Çok eskilerden beri her kavim, yılın bazı günlerine önem vermiş, bunu çeşitli şekillerde kutlamıştır. Dînî ve millî bakımdan önemi olan, milletçe her sene kutlanan bu günlere çeşitli isimler verilmiştir.
İslâmiyetten sonra bayram ma'nâsına gelen *"Îyd"* kullanılmıştır.
Her yıl *Müslümanların günâhları affedildiği* ve *sevinçli, neşeli günleri tekrar geldiği için* böyle günlere *Îyd,* ya'nî *"Bayram"* denilmiştir.
Müslümânları sevindirmek çok sevaptır. Bayramlar, müslümânların birbirini sevindirmesine birer vesîledir. Hadîs-i şerîflerde buyuruldu ki: "Allahü teâlânın en çok sevdiği amellerden biri, mü'mini sevindirmek, üzüntüsünü gidermek, borcunu ödemek, yâhut aç iken doyurmaktır." "Bir mü'mini sevindireni, Allahü teâlâ da kıyâmetde sevindirir.
Dinimize göre, bayram ikidir. Birincisi arabî aylardan Şevvâl ayının birinci günü Ramazân bayramının, ikincisi, Zilhicce ayının onuncu günü Kurban bayramının birinci günleridir. *Bu iki günde, güneş doğduktan ve kerâhat vakti çıktıktan sonra, ya'nî İşrak vaktinde, iki rek'at bayram namâzı kılmak, erkeklere vâcibdir.* Ramazân bayramı, üç gün, Kurban bayramı ise dört gündür.
Kurban bayramı namâzından önce birşey yememek, namâzdan sonra, önce kurban eti yemek, namâza giderken, yüksek sesle, özrü olan yavaşça *(Tekbîr-i teşrîk)* getirmek müstehabdır.
Bayram günlerinde şunları yapmak sünnettir.
1- Erken kalkmak.
2- Gusül abdesti almak.
3- Misvâk ile dişleri temizlemek.
4- Güzel koku sürünmek.
5- Yeni ve temiz elbise giyinmek.
6- Sevindiğini belli etmek.
7- Kurban kesen, o gün ilk olarak kurban eti yemek.
8- O gün yüzük takmak.
9- Câmiye erken gitmek.
10- Bayram tekbîrlerini, Kurban bayramında açıktan, yüksek sesle söylemek.
11- Dönüşte başka yoldan gelmek. Çünkü, ibâdet yapılan yerler ve ibâdet için gidip-gelinen yollar, kıyâmet günü şehâdet edeceklerdir.
12- Mü'minleri güler yüzle ve "Selâmün aleyküm" diyerek karşılamak.
13- Fakîrlere sadaka vermek.
14- Dargın olanları barıştırmak.
15- Akrabâyı ve dîn kardeşlerini ziyâret etmek.
16- Ziyârette hediye götürmek.
17- Erkeklerin kabirleri ziyâret etmeleri de sünnettir.
Kaynak: Tam İlmihâl Seâdet-i Ebediyye.
Bayram Ali KAVALCI