Yağmurun başkenti ilimizde kuraklık alarmı

 Yağ­mu­run baş­ken­ti ili­miz­de de tüm ül­ke­de ol­du­ğu gibi kış şart­la­rı­nın mev­sim nor­mal­le­ri­nin dı­şın­da sey­ret­me­si se­be­biy­le su sı­kın­tı­sı da baş gös­ter­di.
Rize Be­le­di­ye­si ta­ra­fın­dan va­tan­daş­la­ra dönem dönem suyun ida­re­li kul­la­nıl­ma­sı için uya­rı­lar­da bu­lu­nu­lur­ken, bazı il­çe­le­re de ara ara su ve­ri­le­me­ye­rek ke­sin­ti­ler ya­şan­dı. Bu du­ru­mun önüne geç­mek için pro­je­le­rin üre­til­di­ği şe­hir­de Çağ­ran­ka­ya Yay­la­sın­da ya­pı­la­cak olan ’Sel ka­pa­nı gölet pro­je­si’ için düğ­me­ye ba­sıl­dı. Böl­ge­de­ki he­ye­lan ve sel ris­ki­ni de ciddi de­re­ce­de azal­ta­cak olan proje ile yaz ay­la­rın­da sık sık ger­çek­le­şen su ke­sin­ti­si­nin de önüne ge­çil­miş ola­cak. Önü­müz­de­ki ay in­şa­atı­nın baş­la­ma­sı bek­le­nen proje ile 12 sa­at­lik olan de­po­la­ma sis­te­mi­nin kat kat art­ma­sı ön gö­rü­lü­yor.
Su ke­sin­ti­le­ri­ne son ve­re­bil­mek için yü­rüt­tük­le­ri ça­lış­ma­lar çer­çe­ve­sin­de Çağ­ran­ka­ya Yay­la­sı’nda ya­pı­la­cak olan gö­le­tin so­ru­nun önüne geç­mek­te büyük bir kat­kı­sı ola­ca­ğı­nın al­tı­nı çizen Rize Be­le­di­ye Baş­ka­nı Rahmi Metin “Son 10 yıl­dır biz Ocak, Şubat ve birde yazın Tem­muz ve Ağus­tos ay­la­rın­da su azal­ma­sı ya­şı­yo­ruz. Rize’nin özel­lik­le Doğu ve Batı ek­se­nin­de­ki de­po­lar­dan bes­le­nen yük­sek ma­hal­le­ler­de su ke­sin­ti­le­ri yap­mak zo­run­da ka­lı­yo­ruz. Her yıl in­san­la­rın tü­ket­ti­ği su mik­ta­rı da ar­tı­yor. Hem nü­fu­su­muz hem tü­ke­ti­len su mik­ta­rı ar­tı­yor. Oysa buna kar­şı­lık bizim kay­nak­la­rı­mız sabit. Çağ­ran­ka­ya Yay­la­sı’nda 25 yıl önce arıt­ma te­si­si ku­ru­la­rak o va­di­den gelen suyu bütün bu coğ­raf­ya­ya, 200 bin nü­fu­sa arz edi­yo­ruz. Fakat kar­la­rın bir ön­ce­ki yıl­lar az yağ­ma­sı se­be­biy­le veya Ekim, Kasım, ara­lık pe­ri­yo­dun­da ya­ğış­la­rın az düş­me­sin­den do­la­yı su ke­sin­ti­le­ri­ni faz­la­sıy­la ya­şı­yor­duk. 2 yıl önce Dev­let Su İşleri (DSİ) ile bir­lik­te in­ce­le­me­le­ri­zi yap­tık ve Çağ­ran­ka­ya yay­la­mız­da ’Bir gölet ya­pa­lım’ dendi ve 45 metre gövde yük­sek­li­ğin­de büyük bir gölet ya­pı­la­cak. Bu gölet ile bir­lik­te Ocak, Şubat, Tem­muz ve Ağus­tos ay­la­rın­da su ve­re­me­di­ği­miz ma­hal­le­le­re bu­ra­dan tak­vi­ye ede­ce­ğiz” ifa­de­le­ri­ni kul­lan­dı. "Nüfus ar­tı­yor, ya­ğış­lı gün sa­yı­sı aza­lı­yor" Nüfus art­tık­ça tü­ke­ti­len su mik­ta­rı­nın art­tı­ğı­na da dik­kat çeken Baş­kan Metin, aynı za­man­da ya­ğış­lı gün sa­yı­sı­nın azal­ma­sın­dan do­la­yı su kay­nak­la­rın­da da azal­ma ol­du­ğu­nu söy­le­di. Metin “2009 yı­lın­da sa­at­te 2 bin 800 metre küp su ve­ri­yor­duk sis­te­me ve bu böl­ge­de su ile il­gi­li bir prob­lem ol­mu­yor­du. Şu anda gel­di­ği­miz nok­ta­da 2022 yı­lı­nın or­ta­la­ma­sın­da 3 bin 400 metre küp su ve­ri­yo­ruz. Ama 11. Ayda 12. Ayda ve özel­lik­le Şubat ayı­nın ba­şın­dan beri 15 gün bu 3 bin 400 metre küp su 2 bin­le­re kadar düştü. Yani yüzde 30-40 ora­nın­da su ke­si­li­yor, az ge­li­yor. Ülke ge­ne­lin­de ‘Rize’ye sü­rek­li su ya­ğı­yor, yağ­mur ya­ğı­yor, sel­ler afet­ler olu­yor da neden sizde su ke­sin­ti­si olu­yor’ diye bir yan­lış algı olu­şu­yor. Yağ­mur su­la­rı geç­miş­te mev­sim­sel an­lam­da daha uzun gün­le­ri ih­ti­va edi­yor­du. Yani 365 günün belki de 200 güne 220 günü ya­ğış­lı ge­çe­bi­liyor­du ama şimdi son yıl­lar­da yıl­lık yağış or­ta­la­ma­sı 2 bin, 2 bin 400 ola­rak kal­dı­ğı halde ya­ğış­lar artık lokal olu­yor. Bir böl­ge­de çok şid­det­li ya­ğı­yor. Ve yağış gün sa­yı­sı da azal­mış du­rum­da. 365 günde belki de 180’lere 190’lara düş­tük. Böyle olun­ca kısa dö­nem­de sert ya­ğış­lar­la bizde sa­de­ce afet­ler or­ta­ya çı­kı­yor ama uzun bir güne ya­yıl­ma­dık­ça su ile il­gi­li bu dö­nem­ler­de sı­kın­tı­mız olu­yor” dedi.
Rize Be­le­di­ye­si’nin de­po­lar­da yap­tı­ğı iyi­leş­tir­me­yi ilçe be­le­di­ye­le­ri­nin de de­po­la­rı­nı ve su ak­sın­da­ki hat­la­rı­nı ye­ni­le­me­si ge­rek­ti­ği­ni ha­tır­la­tan Metin “Bütün il­çe­le­ri­mi­zin de­po­la­rı­nı ye­ni­le­me­si lazım. Özel­lik­le Andon Suyu’ndan ya­rar­la­nan bütün il­çe­le­rin su aks­la­rın­da­ki bo­ru­la­rı ye­ni­le­me­si lazım. Ciddi kayıp ka­çak­lar­la uğ­ra­şı­yo­ruz. Tüm bu ted­bir­ler alın­dık­tan sonra biz yine de her şeyin faz­la­sı is­raf­tır mi­sa­li ted­bir­ler al­ma­lı­yız. Ül­ke­miz de bizim çok bol su kay­nak­la­rı­na sahip bir ülke değil. Bu­ra­da da ülke ola­rak ted­bir­ler alı­nı­yor ama son yıl­lar­da ko­nuş­tu­ğu­muz kü­re­sel ısın­ma, iklim de­ği­şik­li­ği ile be­ra­ber Rize’de de biz bunun sı­kın­tı­la­rı­nı ya­şı­yo­ruz. Geçen 30-40 yıla hakim ol­du­ğu­muz­da son 5-10 yıl­dır gerek dünya da ko­nu­şu­lan ge­rek­se ili­miz­de de gü­neş­li gün sa­yı­sı­nın art­tı­ğı­nı yağ­mur­lu gün sa­yı­sı­nın azal­dı­ğı­nı, yağ­mur­la­rın ge­ne­le yay­gın bir yağ­mur değil de daha lokal, kısa bir saat di­li­min­de yağıp be­lir­li bir böl­ge­ye ya­ğı­şı­nı bı­rak­tı­ğı­nı gö­re­bi­li­yo­ruz” şek­lin­de ko­nuş­tu.