RİZE ODA- BORSA MÜŞTEREK YÖNETİM KURULU TOPLANTISI YAPILDI

 Rize Ti­ca­ret Bor­sa­sı ev sa­hip­li­ğin­de Yö­ne­tim Ku­ru­lu Baş­ka­nı Meh­met Er­do­ğan, Rize Ti­ca­ret ve Sa­na­yi Odası(RTSO) Yö­ne­tim Ku­ru­lu Baş­ka­nı Şaban Aziz Ka­ra­meh­me­toğ­lu, Ça­ye­li Ti­ca­ret ve Sa­na­yi Odası Yö­ne­tim Ku­ru­lu Baş­ka­nı Meh­met Ali Mert, Ar­de­şen Ti­ca­ret ve Sa­na­yi Odası Yö­ne­tim Ku­ru­lu Baş­ka­nı İsmail Ku­yum­cu, Pazar Ti­ca­ret ve Sa­na­yi Odası Yö­ne­tim Ku­ru­lu Baş­ka­nı Neşet Çakır ve oda- borsa yö­ne­tim ku­ru­lu üye­le­ri­nin ka­tı­lı­mıy­la 12 Eylül 2023 Salı günü Saat: 16.00’da Çay Çar­şı­sı Top­lan­tı Sa­lo­nu’nda Rize Oda-Bor­sa Müş­te­rek Yö­ne­tim Ku­ru­lu Top­lan­tı­sı ger­çek­leş­ti­ril­di.
 Top­lan­tı aşa­ğı­da ve­ri­len gün­dem mad­de­le­ri üze­rin­den sür­dü­rül­dü.
Gün­dem Mad­de­le­ri:
1- Meh­met Er­do­ğan’ın açı­lış ve se­lam­la­ma ko­nuş­ma­sı,
2- Şaban Aziz Ka­ra­meh­me­toğ­lu Rize Ti­ca­ret ve Sa­na­yi Odası Yö­ne­tim Ku­ru­lu Baş­ka­nı
- İli­miz­de­ki ya­tı­rım­la­rın de­ğer­len­dir­me­si­nin ya­pıl­ma­sı,
3- Meh­met Ali Mert Ça­ye­li Ti­ca­ret ve Sa­na­yi Odası Yö­ne­tim Ku­ru­lu Baş­ka­nı
- Ça­ye­li İlçe­sin­de Uygun dere ya­tak­la­rı­nın Orta Öl­çek­li Sa­na­yi Ola­rak Re­vi­ze edil­me­si,
4- İsmail Ku­yum­cu Ar­de­şen Ti­ca­ret ve Sa­na­yi Odası Yö­ne­tim Ku­ru­lu Baş­ka­nı,
- Ar­de­şen Orta Öl­çek­li Sa­na­yi,
- Fır­tı­na Va­di­si­nin İmar Ko­nu­su,
- Tu­rizm Ya­tı­rım­la­rı İçin Stan­dart Ge­liş­ti­ril­me­si,
- Çay Sek­tö­rün­de Ye­ni­lik.
5- Neşet Çakır Pazar Ti­ca­ret ve Sa­na­yi Odası Yö­ne­tim Ku­ru­lu Baş­ka­nı
- Gün­cel Eko­no­mik Ge­liş­me­le­rin de­ğer­len­di­ril­me­si.
6- Meh­met Er­do­ğan Rize Ti­ca­ret Bor­sa­sı Yö­ne­tim Ku­ru­lu Baş­ka­nı
- Çay Sek­tö­rü­nün 2023 yılı genel de­ğer­len­dir­me­si,
- Ti­ca­ret Bor­sa­sı ta­ra­fın­dan ya­pı­lan ve ya­pı­la­cak pro­je­ler hak­kın­da bilgi ak­ta­rı­mı,
- Top­lan­tı­nın Genel De­ğer­len­dir­me­si.
7- Ka­pa­nış ve Yemek (Na­li­aRes­ta­urant­ta)
Top­lan­tı­nın açı­lış ko­nuş­ma­la­rı­nı yapan RTB Baş­ka­nı Meh­met Er­do­ğan, “Rize’nin kal­kın­ma­sı için oda­la­rı­mız ve bor­sa­mı­zın önemi çok büyük. Rize’deki ya­tı­rım­lar ve pro­je­ler­den oda­la­rı­mı­zın baş­kan­la­rı de­ği­ne­cek­tir. Ben çay sek­tö­rün­de ya­şa­nan ge­liş­me­ler­den bah­set­mek is­ti­yo­rum. 2020 yı­lın­dan 2022 yı­lı­na kadar yaş çay üre­ti­mi­miz­de %18 re­kol­te dü­şük­lü­ğü ger­çek­leş­miş­tir. 2023 yı­lı­nın bi­rin­ci ve ikin­ci sür­gü­nün­de re­kol­te dü­şük­lü­ğü devam et­mek­te­dir. Üçün­cü sür­gün­de de re­kol­te­nin düş­me­si­ni bek­li­yo­ruz. Bu yıl mak­si­mum 1 mil­yon 250 bin ton re­kol­te bek­li­yo­ruz. Bu dü­şüş­ler­de pan­de­mi dö­ne­min­den iti­ba­ren gübre fi­yat­la­rın­da ki ar­tış­tan do­la­yı az gübre ve­ril­me­si, ve­ri­len güb­re­le­rin ka­li­te­si­nin de düşük ol­ma­sı sebep oldu. Bu üre­tim ül­ke­mi­zin ih­ti­ya­cı­nı kar­şı­la­ya­cak fakat re­kol­te dü­şük­lü­ğü Ri­ze­mi­ze giren pa­ra­nın düş­me­si­ne sebep ola­cak­tır. 2022 yılı yaş çay alım fi­ya­tı ödeme ko­nu­sun­da so­run­suz bir yıl ge­çir­dik. Eko­no­mik sı­kın­tı­la­rın ya­şan­ma­sı ve çay sa­na­yi­ci­le­ri­nin kre­di­ye ula­şa­ma­ma­sın­dan do­la­yı 2023 yı­lın­da bi­rin­ci ve ikin­ci sür­gün­de fi­yat­lar iyiy­di fakat üçün­cü sür­gün yaş çay alım fi­ya­tı düş­müş du­rum­da.
Özet­le sü­rek­li aynı sı­kın­tı­lar­la çay sek­tö­rü­nün sür­dü­rü­le­bi­lir ol­ma­sı müm­kün değil. Yıl­lar önce söy­le­di­ği­miz çay ka­nu­nu bir an önce çık­ma­sı ge­rek­mek­te­dir” dedi.
Bütün dün­ya­nın et­ki­si­ni his­set­ti­ği kü­re­sel ısın­ma­dan kay­nak­lı çay üre­ti­min­de ya­şa­na­cak so­run­la­ra dik­kat çeken RTB Baş­ka­nı Meh­met Er­do­ğan, “Isı­nan hava ko­şul­la­rı­na uygun çay bah­çe­le­ri oluş­tur­ma­lı­yız. Kenya, En­de­noz­ya gibi sıcak ül­ke­ler­de çay üre­ti­mi sıcak ha­va­ya da­ya­nık­lı çay fi­de­le­riy­le çay üre­ti­mi ya­pı­lı­yor. Gi­re­sun, Trab­zon ve Atvin il­le­rin­de Zi­ra­at Fa­kül­te­si yok. Sa­de­ce bizim ili­miz­de var. Bu il­le­rin üni­ver­si­te­le­rin­de Bitki Ko­ru­ma ve Top­rak Bö­lü­mü oluş­tu­rul­ma­sı ko­nu­sun­da fikir bir­li­ği yap­ma­lı­yız. Top­ra­ğı­mı­zın PH oranı çok düş­müş du­rum­da. Biran önce üni­ver­si­te­le­ri­miz­le ortak ça­lış­ma­lar yapıp top­ra­ğı­mı­zın iyi­leş­me­si için ça­lış­ma­lar yap­ma­lı­yız. Top­ra­ğı­mız iyi ol­ma­dı­ğı için üre­ti­len kuru çayın ka­li­te­si de düş­mek­te­dir. Kuru çayda 31 ekst­rakt oran­la­rı ça­yı­mız­da 29’lara inmiş, se­lü­loz oran­la­rı yük­sel­miş­tir. Kı­sa­ca­sı bu so­run­lar­dan do­la­yı ça­yı­mız­da­ki en­zim­le­ri kay­bet­tik. Eğer ili­miz­de in­san­la­rı­mı­zın kal­ma­sı­nı is­ti­yor­sak çayda ka­li­te­yi ve ve­ri­mi sağ­la­ma­lı­yız” dedi.
Çayın böl­ge­nin ol­maz­sa ol­ma­zı Rize’nin yaşam si­gor­ta­sı ol­du­ğu­nu ifade eden RTSO Baş­ka­nı­Şa­ban Aziz Ka­ra­meh­me­toğ­lu, “Çayda ya­şa­nan re­kol­te dü­şük­lü­ğü ve ka­li­te­nin bo­zul­ma­sı­nın Rize’deki her­ke­si il­gi­len­dir­me­si ge­re­ki­yor. Do­la­yı­sıy­la biz­le­rin ivedi bir şe­kil­de buna çözüm bul­ma­mız ge­rek­mek­te­dir. Çay İhti­sas Üni­ver­si­te­si olan Recep Tay­yip Er­do­ğan Üni­ver­si­te­si’nin bu ko­nu­da daha aktif ça­lış­ma­sı ge­rek­mek­te­dir. Rek­tö­rü­müz­le bir­lik­te bu ko­nuy­la ala­ka­lı ola­rak bir top­lan­tı or­ga­ni­ze ede­bi­li­riz. Rize’deki pro­je­le­re ge­lir­sek eğer ha­va­ala­nı­mız bitti. Ha­va­ala­nıy­la il­gi­li ola­rak yurt­dı­şı se­fer­le­ri­nin açıl­ma­sı ko­nu­sun­da gö­rüş­me­le­ri­miz ol­mak­ta­dır. Şehir has­ta­ne­mi­zin deniz dolgu ça­lış­ma­la­rı bitti. Kısa za­man­da bir plan da­hi­lin­de baş­la­tıl­ma­sı­nı bek­li­yo­ruz. Biz­ler 1500 ya­tak­lı bir has­ta­ne ya­pıl­ma­sı­nı talep edi­yo­ruz. Bun­dan daha az ka­pa­si­te­li has­ta­ne­nin bu­ra­ya yet­me­ye­ce­ği­ni dü­şü­nü­yo­ruz. Lo­jis­tik Mer­kez in­şa­atı devam et­mek­te­dir. Seçim do­la­yı­sıy­la kamu iha­le­le­rin­de ya­vaş­la­ma mey­da­na geldi. Bu ya­vaş­la­ma­yı Ulaş­tır­ma Ba­ka­nı­mı­za ilet­tik.
Ba­ka­nı­mız bunu takip ede­ce­ği­ni ça­lış­ma­la­rın hız­lan­dı­rı­la­ca­ğı­nın sö­zü­nü verdi. Ulaş­tır­ma Ba­ka­nı­na Ovit tü­ne­lin­de ki ek­sik­le­ri de ilet­tik. Ovit tü­ne­li bağ­lan­tı yol­la­rı­nın ya­pı­mı­nın hız­lan­dır­ma­sı ko­nu­sun­da da ken­di­sin­den söz aldık. Or­ga­ni­ze Sa­na­yi Böl­ge­mi­zin ka­mu­laş­tır­ma ça­lış­ma­la­rı­na devam edi­yo­ruz. Doğal gaz so­ru­nu­muz vardı. Bu so­ru­nu 5-6 için­de çöz­me­yi dü­şü­nü­yo­ruz” dedi.
Or­ga­ni­ze Sa­na­yi­ler büyük sa­na­yi­ci­le­rin süper ligi ol­du­ğu­nu söy­le­yen Ça­ye­li TSO Baş­ka­nı Meh­met Ali Mert, “Küçük il­çe­le­rin kal­kın­ma­sı için orta öl­çek­li sa­na­yi böl­ge­le­ri ge­rek­li­dir. İlçe­ler­de iş yap­mak is­te­yen genç­le­rin önünü bu şe­kil­de aça­bi­li­riz.
Bi­ri­lik ve be­ra­ber­lik için­de tar­tı­şıp çö­züm­le ala­ka­lı top­ye­kun ha­re­ket et­me­miz lazım. Ça­ye­li’yle il­gi­li geniş çaplı bir rapor ha­zır­la­dık. Ra­po­ru­mu­zu en yakın za­man­da Vali beye ile­te­ce­ğiz” dedi.
Çay Çar­şı­sı Pro­je­si Rize Tu­riz­mi­nin önem­li nok­ta­la­rın­dan biri oldu. Böyle ni­te­lik­li pro­je­le­rin ço­ğal­ma­sı ge­rek­ti­ği­ni ifade eden Ar­de­şen TSO Baş­ka­nı İsmail Ku­yum­cu, “Rize’nin önem­li gelir kay­nak­la­rın­dan biri tu­rizm oldu. Her­ke­sin bil­di­ği üzere Fır­tı­na Va­di­si do­ğa­sıy­la tu­rizm cen­net­le­rin­den biri. Bu do­ğa­nın bo­zul­ma­ma­sı ve sür­dü­rü­le­bi­lir tu­rizm ya­pa­bil­me­miz için ili­mi­zin bir tu­rizm mas­ter pla­nı­na ih­ti­ya­cı var­dır. Hal­kı­mız ta­ra­fın­dan tu­rizm çok de­ne­tim­siz ve kont­rol­süz ya­pıl­mak­ta­dır. Bunun önüne geç­me­miz ge­re­ki­yor. Ge­çe­mez­sek sür­dü­rü­le­bi­lir bir tu­rizm sağ­la­ya­ma­yız. Ça­yı­mız­la tu­riz­mi bir­leş­ti­recek bir Çay Köy pro­je­miz var. Ça­yı­mı­zın tu­rizm­le daha fazla ön plana çı­ka­rıl­ma­sı ge­re­ki­yor. Sam­sun Sarp de­mir­yo­lu pro­je­nin ya­pıl­ma­sı her yerde ifade edi­yo­ruz. Hem tu­riz­mi­miz hem de sa­na­yi­miz için Sam­sun Sarp de­mir­yo­lu önem arz et­mek­te­dir. Çay­ku­ru­mu­zun böl­ge­miz­de Didi ve su fab­ri­ka­sı kur­ma­sı­nı talep edi­yo­ruz” dedi.
Pazar il­çe­miz­de ki ül­ke­miz­de ki önde sa­yı­la­cak bir ha­va­ala­nı­mı­zın ge­liş­ti­ril­me­si için bir­lik ve be­ra­ber­lik için­de ça­lı­şıl­ma­sı ge­rek­ti­ği­ni ifade eden Pazar TSO Baş­ka­nı Neşet Çakır, “Ha­va­ala­nı­nın kı­şın­da ça­lış­ma­sı için her­ke­sin elini taşın al­tı­na koy­ma­sı ge­re­ki­yor. Bunun için Ayder ve Ovit yay­la­la­rın­da te­le­fe­rik ya­pıl­ma­sı­nı sağ­la­ma­mız lazım. Bu şe­kil­de kış tu­riz­mi de canlı ka­la­bi­lecek ha­va­ala­nı da ça­lı­şa­cak­tır” dedi.
Top­lan­tı diğer ka­tı­lım­cı­la­rın soru ve ce­vap­la­rıy­la sona erdi. Bir daha ki top­lan­tı­nın 2024 yılı Ocak ayın­da Ça­ye­li Ti­ca­ret ve Sa­na­yi Odası ev sa­hip­li­ğin­de ya­pıl­ma­sı­na karar ve­ril­di.
          Ha­ber-Fo­to: İlkay KA­VAL­CI YA­ZI­CI