İlaçtaki kur güncellemesi yeni ilaç krizini tetikledi: Piyasada ilaç bulunamıyor

 25 Ara­lık’ta yü­rür­lü­ğe gi­recek ilaç zammı se­be­biy­le de­po­lar­da ilaç bu­lu­na­mı­yor. Ec­za­cı­lar her yıl ya­şa­nan ilaç kri­zi­ne karşı ila­cın bu­lu­na­bi­lir ol­du­ğu bir fi­yat­lan­dır­ma mo­de­li­ne geçiş ya­pıl­ma­sı­nı is­ti­yor. Be­şe­ri Tıbbi Ürün­le­rin Fi­yat­lan­dı­rıl­ma­sı­na Dair Ka­rar­da De­ği­şik­lik ön­gö­ren Cum­hur­baş­ka­nı Ka­ra­rı, Resmi Ga­ze­te'de ya­yım­lan­dı. De­ği­şik­lik ile ilaç fi­yat­la­ma­sın­da kul­la­nı­lan Euro kuru gün­cel­len­di. 25 Ara­lık iti­ba­riy­le yü­rür­lü­ğe gi­recek ka­rar­la ilaç fi­yat­la­rı­na ge­lecek yüzde 25 zam ön­ce­sin­de yine ilaç krizi baş­la­dı. Mev­cut ilaç­la­rı zamlı fiyat üze­rin­den pi­ya­sa­ya sür­mek is­te­yen üre­ti­ci ve ecza de­po­la­rı ne­de­niy­le ec­za­ne­ler­de bir­çok ilaç bu­lu­na­mı­yor.
Türk Ec­za­cı­la­rı Bir­li­ği (TEB) eski Baş­ka­nı Er­do­ğan Çolak, “Zam enf­las­yo­na göre de ya­pıl­sa, döviz ku­ru­na göre ya­pıl­sa ras­yo­nel ol­ma­dı­ğı sü­re­ce sek­tör­de­ki mali sı­kın­tı­yı çöz­mez” der­ken ilaç zammı ön­ce­si ya­şa­nan ilaç kıt­lı­ğıy­la il­gi­li gö­rüş­le­ri­ni ak­ta­ran Tüm Ec­za­cı İşve­ren­ler Sen­di­ka­sı (TEİS) Genel Baş­ka­nı Nur­ten Say­dan ise, “Biz ec­za­cı­lar 10 gün bo­yun­ca ne ya­pa­ca­ğı­mı­zı kara kara dü­şü­nü­yo­ruz” ifa­de­le­ri­ni kul­lan­dı.
“Va­tan­da­şa ilaç ve­re­me­yecek du­ru­ma gel­dik”
Şu anda pi­ya­sa­da ciddi oran­da ilaç kıt­lı­ğı ol­du­ğu­nu açık­la­yan Çolak, “Ec­za­cı­lar şu anda ilaç de­po­la­rın­dan ilaç al­mak­ta zor­la­nı­yor. Bu çok yan­lış bir uy­gu­la­ma ve Sağ­lık Ba­kan­lı­ğı bunu yıl­lar­dır ya­pı­yor. Eğer zam ya­pı­lı­yor­sa, bu 1-2 gün içe­ri­sin­de yü­rür­lü­ğe ko­nul­ma­lı” dedi. Çolak, “10 gün demek, elin­de yüklü mal bu­lu­nan fir­ma­la­rın ve de­po­la­rın sev­ki­yat­la­rı dur­dur­ma­sı de­mek­tir. Biz yıl­lar­dır bunu ya­şı­yo­ruz ama bu durum yıl­lar­dır devam edi­yor. Yine de­po­lar­dan ilaç ala­ma­yıp, va­tan­da­şa ve­re­me­yecek du­ru­ma gel­dik. Zam enf­las­yo­na göre de ya­pıl­sa, döviz ku­ru­na göre de ya­pıl­sa ras­yo­nel ol­ma­dı­ğı sü­re­ce sek­tör­de­ki mali sı­kın­tı­yı çöz­mez” diye ko­nuş­tu.
Pi­ya­sa­da sa­de­ce zam ön­ce­si değil, genel ola­rak bir ilaç kıt­lı­ğı ya­şan­dı­ğı­na dik­kat çeken Çolak, “Biz ilaç üre­ti­min­de dışa ba­ğım­lı bir ül­ke­yiz, üre­ti­len ilaç­la­rın ham mad­de­si­ni yurt­dı­şın­dan ithal edi­li­yor. Hal böy­ley­ken, bir fiyat den­ge­siz­li­ği or­ta­ya çı­kı­yor. Ken­di­mi­ze ait bir ilaç sa­na­yi­miz ol­ma­dı­ğı için her zaman bir ilaç kıt­lı­ğı olu­yor” ifa­de­le­ri­ni kul­lan­dı.
“Ne ya­pa­ca­ğı­mı­zı kara kara dü­şü­nü­yo­ruz”
Tüm Ec­za­cı İşve­ren­ler Sen­di­ka­sı (TEİS) Genel Baş­ka­nı Nur­ten Say­dan ise ko­nu­ya iliş­kin gö­rüş­le­ri­ni ak­tar­dı. Say­dan, “Zam ka­ra­rı­nın yü­rür­lü­ğe gir­me­si 25 Ara­lık ola­rak be­lir­len­di­ği için de­po­lar­da zaten kı­sıt­lı şe­kil­de olan ilaç akışı daha da azal­ma­ya baş­la­dı. Bu da ila­cın bu­lu­na­bi­lir ol­ma­sı­nı zor­laş­tı­ra­cak. 10 gün sü­rey­le biz ec­za­cı­lar ne ya­pa­ca­ğı­mı­zı kara kara dü­şü­nü­yo­ruz şek­lin­de ko­nuş­tu.
Sek­tör­de­ki ilaç sı­kın­tı­sı­na çözüm öne­ri­si sunan Say­dan, şu ifa­de­le­ri kul­lan­dı: “Son za­man­lar­da ba­sın­da da yer al­dı­ğı gibi, ülke ge­ne­lin­de­ki tüm mes­lek­taş­la­rı­mız bir­çok ila­cın te­mi­nin­de sı­kın­tı çek­mek­te ve ne yazık ki has­ta­la­rı­mız mağ­dur ol­mak­ta­dır. Bu sü­re­cin baş­lı­ca se­be­bi; Ba­kan­lı­ğın ilaç fi­yat­lan­dır­ma po­li­ti­ka­sın­da iz­le­di­ği fi­yat­la­rı bas­kı­la­yı­cı tutum ol­mak­la bir­lik­te, üre­ti­ci ve aracı pay­daş­la­rın mar­ji­nal ma­li­ye­tin mar­ji­nal ge­li­ri kar­şı­la­ma­dı­ğı nok­ta­da üre­tim­den/te­da­rik­ten vaz­geç­me­si­dir. Ba­kan­lık­ça ilaç fi­yat­lan­dır­ma­sın­da be­lir­le­nen Euro ku­ru­nun bugün hala reel kurun ancak yüzde 50’sine eri­şe­bil­miş du­rum­da­dır. Bu eko­no­mik ger­çek­ler ma­ale­sef tüm sek­tö­re da­ğı­tıl­ma­sı ge­re­ken bir yük ge­tir­mek­te­dir. Ne­ti­ce ola­rak bir­çok ilaç bu­lun­ma­ma­ya, ‘yok’a gir­me­ye baş­la­mış, ithal edi­len ürün­ler ithal edil­me­me­ye, yeni çıkan, te­da­vi­ye yeni ve­ri­len ilaç­lar ül­ke­mi­ze ge­ti­ril­me­me­ye baş­la­mış­tır. Euro ku­ru­nun gün­cel kuru ya­ka­la­ma­sı bu prob­le­mi ciddi oran­da çö­ze­cek­tir. Biz­ler; ilaca zam gel­me­si­ni talep eden bir mes­lek grubu de­ği­liz. Ta­le­bi­miz; gü­nü­müz eko­no­mik ko­şul­la­rı­na uygun olan ve ila­cın bu­lu­na­bi­lir ol­du­ğu bir fi­yat­lan­dır­ma mo­de­li­ne geçiş ya­pıl­ma­sı­dır.”
                    Ha­ber-Fo­to: Betül Vural