İKİZDERE VADİSİNDEKİ HES'LER DETAYLI ARAŞTIRILDI

 Bo­ğa­zi­çi Üni­ver­si­te­si Çevre Bi­lim­ler Ens­ti­tü­sün­de dok­to­ra ça­lış­ma­sın­da ‘’Va­di­nin Dö­nü­şü­mü İkiz­de­re’de Hid­ro­elekt­rik Sant­ral­ler’’i tez ola­rak yapan Dr. Ayşen Eren’in araş­tır­ma­sı eko­lo­jik bakış açı­sıy­la önem­li bir araş­tır­ma ürünü. Yeni İnsan Ya­yı­ne­vin­den çıkan 375 sa­hi­fe­lik ki­ta­bın ön­sü­zün­de Dr. Ayşen Eren şun­la­rı yaz­mış’’ uzun ve me­şak­kat­li yol­cu­lu­ğum bo­yun­ca bir dizi mu­ci­ze­vi olay yo­lu­mu açtı. Dok­to­ra prog­ra­mı­nın ge­rek­le­ri­ni ye­ri­ne ge­ti­rir­ken kendi en­te­lek­tü­el yo­lu­mu bul­mak. Araş­tır­ma ko­nu­mu çer­çe­ve­le­ye­rek pe­şi­ne dü­şe­ce­ğim araş­tır­ma so­ru­la­rı­nı ta­nım­la­mak. Saha ça­lış­ma­sı­nı plan­la­yıp yü­rüt­mek ve tezi üret­mek için tah­min et­ti­ğim­den çok daha fazla zaman ve emek ge­rek­ti. En­düst­ri mü­hen­di­si ola­rak baş­la­yıp şe­kil­le­nen ka­ri­ye­ri­min ar­dın­dan 2010 yı­lın­da çevre bi­lim­le­ri ala­nın­da dok­to­ra de­re­ce­si­nin pe­şi­ne düş­me­ye karar ver­dim.2011 yı­lın­da Bo­ğa­zi­çi Üni­ver­si­te­si Çevre Bi­lim­le­ri Ens­ti­tü­sü dok­to­ra prog­ra­mı­na kay­dol­dum. Ki­ta­bın amacı İkiz­de­re va­di­si gibi bir nehir coğ­raf­ya­sın­da ne­oli­be­ral ni­te­lik­li özel­leş­tir­me te­mel­li hid­ro-kal­kın­ma prog­ra­mıy­la gelen bir­den çok, küçük HES ile baş­la­yan çev­re­sel, sos­yal, eko­no­mik de­ği­şim ve dö­nü­şüm­le­ri an­la­ma, ta­nım­la­ma ve açık­la­ma gay­re­ti­dir. Sa­de­ce nehir coğ­raf­ya­sı­nın sa­kin­le­ri­ni, yerel yö­ne­ti­ci­le­ri, dev­let gö­rev­li­le­ri­ni, HES şir­ke­ti ça­lı­şan­la­rı­nı, çevre ko­ru­ma uz­man­la­rı­nı değil, ba­lı­ğı, kumu, ça­kı­lı, irili ufak­lı de­re­cik­le­ri ile İkiz­de­re akar­su sis­te­mi­ni, ge­çim­lik bah­çe­le­ri, çay bah­çe­le­ri, yaşam alan­la­rı, do­ğa­sıy­la tüm İkiz­de­re Va­di­si­ni an­lat­ma­ya ça­lış­tım.
İkiz­de­re Va­di­si­ne ilk kez 2013 Tem­mu­zun­da git­tim, iki hafta kal­dım. Saha ça­lış­mam 2014 Ekim’inden 2015 Kasım’ına kadar sürdü. HES hak­kın­da bi­lim­sel bir araş­tır­ma yap­ma­yı po­li­tik bir iş ola­rak al­gı­la­yan­lar oldu’’ diye yaz­mış.        

 Ha­ber-Fo­to: İsmet KÖ­SOĞ­LU