RİZENİN YAŞAYAN DEĞERİ SAMİ KUMBASAR

Rize si­ya­set ta­ri­hin­de iz bı­ra­kan önem­li isim­ler­den bi­ri­si İkiz­de­re il­çe­si­nin Cimil kö­yün­den olan 1937 yı­lın­da Rize mer­kez Top­ha­ne Ma­hal­le­sin­de doğ­muş Sami Kum­ba­sar.

Yerel Haberler 11.01.2024 09:52:00 0
RİZENİN YAŞAYAN DEĞERİ SAMİ KUMBASAR

 Sami Kum­ba­sar hak­kın­da Yazar Meh­met Bil­gin 2013 yı­lın­da yaz­dı­ğı Sami Kum­ba­sar ki­ta­bı­na’’ Bir Cum­hu­ri­yet Mil­let­ve­ki­li ‘’adını ver­miş.
Kum­ba­sar­lar böl­ge­de köklü bir aile. Sami Kum­ba­sar’ın ba­ba­sı Fikri an­ne­si Re­fi­ka Hanım. Sami bey oğ­lu­na da ba­ba­sı­nın adını Fikri ver­miş. Sami Kum­ba­sar aile­nin be­şin­ci ço­cu­ğu. Ba­ba­dan gelen si­ya­se­ti devam et­tir­di.
1948 lerde Rize’de CHP il baş­kan­lı­ğı yapan ba­ba­sı Fikri Kum­ba­sar’dan sonra ağa­be­yi Meh­met Ali Kum­ba­sar 1960 da ku­ru­cu mec­lis üye­li­ğin­de bu­lun­muş.
Diş he­kim­li­ğin­den mil­let­ve­kil­li­ği­ne
Rize Dev­let Has­ta­ne­sin­de 1965 yı­lın­da Diş He­ki­mi ola­rak gö­re­ve baş­la­yan Sami Kum­ba­sar 1973 yı­lın­da CHP’nin Rize Mil­let­ve­ki­li ola­rak se­çil­di­ğin­de en genç Ve­kil­ler­den bi­ri­siy­di. Sami Kum­ba­sar 37 ya­şın­da Mil­let­ve­ki­li se­çil­di.
12 Eylül ile si­ya­se­te son verdi
12 Eylül 1980 dar­be­siy­le Mil­le­tin ver­di­ği ve­kil­li­ği silah zo­ruy­la elin­den alın­ma­sıy­la si­ya­set dos­ya­sı­nı ka­pat­tı. 1969-1980 ara­sın­da 12 yıla yakın Mil­let­ve­kil­li­ği yaptı. Çok ısrar edil­me­si­ne rağ­men bir daha si­ya­se­te dön­me­di. Rize her seçim dö­ne­min­de Sami Kum­ba­sar’ı çok aradı.
İlk se­çi­mi son­ra­sın­da Mec­lis İdare Amir­li­ği­ne se­çil­di. Görev es­na­sın­da ya­şa­dık­la­rı hak­kın­da çok anı­sı­nı pay­laş­tı.
Mil­let­ve­ki­li ol­du­ğu zaman ara­ba­sı yoktu. O yıl­lar­da Sıfır araba almak için fab­ri­ka­ya sı­ra­ya ya­zı­lı­nır­dı.
Sami Kum­ba­sar’da Re­na­ult marka yerli bir araba için sı­ra­ya ya­zıl­mış çı­kın­ca araba sa­hi­bi ol­muş­tu.
Sami Kum­ba­sar’dan din­le­dik­le­rim
Ri­ze­li ve İstan­bul’da ya­şa­yan en yaşlı si­ya­set­çi Sami Kum­ba­sar ile sık sık ol­ma­sa da gö­rüş­tü­ğüm za­man­lar oldu.
Ha­fı­zam­da bi­rik­tir­di­ğim not­la­rı ya­zı­ya dö­ke­rek bu say­fa­yı ha­zır­la­ma­ya ça­lış­tım.
Sami Kum­ba­sar idama hayır dedi.
İdama hayır de­di­ği TBMM Tu­ta­nak Der­gi­si­nin 58.​bir­le­şim ve 10.3.1972 ta­rih­li otu­ru­mu­nu gön­der­di. Halen sak­la­rım.
An­lat­tı­ğı­na göre 10 Mart 1972 de Mec­lis­te ya­pı­lan oy­la­ma­da Deniz Gez­miş ve ar­ka­daş­la­rı için Hayır oyu verdi. Rize’nin 4 mil­let­ve­ki­li vardı diğer 3’ü İdam edil­sin diye Kabul oyu ver­miş.
74 Kıb­rıs çı­kar­ma­sın­da Baş­ba­kan­lık­ta idim 20 Tem­muz 1974
Sami Kum­ba­sar’’ Kıb­rıs çı­kar­ma­sı ya­pıl­dı­ğı gece baş­ba­kan­lık­ta Ba­kan­lar ha­ri­ci be­nim­le bir­lik­te üç kişi daha var­dık. Mec­lis İdare Ami­riy­dim.
Çı­kar­ma­ya orada biz­zat şahit oldum, ge­liş­me­le­ri sı­ca­ğı sı­ca­ğı­na gör­düm.
İsmet İnönü ile yan yana otur­dum
Dö­ne­min li­der­le­riy­le aynı sı­ra­lar­da, Ata­türk hariç bir­çok Genel Baş­kan ile si­ya­se­ten Mec­lis­te bu­lun­du.
Celal Bayar ile Mec­lis­te değil ama An­ka­ra Pa­las­ta bir­çok defa ye­mek­te kar­şı­laş­mış.
Sami ağa­bey ko­nuş­ma­la­rın­da’’ İnönü’nün Genel Baş­kan ol­du­ğun­da CHP de si­ya­se­te baş­la­dım. Ece­vit’le ça­lış­tım. İnönü ile Mec­lis­te 5 ay yan yana otur­mak nasip oldu. Benim otur­du­ğum sıra ile İnönü’nün otur­du­ğu sıra ara­mız­da yal­nız bir ko­ri­dor vardı. Her kar­şı­laş­tı­ğı­mız­da hür­met edi­yo­rum, otur­mak için ay­rı­lan yere gel­di­ğin­de ayağa kal­kıp önümü ilik­ler ve saygı gös­te­rir­dim. İl Baş­kan­lı­ğı dö­ne­min­de ağa­be­yi­mi ta­nı­dı­ğı için bir defa bana dö­ne­rek’ ’Rah­met­li­ye ne kadar da ben­zi­yor­sun’ ’dedi.
Men­de­re­sin oğlu Aydın Men­de­res ile mec­lis­te be­ra­ber mil­let­ve­ki­liy­dim.
ÇAY­KUR Genel Mü­dür­lü­ğü
1971 yı­lın­da ÇAY­KUR ya­sa­sı­nı çı­kar­dık. Mer­ke­zi Rize’de olmak kay­dıy­la ÇAY­KUR Genel Mü­dür­lü­ğü­nü kur­ma­da çok eme­ğim var. Güm­rük ve Tekel Ba­kan­lı­ğı ko­mis­yo­nun­da 4 yıl görev ya­par­ken ÇAY­KUR ile il­gi­li bütün ko­nuş­ma­la­rı ben yap­tım.
ÇAY­KUR Genel Mü­dür­lü­ğü ye­ri­nin m2 sini 50 TL ye aldık
Genel Mü­dür­lük için yer yoktu.1973 yı­lın­da Rize Be­le­di­ye Baş­kan­lı­ğı­na CHP den aday olmak is­te­yen İsmail Öme­roğ­lu’na se­çi­mi ka­zan­dı­ğı tak­dir­de 15 dönüm bir ara­zi­yi Genel Mü­dür­lük yap­mak için ver­me­si şartı ile des­tek oldum. İsmail Öme­roğ­lu CHP den se­çi­mi ka­zan­dı ve m2 si 50 TL kar­şı­lı­ğın­da top­lam 750 bin li­ra­ya 15 dönüm ara­zi­yi ÇAY­KUR’a sa­ta­rak ver­di­ği sözü tuttu.
Yetim Hoca bizim köy­den
Yetim Hoca Cimil aşa­ğı­ki köy­den Taş­çı­oğul­la­rın­dan­dır.1912 yı­lın­da Er­zu­rum’da vefat etti.1913 de Köyün adı Yetim hoca köyü ya­pıl­dı.1961 yı­lı­na kadar.
1961 den sonra Gü­ven­köy adı ve­ril­di.
Yetim hoca Murat Ka­ra­yal­çın’ın de­de­si­ni okut­muş, Ne­ca­ti Me­mi­şoğ­lu ondan ders gör­müş, Sü­ley­man Kum­ba­sar ders almış, eski Ba­kan­lar­dan Tev­fik İleri’nin ka­yın­pe­de­ri Yetim Ho­ca­dan Er­zu­rum’da ders almış. Med­re­se­ler­de ça­lış­mış ve hiç maaş al­ma­mış.1960 yı­lın­da Er­zu­rum Be­le­di­ye­si ta­ra­fın­dan iki kı­zı­na maaş bağ­lan­dı­ğı söy­le­di.
Rize si­ya­se­tin­de unu­tul­ma­yan­la­rın ba­şım­da gelen Sami Kum­ba­sar ika­met et­ti­ği İstan­bul da sağ­lık­lı bir ha­ya­ta devam edi­yor. Yaz mev­si­min­de Rize’ye sık sık ge­le­rek köyü Ci­mil­de din­len­me­ye ça­lı­şır.
         Ha­ber-Fo­to: İsmet KÖ­SOĞ­LU


Anahtar Kelimeler: RİZENİN YAŞAYAN DEĞERİ KUMBASAR
Cuma 27.2 ° / 18.3 °
Cumartesi 29.3 ° / 20.6 °