı­sı­nı, ah­la­ki de­ğer­le­ri te­mel­den sar­san, ki­şi­lik hak­la­rı­na sal­dı­ran her türlü bilgi kir­li­li­ği ile mü­ca­de­le edil­me­si ge­rek­ti­ği­ni söy­le­di.
    Özel­lik­le sos­yal med­ya­nın kont­rol­süz olu­şu­nun ya­rat­tı­ğı tah­ri­ba­tın her­ke­sin ma­lu­mu ol­du­ğu­nu ve de­zen­for­mas­yo­nun ülke gü­ven­li­ği me­se­le­si ha­li­ne gel­di­ği­ni an­la­tan Er­kı­lınç, “Mes­le­ki bo­zul­ma öyle bir hal aldı ki kim ga­ze­te­ci, kim değil onu bile tes­pit et­mek­te zor­la­nı­yo­ruz.
    Ed­ward Sno­w­den’e dün­ya­yı dar eden­ler, bize öz­gür­lük dersi ve­ri­yor.
    Ül­ke­mi­zi medya üze­rin­de san­sür ve baskı uy­gu­la­mak­la suç­la­yan­lar, ga­ze­te­ci­le­ri tu­tuk­la­dı­ğı­mı­zı iddia eden­ler, ‘Ju­li­an As­san­ge’ı ser­best bı­ra­kın’ di­ye­mi­yor.
    Ama öte yan­dan Mer­sin’de po­li­se­vi­ne dü­zen­le­nen sal­dı­rı­yı ger­çek­leş­ti­ren te­rö­ris­ti, ben­zer suç­la­ma­lar ve kam­pan­ya­lar­la ser­best bı­rak­tı­ran­lar zerre piş­man­lık duy­mu­yor.
    Bu ve­si­le ile şe­hi­di­mi­ze Allah’tan rah­met, iki ya­ra­lı­mı­za acil şi­fa­lar di­li­yo­rum.
    Ada­let her­ke­se lazım ama bir o kadar da eşit­lik lazım. Bize ders ver­me­ye ça­lı­şan­lar, ül­ke­le­rin­de çı­kar­la­rı­na ters yayın yapan ga­ze­te­ci­le­re ne kadar yaşam hakkı ta­nı­mış­lar?
    Başka ül­ke­ler­de­ki ga­ze­te­ci­le­ri fon­la­yan­la­rın hatta dev­şi­ren­le­rin bize söy­le­yecek sözü yok­tur.
    De­zen­for­mas­yon­la mü­ca­de­le­yi bu yö­nüy­le de­ğer­len­di­ri­yor ve des­tek­li­yo­ruz. Kurum ola­rak da bu mü­ca­de­le­ye des­tek ver­mek­te ka­rar­lı­yız. Hem dev­le­tin maddi des­te­ği­ni ala­cak­sın hem de dev­le­te küf­re­de­cek­sin, küçük dü­şü­re­cek­sin, bir yer­le­re şi­kâ­yet et­me­ye ça­lı­şa­cak­sın. Dün­ya­nın ne­re­si­ne gi­der­se­niz gidin kim­se­ye an­la­ta­maz­sı­nız” diye ko­nuş­tu.
    Er­kı­lınç’ın ko­nuş­ma­sı­nın ar­dın­dan ga­ze­te sa­hip­le­ri ve tem­sil­ci­le­ri gö­rüş­le­ri­ni ifade etti, gelen so­ru­lar il­gi­li birim mü­dür­le­ri ta­ra­fın­dan ce­vap­lan­dı­rıl­dı.
    Top­lan­tı­da Hukuk Mü­şa­vi­ri Bilal Kı­lınç, İlan Mü­dü­rü İdris Ar­ma­ğan Çam, Kont­rol Hiz­met­le­ri Mü­dü­rü Özden Konur, İlan Müdür Yar­dım­cı­sı Ümit Mert, Kont­rol Hiz­met­le­ri Müdür Yar­dım­cı­sı Ökkeş Buğra Atıl­gan, İstan­bul Şube Mü­dü­rü Ömer Faruk Çakır, Ko­ca­eli Şube Mü­dü­rü Salih Yal­çın­taş ve Te­kir­dağ Şube Mü­dü­rü Meh­met Akif Bir­can hazır bu­lun­du.
                Ha­ber-Fo­to: B.İ.K.