"Turizmin Terapiye İhtiyacı Var!"

Eği­tim­ci, Ga­ze­te­ci Semra Sa­kar­ya bu kez Rize Tu­riz­mi­ni ele alarak, ili­miz­de­ki tu­rizm ha­re­ket­le­ri­ne, tu­riz­me ve­ri­len de­ğe­re ve ili­mi­zin tu­rizm ya­pı­sı­na göz ata­rak, “Rize tu­riz­mi­nin te­ra­pi­ye ih­ti­ya­cı var. Yeni ata­nan tu­rizm il mü­dü­rü­nün de psi­ko­log, bu ne­den­le te­ra­pi kolay ola­cak” dedi.
Eği­tim­ci yazar Semra Sa­kar­ya ka­le­me al­dı­ğı ya­zı­da şun­la­rı ifade etti, “ 2020 yı­lın­da or­ta­ya çıkan co­ro­na virüs sal­gı­nıy­la eko­no­mik ola­rak en çok et­ki­le­nen sek­tör­le­rin ba­şın­da tu­rizm sek­tö­rü ge­li­yor. Ya­sak­lar, ka­pan­ma der­ken… Birde artan ma­li­yet­ler­le, tu­rizm­ci­ler son iki yılı dar bo­ğaz­da ge­çir­di­ler. Büyük fir­ma­lar fark­lı iş kol­la­rı ile du­ru­mu amor­ti et­me­ye ça­lı­şır­ken, küçük esnaf diye tabir et­ti­ği­miz yö­re­sel fir­ma­la­rı­mı­zın çoğu zarar yazdı. Ya­zı­yı ka­le­me al­ma­dan önce gö­rüş­tü­ğüm iş­let­me sa­hip­le­ri­nin ço­ğun­lu­ğu kü­çül­me­ye gi­de­rek araç sat­tık­la­rı­nı ifade et­ti­ler. Akar­ya­kıt fi­yat­la­rın­da mey­da­na gelen artış, adeta ma­li­yet­le­ri ikiye kat­la­dı. Sal­gın ne­de­niy­le in­san­la­rın çe­ki­ne­rek ka­tıl­mak is­te­me­dik­le­ri tur fa­ali­yet­le­ri­ne ta­le­bi art­tı­ra­bil­mek için kam­pan­ya üs­tü­ne kam­pan­ya yapan tu­rizm fir­ma­la­rı­nın kar pay­la­rı eri­ye­rek, ne­re­dey­se ma­li­yet­le­re denk hale geldi. Eko­no­mik kriz ne­de­niy­le iğ­ne­den ip­li­ğe her ka­le­me zam ge­lin­ce malum ola­rak as­ga­ri üc­ret­te aynı oran­da art­tı­rıl­dı. Ça­lı­şan emek­çi in­san­la­rın hak­la­rı­nı ko­ru­mak için bu tabiî ki za­ru­ri bir du­rum­du. Ya­pı­lan ar­tış­lar­la bir­lik­te bir ça­lı­şa­nın iş­ve­re­ne ma­li­ye­ti ne­re­dey­se altı bin lira oldu. Tabi bu durum ka­li­fi­ye ele­man­lar­da çok daha yük­sek ra­kam­la­ra te­ka­bül edi­yor. Akar­ya­kıt zammı, as­ga­ri ücret, ko­nak­la­ma gi­der­le­ri der­ken eko­no­mik kiriz tu­rizm­ci­nin be­li­ni büktü. Kül­tür ve Tu­rizm Ba­ka­nı ola­rak gö­rev­len­di­ri­len Sayın Meh­met Nuri Ersoy, gö­re­ve gel­di­ğin­de tüm tu­rizm ca­mi­asın­da; işte bizim ha­li­mi­zi an­la­ya­cak biz­den bi­ri­si bakan oldu diye se­vin­di­ler ama ma­ale­sef se­vinç­le­ri kur­sak­la­rın­da kaldı. Malum Sayın Bakan ETS Tu­riz­min sa­hi­bi ve yap­mış ol­du­ğu tüm ic­ra­at ve uy­gu­la­ma­la­rı da ne yazık ki hep büyük fir­ma­la­ra yö­ne­lik olu­yor. Büyük balık küçük ba­lı­ğı yer mi­sa­li, yerel iş­let­me­ler her daim göz ardı edi­li­yor. Ka­pi­ta­list an­la­yış­la, sizin ne­yi­ni­ze iş­ve­ren olmak… Ka­pa­tın fir­ma­nı­zı ve bizim ça­lı­şa­nı­mız olun an­la­yı­şı… Her alan­da ol­du­ğu gibi tu­rizm de adeta aç­göz­lü­lü­ğe dö­nüş­tü. Ya­zı­mın ba­şın­da kul­lan­mış ol­du­ğum, küçük esnaf ifa­de­si de bu aç göz­lü­lü­ğe dik­kat çek­mek ama­cıy­la, kul­la­nıl­mış bir iro­niy­di.
    Ge­le­lim gü­zi­de ili­miz Rize’ye… Yıl­lar­ca Kül­tür ve Tu­rizm İl Mü­dü­rü ola­rak görev yapan Sayın İsmail Ho­ca­oğ­lu, uzun bir süre yü­rüt­müş ol­du­ğu İl Mü­dür­lü­ğü gö­re­vin­de men­tal yor­gun­luk ne­de­niy­le çok se­vil­me­si­ne rağ­men yeni fi­kir­ler ge­liş­tir­me­di­ği için eleş­ti­ri­le­re maruz ka­la­rak; hak et­me­di­ği bir şe­kil­de gö­rev­den alın­dı.
Ya­pı­lan İl Mü­dü­rü de­ği­şik­li­ğiy­le Rize Tu­riz­mi­ne yeni bir he­ye­can ge­le­ce­ği dü­şü­nü­le­rek tüm bek­len­ti­ler göz ardı edi­le­rek tu­rizm­le uzak­tan ya­kın­dan hiç ala­ka­sı ol­ma­yan bir atama ya­pıl­dı. Tüm tu­rizm­ci­ler bir­bir­le­ri­ne gö­re­ve gelen mü­dü­re ha­nı­mın as­lın­da ne iş yap­tı­ğı­nı sor­ma­ya baş­la­dı. Gö­re­ve baş­la­ma ha­be­riy­le bir­lik­te ya­yın­la­nan öz­geç­mi­şin­de asıl mes­le­ği­nin psi­ko­log ol­du­ğu an­la­şı­lın­ca; tüm tu­rizm ca­mi­asın­da büyük bir hayal kı­rık­lı­ğı oluş­tu. İli­mi­zin du­ayen tu­rizm­ci­le­ri bu ata­ma­ya tepki gös­ter­di­ler. Ma­dem­ki, iş eh­li­ne ve­ril­me­ye­cek­ti, o zaman de­ğer­li mü­dü­rü­müz neden gö­rev­den alın­dı so­ru­la­rı, her ke­sim­ce so­rul­du. Ya­pı­lan bu li­ya­kat­siz atama ile ili­miz si­ya­se­ti adeta kendi aya­ğı­na sık­mış oldu. Mu­ha­le­fe­tin; ”Biz ken­di­mi­zi yırt­sak bu ata­ma­yı yap­tır­ta­maz­dık.” İti­ra­fı da, ili­mi­zin çok­bil­miş si­ya­si­le­rin­ce, otu­rup gün­ler­ce dü­şü­nül­me­si ge­re­ken bir du­rum­dur. 2020 yı­lı­nın ağus­tos ayın­da gö­re­ve baş­la­yan yeni Kül­tür ve Tu­rizm il Mü­di­re­miz ger­çek­ten büyük bir he­ye­can­la otur­du­ğu kol­tu­ğun­da bir buçuk yılı ar­dın­da bı­rak­tı. Gö­re­ve gel­di­ğin­de ken­di­sin­de­ki bu müt­hiş he­ye­ca­nı gören tu­rizm ca­mi­ası, ön­ce­ki gö­re­vi olan Rize Va­li­li­ği Proje Ko­or­di­na­tör­lü­ğü ne­de­niy­le; belki bir proje fa­ali­ye­ti ge­liş­ti­rir bek­len­ti­si­ne girdi. Bugün olur, yarın olur der­ken… Bir tu­rizm se­zo­nu daha heba oldu. Şimdi ya eko­no­mik kriz var, sal­gın has­ta­lık var. Sizde ya­zı­nı­zın ba­şın­da bun­la­ra de­ğin­di­niz, di­ye­bi­lir­si­niz. Evet, ba­şa­rı­sız­lı­ğın ar­dın­dan bir­çok ma­ze­ret üre­ti­le­bi­lir. Prof.​Dr. Nec­met­tin Er­ba­kan’ın çok güzel bir sözü var­dır. Bir işi yap­mak is­te­yen, uğ­ra­şır ve bir ça­re­si­ni bulur. Yap­mak is­te­me­yen veya ya­pa­ma­yan­da bir ba­ha­ne bulur.” Tüm ma­ze­ret­ler Rize’de varda, neden yanı ba­şı­mız­da­ki diğer il­ler­de yok? Hiç ku­su­ra bak­ma­yın iş eh­li­ne ve­ril­me­di. Ama­cı­mız yemek ye­mek­se mut­fa­ğa bir aşçı gir­me­li­dir. Her­kes biraz yemek ya­pa­bi­lir an­la­yı­şıy­la atama ya­par­sa­nız, daha çok bek­ler­si­niz. Mü­dü­re hanım ilk yıl sta­jı­nı ta­mam­la­dı. Bu yılda işi öğ­ren­me­ye ça­lı­şa­cak, ace­le­ye gerek yok. Şunun şu­ra­sın­da 2023’e ne kaldı ki? Salı sal­la­nır, Çar­şam­ba çar­şa­fa do­la­nır, Per­şem­be pe­ri­şan, malum Cuma mü­ba­rek gün… Cu­mar­te­si ve Pazar tatil, her haf­ta­nın iş baş­lan­gı­cı olan pa­zar­te­si gün­le­ri de ili­mi­zin tu­rizm iş­let­me­ci­le­ri ödeme tab­lo­la­rı­nı ön­le­ri­ne ala­rak; adeta psi­ko­lo­jik bu­na­lı­ma gi­ri­yor­lar. İşte şimdi en büyük pro­je­yi ili­miz tu­riz­mi­ne sun­mak is­ti­yo­rum. Hiç ca­nı­nı­zı sık­ma­yın, ne ola­cak bu tu­riz­min hali diye dü­şün­me­yin, sizin için bir aylık bir ça­lış­ma­nın ne­ti­ce­sin­de ça­re­yi bul­duk. Sayın mü­dü­rü­mü­zün asıl mes­le­ği, psi­ko­log­luk­tur. Her pa­zar­te­si günü ili­miz­de fa­ali­yet gös­te­ren tu­rizm­ci­le­re birer saat te­ra­pi yap­ma­sı­nı tav­si­ye edi­yo­rum.
    Fikir ben­den, eee artık pro­je­yi de, sayın mü­dü­rü­müz yazar. Ama söz ve­ri­yo­rum; malum sa­nat­sal der­nek fa­ali­yet­le­ri ne­de­niy­le belki iş­le­ri çok yo­ğun­dur. İlimiz tu­riz­mi­ne zaman ayı­ra­maz­sa, şah­sım ga­ze­te­ci­lik mes­le­ğin­den biraz fe­da­kâr­lık ya­pa­rak; Allah rı­za­sı için bu pro­je­yi ya­za­rım. Ya­zı­mı­zın baş­lı­ğın­da ifade et­ti­ği­miz; “TURİZİMİN TERAPİYE İHTİYACI VAR!” ifa­de­si­nin ne kadar ger­çek­çi bir paya sahip ol­du­ğu ili­mi­zin tu­rizm­ci­le­ri­ne so­rul­ma­lı­dır. Peki, hep olum­suz yön­le­re de­ğin­dik, hiç mi tu­riz­mim­de bu geçen süre zar­fın­da olum­lu bir şey ol­ma­dı, diye so­ra­bi­lir­si­niz. Hemen söy­le­ye­yim; Emitt 2022 İstan­bul Tu­rizm Fu­arın­da bu yıl Rize diğer Ka­ra­de­niz il­le­rin­den ba­ğım­sız ola­rak kendi stan­dın­da tem­sil edil­di. Daha ön­ce­ki yıl­lar­da DOKA yani Doğu Ka­ra­de­niz Kal­kın­ma Ajan­sı­nın des­te­ğiy­le tüm Doğu Ka­ra­de­niz il­le­ri tek bir stan­da tem­sil edi­li­yor­du.​Tabi ki tu­rizm­de güçlü olan bu iller ara­sın­da Rize adeta sönük ka­lı­yor­du.Fu­ar­da tüm tu­rizm­ci­ler bir araya ge­le­rek ta­nı­tım ve yeni pro­je­ler­le ala­ka­lı ge­le­ce­ğe dönük iz­le­nim­ler edi­ni­yor­lar.​Du­ayen tu­rizm­ci­le­rin sizin stan­dı­nı­za gel­me­si ve sizi mu­ha­tap kabul et­me­si için sizin yap­tı­ğı­nız işin ehli ol­ma­nız , bilgi ve bi­ri­ki­mi­niz­le bunu yan­sıt­ma­nız ge­re­kir.​Bu bilgi ve bi­ri­kim sizde yoksa; siz stan­dı­nız­da otu­rup la­ha­na mu­hab­be­ti ya­par­ken, komşu il­le­ri­niz çok­tan bir çok yeni an­laş­ma­ya imza atmış olur­lar.
    Hata üs­tü­ne hata yap­ma­ya ne de­nil­di­ği sa­nı­rım her­kes­çe ma­lum­dur. Şimdi pro­jem­de ikin­ci öne­ri­mi sun­mak is­ti­yo­rum. Rize İl Kül­tür ve Tu­rizm İl Müdür Yar­dım­cı­lı­ğı ma­ka­mı da şuan için boş gö­zü­kü­yor. Yakın bir za­man­da ku­lis­ler­de ko­nu­şu­la­na göre oraya da bir atama ya­pı­la­cak. Psi­ko­lo­gu il mü­dü­rü yapan ili­miz si­ya­set­çi­le­ri­ne tav­si­yem, müdür yar­dım­cı­lı­ğı­na da bir imamı ata­ma­la­rı­dır. Bakın, lüt­fen gül­me­yin, biraz ciddi ola­lım. Şimdi pro­je­miz­de mü­dü­re hanım te­ra­pi ya­par­ken, imam ola­cak müdür yar­dım­cı­mız­da soh­bet­le­ri ve va­iz­le­riy­le ili­miz tu­rizm­ci­le­ri­ne zor­luk­la­ra karşı sab­ret­me­yi, aza ka­na­at ede­rek, malın ço­ğu­nu gö­tü­ren­le­re bed­dua et­me­me nok­ta­sın­da ça­lış­ma­lar ya­pa­bi­lir. Dü­şün­se­ni­ze ili­miz tu­riz­min­de psi­ko­log, imam, tu­rizm iş­let­me­le­ri­ne gizli ortak olan yığ­cı­lar… Ken­di­ne dahi fay­da­sı ol­ma­yan şube mü­dür­le­ri­miz­le kül­tü­rel alan­da marka bir şehir ola­ca­ğı­mız aşi­kâr. Yal­nız Rize’de tu­riz­mi; Allah rah­met ey­le­sin! Ya­pı­lan ha­ta­la­ra de­mok­ta­rik yol­lar­la tepki gös­ter­me­yi bil­mek ge­re­kir. İlimiz tu­rizm­ci­le­ri­ne de tav­si­yem, malum sı­kın­tı­la­rı­na dik­kat çek­mek ama­cıy­la… Ölen ili­miz tu­riz­mi için bir ce­na­ze me­ra­si­mi dü­zen­le­ye­rek, der­nek­ler ara­cı­lı­ğıy­la si­ya­se­ti ka­rış­tır­ma­dan so­run­la­rı­nı ortak bir bil­di­riy­le ifade et­me­le­ri­dir. Unut­ma­yın ağ­la­ma­yan ço­cu­ğa meme ver­mez­ler de­yi­mi… Yak­la­şan se­çim­ler ön­ce­sin­de, ili­miz tu­riz­min­de bir teh­li­ke alar­mı­nın ala­me­ti­dir. İki yıl­dır zarar yazan Rize Tu­riz­mi 2022 ya­zı­nı da heba eder­se, 2023’de ne müdür kalır nede mü­dü­rü ata­yan­lar kalır. İşte, o zaman; te­ra­pi tu­rizm­ci­le­re değil de si­ya­set­çi­le­re ve­ri­lir.

Haber Merkezi