X hastalığının Covid-19'dan daha ölümcül olması bekleniyor

 Dünya, önü­müz­de­ki 10 yıl içe­ri­sin­de Co­vid-19 sal­gı­nın­dan 20 kat daha ölüm­cül ola­ca­ğı dü­şü­nü­len ‘X has­ta­lı­ğı’ ile karşı kar­şı­ya ka­la­bi­lir.
Dünya Sağ­lık Ör­gü­tü’nün (DSÖ), henüz kay­na­ğı bi­lin­me­yen po­tan­si­yel sal­gın risk­le­ri­ni tem­sil eden ciddi bir ulus­la­ra­ra­sı sal­gın ola­rak ta­nım­la­dı­ğı X has­ta­lı­ğı ile il­gi­li ola­rak en­fek­si­yon uz­ma­nı Prof. Dr. Esin Da­vu­toğ­lu Şenol, “Öyle bir has­ta­lık dü­şü­nün ki Co­vid-19’dan daha ölüm­cül ola­bi­lir” dedi.
Gazi Üni­ver­si­te­si Tıp Fa­kül­te­si En­fek­si­yon Has­ta­lık­la­rı Ana­bi­lim Dalı Öğ­re­tim Üyesi Prof. Dr. Esin Da­vu­toğ­lu Şenol, “X has­ta­lı­ğı, Co­vid-19 dö­ne­min­de ya­şa­dı­ğı­mız o kor­kunç ka­pan­ma­lar ve top­lum­sal kı­rıl­ma­lar ya­şan­ma­sın diye eli­miz­de­ki mev­cut ve­ri­ler­le gelme ola­sı­lı­ğı yük­sek bir sal­gı­na hazır olma se­nar­yo­su­nun adı­dır. Bu kağıt üze­rin­de bir se­nar­yo” dedi.
X has­ta­lı­ğı­nın Co­vid-19’dan daha ölüm­cül ola­bi­lecek bir has­ta­lı­ğa en kısa sü­re­de nasıl cevap ve­ri­le­bi­le­ce­ği ile il­gi­li bir ça­lış­ma ve ha­zır­lık sü­re­ci ol­du­ğu­nu söy­le­yen Prof. Dr. Da­vu­toğ­lu Şenol, “Böy­le­ce en ölüm­cül ve en teh­li­ke­li olana hazır hale ge­le­bil­mek amaç­la­nı­yor” dedi.
X has­ta­lı­ğı­nın önü­müz­de­ki 10 yıl için­de ge­le­bi­le­ce­ği kuv­vet­le muh­te­mel gö­rü­len bir has­ta­lık ol­du­ğu­nu be­lir­ten Şenol, “Bunun se­bep­le­ri zaten çok açık.
İklim krizi, artan yok­sul­luk, sağ­lık sis­te­mi­nin çök­me­si.
X has­ta­lı­ğı, ge­le­bi­lecek her şeye hazır hale gel­mek demek.
X has­ta­lı­ğı, ‘Bi­lin­me­yen bir has­ta­lık kar­şı­mı­za ge­le­bi­lir.
O zaman ne ya­pa­lım?’ demek” diye ko­nuş­tu.
X has­ta­lı­ğı için nasıl bir ha­zır­lık ya­pıl­ma­sı ge­rek­ti­ği­ni an­la­tan Şenol, “Dünya Sağ­lık Ör­gü­tü nasıl bir ha­zır­lık ya­pı­la­ca­ğı­na dair ça­lış­ma­la­ra davet edi­yor.
Bi­rin­ci ba­sa­mak sağ­lık sis­te­mi­nin güç­len­di­ril­me­si, iklim kri­zi­ne hazır olun­ma­sı, afet­le­re karşı ha­zır­lık­lı olun­ma­sı, aşı tek­no­lo­ji­le­ri­nin ül­ke­ler­de hazır bu­lun­ma­sı ve ül­ke­ler arası ile­ti­şim ağı­nın güç­len­di­ril­me­si ge­re­ki­yor.
Bu has­ta­lı­ğa karşı ha­zır­lık­sız olur­sak Co­vid-19’dan daha büyük bir yıkım yapar” ifa­de­le­ri­ni kul­lan­dı.
Ye­ni­den ka­pan­ma ola­cak mı?
Şenol, dünya ge­ne­lin­de ye­ni­den bir ka­pan­ma ya­şa­nıp ya­şan­ma­ya­ca­ğı­na iliş­kin şun­la­rı söy­le­di:
“X has­ta­lı­ğı çık­tı­ğı zaman ka­pan­ma­nın işe ya­ra­ya­ca­ğı bir du­rum­sa ka­pan­ma ya­şa­ya­ca­ğız.
Fakat ka­pan­ma­nın işe ya­ra­ya­ma­ya­ca­ğı bir durum da ola­bi­lir.
Sinek böcek ara­cı­lı­ğıy­la bu­la­şan vek­tö­rel bir has­ta­lık da ola­bi­lir.
Mide ba­ğır­sak yo­luy­la bu­la­şan bir has­ta­lık da ola­bi­lir.
Her şey ola­bi­lir.
Onun için bir şey söy­le­ye­mi­yo­ruz.”

  Ha­ber-Fo­to: Deniz Dal­gıç