YKS'ye son 10 gün. Peki öğrenciler bu süreci nasıl değerlendirmeli?

 Sınav za­ma­nı yak­laş­tık­ça öğ­ren­ci­le­rin kay­gı­sı art­mak­ta­dır ve as­lın­da bu bek­le­nen bir du­rum­dur. Peki bunu nasıl yö­ne­te­bi­li­riz? Ya da bunu ger­çek­ten yö­net­me­li miyiz? Sı­na­va çok kısa süre kaldı, bu sü­reç­te neler ya­pıl­ma­lı? Tüm bu so­ru­la­rın ce­va­bı­nı İstan­bul Ru­me­li Üni­ver­si­te­si Kli­nik Psi­ko­log İrem Yavuz şöyle ce­vap­la­dı:
 ‘’As­lın­da yö­net­me­li­yiz çünkü bak­tı­ğı­mız zaman stres çok doğal ve nor­mal­dir. Ki­şi­yi canlı tutan ve gü­dü­le­yen en önem­li şey­ler­den biri stres fak­tö­rü­dür fakat her şeyde ol­du­ğu gibi stres ko­nu­sun­da da aşı­rı­ya kaç­mak iş­lev­sel­li­ği­mi­zi bo­za­ca­ğın­dan do­la­yı sınav için de st­re­si­mi­zi, kay­gı­mı­zı yö­net­me­yi öğ­ren­mek ge­re­ki­yor.’’
Sınav anına kadar rutin ha­ya­tı­nı­za devam edin
Öğ­ren­ci­ler bazen sınav za­ma­nı yak­laş­tık­ça ru­tin­le­ri­ni de­ğiş­tir­mek­te daha fazla ça­lış­mak ya da ta­ma­men ça­lış­ma­yı bı­rak­mak gibi iki uç ara­sın­da gidip ge­le­bil­mek­te­dir diyen Yavuz, bu sü­reç­te bil­me­li­yiz ki en önem­li şey­ler­den biri sınav gü­nü­ne kadar ve hatta sınav anına kadar ru­ti­ni­mi­ze devam et­mek­tir. Sona yak­laş­mış ol­ma­nın ver­di­ği haklı yor­gun­luk ile ça­lış­ma sa­at­le­ri­ni biraz daha azalt­mak kabul edi­le­bi­lir fakat te­la­fi amaç­lı daha fazla ders ça­lış­ma­ya ça­ba­la­mak bizi ekst­ra st­re­se so­ka­cak­tır. Ba­kıl­dı­ğın­da yoğun tempo ile son 1 yıl­dır ça­lı­şı­lı­yor ola­bi­lir ama as­lın­da il­ko­kul­dan beri he­def­le­di­ği­miz ve mut­lak ba­şa­rı bek­le­di­ği­miz sınav bu. Aynı za­man­da ge­le­ce­ği­mi­zi be­lir­le­di­ği­ne inan­dı­ğı­mız ve mut­la­ka ba­şar­mak zo­run­da his­se­de­rek kay­gı­lan­dı­ğı­mız sı­nav­da bu. Sona yak­laş­tık­ça bun­la­rı yoğun bir şe­kil­de his­set­mek ol­duk­ça nor­mal ön­ce­lik­le bun­la­rın nor­mal ol­du­ğu­nu ve st­re­si­mi­zin haklı ol­du­ğu­nu kabul et­me­miz gerek.
Bir son­ra­ki adı­mı­nız ken­di­niz­den emin olmak
Kli­nik Psi­ko­log İrem Yavuz, ‘’Bir son­ra­ki adı­mı­mız ise ken­di­miz­den emin olmak ol­ma­lı, kendi ça­ba­mı­zı ve ba­şa­rı­mı­zı yine en ob­jek­tif şe­kil­de de­ğer­len­di­recek olan bi­ziz­dir as­lın­da. Ge­ri­ye kalan kı­sıt­lı sü­re­de de­va­sa de­ği­şim­ler ya­rat­ma­nın müm­kün ol­ma­dı­ğı­nı da kabul etmek gerek. Artık yap­ma­mız ge­re­ken­le­rin ne ol­du­ğu­na değil de neler yap­tık ve neler ba­şar­dık kıs­mın­dan bak­mak sü­re­ci daha iyi yö­net­me­mi­zi sağ­la­ya­cak­tır. Son gün­le­rin te­la­şın­da ge­nel­de yap­tı­ğı­mız şey eksik ka­lan­lar neler, ne­le­ri ye­tiş­ti­re­me­dik kay­gı­sı­na düş­mek olu­yor hal­bu­ki bir de diğer ta­raf­tan bak­sak? Ye­tiş­ti­re­bil­di­ği­miz ve iyi­leş­ti­re­bil­di­ği­miz bir­çok şey ol­du­ğu­nu gö­re­ce­ğiz. Emin olun ki önü­nüz­de bir 10 ay daha olsa hep ek­sik­miş gibi his­se­de­ce­ği­niz, ye­tiş­ti­re­me­di­ği­niz bir şey­ler var his­si­ni ya­şa­ya­cak­sı­nız’’ diye be­lirt­ti. En büyük mo­ti­vas­yo­nu­muz­da bu süreç so­nun­da ya­şa­ya­ca­ğı­mız ra­hat­la­ma. Uzun bir yolun so­nun­da ni­ha­yet so­rum­lu­luk­la­rı­nı­zın bit­ti­ği ke­yif­li bir süreç siz­le­ri bek­li­yor ola­cak. Bu sü­reç­te zaman zaman ak­lı­mı­za en kötü se­nar­yo gelse dahi ‘’ya ya­pa­maz­sam?’’ ‘’ya me­zu­na ka­lır­sam.’’ ‘’ya ye­tiş­ti­re­mez­sem’’ bun­lar henüz ya­şa­nıl­ma­dı ve bu kötü se­nar­yo­lar ile ba­şı­mı­za ge­lir­se gel­di­ğin­de başa çı­ka­ca­ğız.
Sınav ön­ce­si st­re­si­ni­zi yö­net­mek için bun­la­rı yapın
Tabii ki sı­na­va ça­lış­mak sı­na­vın en önem­li be­lir­le­yi­ci­si fakat unut­ma­ma­lı­yız ki zaman ve stres yö­ne­ti­mi de sı­na­va ça­lış­mak kadar be­lir­le­yi­ci ve ele­yi­ci fak­tör­ler­den­dir diyen İstan­bul Ru­me­li Üni­ver­si­te­si Kli­nik Psi­ko­log İrem Yavuz söz­le­ri­ni şöyle ta­mam­la­dı: ‘Sınav anın­da ve sı­na­va kadar st­re­si­mi­zi yö­net­me­yi de öğ­ren­me­miz ge­rek­mek­te­dir. Sı­nav­dan önce st­re­si­mi­zi yö­ne­te­bil­mek için; ru­ti­ni­miz ne ise ona devam et­me­li­yiz. (uyku dü­ze­ni, yeme alış­kan­lık­la­rı, ça­lış­ma dü­ze­ni) son gün­ler­de ken­di­mi­zi iyi his­set­ti­recek ho­bi­le­ri­mi­ze de alan açmak ra­hat­la­ma­mı­zı sağ­la­ya­cak­tır. Beyin ta­nı­dı­ğı yerde ken­di­ni rahat his­se­der, sı­nav­dan önce sınav ye­ri­ni gör­mek sınav anın­da daha az kay­gı­lı his­set­me­ni­zi sağ­la­ya­cak­tır.‘’
               

 Ha­ber-Fo­to: Teni ÇİMEN