İbrahim Sırmalı


Hac'dan Dersler ve Öğretiler

  Emekli Müftü - muftu.ibrahim@gmail.com


Şeyh Abdul Muhsin bin Muhammed El Kasım Hazretleri -Allah onu korusun- "Hac'dan Dersler ve Öğretiler" başlıklı Cuma hutbesini okudu. Hutbede hac ibadetinden ve her aşamasında sunduğu derslerden ve ahlaktan bahsetti. Her zaman sık sık dua etmenin ve Yüce Allah'ı zikretmenin önemini vurguladı.

Birinci Hutbe

Hamd Allah'a mahsustur. O'na hamdeder, O'ndan yardım diler ve O'ndan bağışlanma dileriz. Nefsimizin kötülüklerinden ve amellerimizin kötülüklerinden Allah'a sığınırız. Allah kime hidayet ederse onu kimse saptıramaz, kime de saptırırsa onu kimse hidayet edemez. 

Şahitlik ederim ki Allah'tan başka ilah yoktur, tektir, ortağı yoktur. Yine şahitlik ederim ki Muhammed O'nun kulu ve elçisidir. Allah'ın salatı ve selamı O'na, ailesine ve ashabına olsun.

Öyleyse: Ey Allah'ın kulları! Allah'tan O'na yaraşır bir korkuyla korkun. Ve İslam'ın en sağlam kulpuna sımsıkı sarılın.

Ey Müslümanlar: Allah, yarattıklarına sürekli olarak, kirlerini temizlemek ve derecelerini yükseltmek için itaat zamanları bahşeder. "Ve İslam'ın temel direklerinden biri. Allah, onun kılındığı zamana yemin eder: 

وَلَيَالٍ عَشْرٍ

Fecr suresi 89.2 On geceye andolsun, (Zilhicce ayından ilk) on geceye.)

 Ve kılındığı yere yemin eder: 

لَا اُقْسِمُ بِهٰذَا الْبَلَدِ

Beled suresi 90.1 Şu kente (Mekke’ye) yemin olsun!

İbn Kesir -Allah ona rahmet etsin- şöyle demiştir: "Bu, yolcunun içinde bulunduğu şehirlerin anası Mekke'de Allah'tan bir paydır. Bu, sakinleri ihramdayken onun ne kadar değerli olduğuna dikkat çekmek içindir."

وهو من أفضلِ الأعمالِ عند الله، سُئل النبي - صلى الله عليه وسلم -: أيُّ الأعمال أفضل؟ قال: «الإيمانُ بالله ورسولِه». قيل: ثم ماذا؟ قال: «جهادٌ في سبيل الله». قيل: ثم ماذا؟ قال: «حجٌّ مبرورٌ»؛ متفق عليه.

Bu, Allah katında en faziletli amellerden biridir. Peygamber -Allah ona salat ve selam etsin-'e: "Hangisi daha faziletlidir?" diye sorulduğunda: "Allah'a ve Resûlüne iman." diye cevap vermiştir. "Sonra hangisi?" diye sorulduğunda: "Allah yolunda cihad." diye cevap vermiştir. "Sonra hangisi?" diye sorulduğunda: "Kabul edilmiş bir hac." diye cevap vermiştir.

İmam İbn Battel -Allah ona rahmet etsin- şöyle demiştir: “İslam zuhur edip yayılırsa ve cihat, onu yapanlar için farz-ı ayn olursa, o zaman hac daha faziletlidir.” 

       Allah, günlerinden birinde, cennet ehline, Beytullah'ı ziyaret edenlerle övünür. 

قال - عليه الصلاة والسلام -: «ما من يومٍ أكثرُ من أن يُعتِق الله فيه عبدًا من النار من يوم عرفة، وإنه ليدنُو ثم يُباهِي بهم الملائكةَ فيقول: ما أراد هؤلاء؟»؛ رواه مسلم.

Hz. Peygamber -Allah'ın salatı ve selamı onun üzerine olsun- şöyle buyurmuştur: "Allah'ın, kullarını ateşten en çok azat ettiği gün Arefe Günü'dür. Allah, onlara yaklaşır ve meleklere onlarla övünerek: "Bunlar ne istiyorlar?" der." Müslim rivayet etmiştir.

Hac ibadeti eda edilirken günah ve günahları yıkar.

 قال - عليه الصلاة والسلام -: «من حجَّ هذا البيتَ فلم يرفُث ولم يفسُق رجعَ كيوم ولدَتْه أمُّه»؛ متفق عليه.

 Allah Resûlü -sallallahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuştur: “Kim bu Beyt’i hacceder de orada çirkin söz söylemez ve günah işlemezse, annesinin onu doğurduğu günkü gibi geri döner.”

       İbn Hacer -Allah ona rahmet etsin- şöyle demiştir: "Bunun açık anlamı, küçük ve büyük günahların ve sonuçlarının bağışlanmasıdır."

قال - عليه الصلاة والسلام -: «أما علمتَ أن الإسلام يهدِمُ ما كان قبلَه، وأن الهِجرةَ تهدِمُ ما كان قبلَها، وأن الحجَّ يهدِمُ ما كان قبلَه»؛ رواه مسلم.

Ayrıca hac ibadeti günahları ve günah yüklerini de siler. 

Peygamber -Allah ona salat ve selam etsin- şöyle buyurmuştur: "İslam'ın kendinden önceki günahları sildiğini, hicretin kendinden önceki günahları  sildiğini ve haccın kendinden önceki günahları  sildiğini bilmiyor musun?" Hadisi İmam Müslim rivayet etmiştir. 

 Nevevi -Allah ona rahmet etsin- şöyle demiştir: "Yani günahı yok eder ve izini siler."

رُكنٌ مليءٌ بالدروس والعِبَر، أعظمُ مقصدٍ فيه توحيدُ الله وإفرادُه بالعبادة، فالدخولُ فيه بإعلانِ التوحيد والبراءة من الشِّرك: "لبَّيك اللهم لبَّيك، لبَّيك لا شريكَ لك لبَّيك".

Hac ibadeti, ibret ve ahlak dolu bir sütundur. En büyük amacı, Allah'ı birleştirmek ve yalnızca O'na ibadet etmektir. Bu sütuna girmek, tevhidi ilan edip şirki reddetmekle olur: "İşte buradayım, ey Allah'ım, işte buradayım. İşte buradayım, Senin ortağın yoktur. İşte buradayım."

Tevhid inancını ve şirkten uzaklığı göstermek için Kabe inşa edildi. 

Allah Teala şöyle buyurdu.

وَاِذْ بَوَّاْنَا لِاِبْرٰهٖيمَ مَكَانَ الْبَيْتِ اَنْ لَا تُشْرِكْ بٖى شَيْپًا وَطَهِّرْ بَيْتِىَ لِلطَّائِفٖينَ وَالْقَائِمٖينَ وَالرُّكَّعِ السُّجُودِ

Hac suresi 22.26 Hani biz İbrahim'e, Kâbe'nin yerini, "Bana hiçbir şeyi ortak koşma; evimi, tavaf edenler, namaz kılanlar, rükû ve secde edenler için temizle" diye belirlemiştik. 

       Vatanda tevhid zuhur eder ortaya çıkarsa, emniyet ve güvenlik hakim olur. 

Yüce Allah şöyle buyurmuştur:

وَاِذْ جَعَلْنَا الْبَيْتَ مَثَابَةً لِلنَّاسِ وَاَمْنًا وَاتَّخِذُوا مِنْ مَقَامِ اِبْرٰهٖيمَ مُصَلًّى وَعَهِدْنَا اِلٰى اِبْرٰهٖيمَ وَاِسْمٰعٖيلَ اَنْ طَهِّرَا بَيْتِىَ لِلطَّائِفٖينَ وَالْعَاكِفٖينَ وَالرُّكَّعِ السُّجُودِ

Bakara suresi 2.125 Hani, biz Kâbe'yi insanlara toplantı ve güven yeri kılmıştık. Siz de Makam-ı İbrahim'den kendinize bir namaz yeri edinin. İbrahim ve İsmail'e şöyle emretmiştik: "Tavaf edenler, kendini ibadete verenler, rükû ve secde edenler için evimi (Kâbe'yi) tertemiz tutun."

Hac sırasında peygamberlere iman tecelli eder ve onlara olan sevgi tazelenir. Kurban kesmek, şeytan taşlamak ve kabeyi tavaf etmek babamız İbrahim aleyhisselamın sünnetidir.

Dua bir ibadettir ve hacıların dualarının kabul edilmesi beklenir. İbrahim'in (a.s.) amellerinin kabul olması, İslam'da sebat etmesi ve ibadetleri yerine getirmesi için ettiği dualar. 

Peygamberimiz Hz. Muhammed'in (s.a.v.) peygamberliği için yaptığı dua, Mekke'nin güvenli ve emniyetli bir şehir, rızık yurdu ve insanların akın ettiği bir şehir olması, kendisinin ve çocuklarının putlara tapmaktan korunması, kendisinin ve soyunun namaz kılanlardan olması için yaptığı dua, kendisi ve müminler için yaptığı bağışlanma duası. Bütün bunlar Allah'ın Beyt-i Haram'ında gerçekleşmiştir.

Hz. Peygamber'in -Allah ona salat ve selam etsin- haccı sırasında Arefe günü, Safa ve Merve tepelerinde yaptığı dualar çeşitli olmuştur.

Hacılar, peygamberlerin örneğini izleyerek dualarını artırmak için hac ibadetlerini değerlendirmelidirler.

Allah'a güvenmek, ibadetin iki şartından biridir. İbrahim (a.s.), Allah'a güvenerek Kâbe'yi inşa etmiştir: 

Ve şöyle dua etmiştir.

رَبَّنَا اِنّٖى اَسْكَنْتُ مِنْ ذُرِّيَّتٖى بِوَادٍ غَيْرِ ذٖى زَرْعٍ عِنْدَ بَيْتِكَ الْمُحَرَّمِ رَبَّنَا لِيُقٖيمُوا الصَّلٰوةَ فَاجْعَلْ اَفْئدَةً مِنَ النَّاسِ تَهْوٖى اِلَيْهِمْ وَارْزُقْهُمْ مِنَ الثَّمَرَاتِ لَعَلَّهُمْ يَشْكُرُونَ

İbrahim suresi 14.37 "Rabbimiz! Ben çocuklarımdan bazısını, senin kutsal evinin (Kâbe'nin) yanında ekin bitmez bir vadiye yerleştirdim. Rabbimiz! Namazı dosdoğru kılmaları için (böyle yaptım). Sen de insanlardan bir kısmının gönüllerini onlara meylettir, onları ürünlerden rızıklandır, umulur ki şükrederler."

İnsanların bir yerde toplanması, bu milletin faziletini ve dininin yüceliğini hatırlatır. 

Hac sırasında sadakat ve masumiyet doktrini pekiştirilir. 

Peygamber (s.a.v.), Ali bin Ebî Talib'e hac mevsiminde şöyle demesini emretti: 

 أمرَ النبي - صلى الله عليه وسلم - عليَّ بن أبي طالبٍ أن يُنادِي في الموسِم: «ألا لا يحُجُّ بعد العام مُشرِكٌ»؛ رواه البخاري.

"Bu yıldan sonra hiçbir müşrik hac yapmayacaktır." Buhari rivayet etmiştir.

Hac kafirlerin telbiye, Müzdelife'den çıkış vakti ve ibadetler tamamlandıktan sonra sık sık sadece Allah'ı anma gibi İslam öncesi âdetlerine aykırıdır.

İbn Kayyım -Allah ona rahmet etsin- şöyle demiştir: “Şeriat, özellikle ibadetlerde müşriklere karşı gelme niyeti üzerine kuruludur.” 

       Hac, İslam'daki en uzun ve en titiz fiziksel ibadettir. Telbiye, tavaf, safa merve arası sa'y, minada geceleme, minada şeytan taşlama, saç tıraşı olma ve kurban kesme gibi çeşitli ibadetler içerir. Hac ibadetlerini yerine getirmek ve ibadetleri tamamlamak, gönüllerin takvasındandır.

İbn Kayyım -Allah ona rahmet etsin- şöyle demiştir: "İbadetin ruhu saygı ve sevgidir. Bunlardan biri diğerine terk edilirse bozulur."

İbadetler, itaat eylemlerini yerine getirirken sabrı teşvik eder. 

قالت عائشةُ - رضي الله عنها -: نرى الجهادَ أفضلَ العمل، أفلا نُجاهِد؟ قال: «لا، لكنَّ أفضل الجِهاد وأحسنَه حجٌّ مبرورٌ»؛ رواه البخاري.

Aişe (r.a.) şöyle demiştir: “Biz cihadı en faziletli amel olarak görüyoruz, öyleyse cihada katılmayalım mı?” O da şöyle buyurmuştur: “Hayır, cihadın en faziletlisi ve en faziletlisi, kabul olunmuş hacdır.” Bu hadisi Buhari rivayet etmiştir.

Emredilen kimseye hikmet görünmese bile Allah'a itaat etmek, Allah'a teslimiyetin görevlerindendir. Allah, İbrahim aleyhisselam'a, ekinsiz bir vadide iken şöyle buyurmuştur:

وَاَذِّنْ فِى النَّاسِ بِالْحَجِّ يَاْتُوكَ رِجَالًا وَعَلٰى كُلِّ ضَامِرٍ يَاْتٖينَ مِنْ كُلِّ فَجٍّ عَمٖيقٍ

Hac suresi 22.27 İnsanlar arasında haccı ilan et ki, gerek yaya olarak, gerek uzak yollardan gelen yorgun develer üzerinde sana gelsinler.

Allah'ın emrine icabet etti ve hacca çağırdı. İnsanlar, Allah'ın mukaddes evine özlemle, yolculukları için para harcayarak, mutlu ve neşeli bir şekilde geldiler.

İbn Kesir -Allah ona rahmet etsin- şöyle demiştir: “İslam ehlinden Kabe’yi görmeyi ve tavaf etmeyi arzu etmeyen hiçbir kimse yoktur. Zira insanlar her taraftan ve her ülkeden oraya akın etmektedir.”

رُكنٌ يُحقِّقُ الامتِثالَ لأوامر النبي - صلى الله عليه وسلم -، قال عُمرُ بن الخطَّاب - رضي الله عنه - عن الحجَر الأسود: "إني أعلَمُ أنَّك حجرٌ لا تضرُّ ولا تنفَع، ولولا أني رأيتُ النبي - صلى الله عليه وسلم - يُقبِّلُك ما قبَّلتُك"؛ متفق عليه.

Hz. Peygamber'in (s.a.v.) emirlerine uyulmasını sağlayan bir direktir. Ömer bin Hattab (r.a.) Hacer-i Esved hakkında şöyle demiştir: "Biliyorum ki sen ne zarar ne de fayda veren bir taşsın. Eğer Hz. Peygamber'in (s.a.v.) seni öptüğünü görmeseydim seni öpmezdim." İttifak edilmiştir.

İbadetler, uymaya dayanır ve onlarda yeniliğe yer yoktur. Tavaf ve sa'y yedi turdur ve sayılarının ardındaki hikmet akıldan gizlidir. 

 لذا قال النبي - صلى الله عليه وسلم - للحَجيج: «لتأخُذُوا عنِّي مناسِكَكم»؛ رواه مسلم.

       Bu nedenle Peygamber Efendimiz -Allah ona salat ve selam etsin- hacılara şöyle buyurmuştur: "İbadetlerinizi benden öğrenin." Müslim rivayet etmiştir.

Allah, Kabe etrafında tavafı helal kılmış, Kabe dışında tavafı ise haram kılmıştır.

Müslümanlar için zaman çok kıymetlidir ve her hac gününün farklı bir ibadet şekli vardır ve her birinin sona erdiği bir vakti vardır. Arafat'tan ayrılış gün batımından sonradır ve orada geceleme vakti gün doğumuyla sona erer.

Ve dikilmiş elbiselerin çıkarılması, bize ölüm kefenlerinin giyileceği saatin yaklaştığını hatırlatır. Allah, haccın son ayetlerinde şöyle buyurmuştur:

وَاذْكُرُوا اللّٰهَ فٖى اَيَّامٍ مَعْدُودَاتٍ فَمَنْ تَعَجَّلَ فٖى يَوْمَيْنِ فَلَا اِثْمَ عَلَيْهِ وَمَنْ تَاَخَّرَ فَلَا اِثْمَ عَلَيْهِ لِمَنِ اتَّقٰى وَاتَّقُوا اللّٰهَ وَاعْلَمُوا اَنَّكُمْ اِلَيْهِ تُحْشَرُونَ

Bakara suresi 2.203 Sayılı günlerde Allah'ı anın (telbiye ve tekbir getirin). Kim iki gün içinde acele edip (Mina'dan Mekke'ye) dönerse, ona günah yoktur. Kim geri kalırsa, ona da günah yoktur. Bu, Allah'a karşı gelmekten sakınanlar içindir. Allah'a karşı gelmekten sakının ve onun huzurunda toplanacağınızı bilin. 

Bunun ile uyarıdır.

       İnsanların dereceleri takvaya göre değişir ve bunu hac yoluyla elde etmek en büyük kazançtır. 

اَلْحَجُّ اَشْهُرٌ مَعْلُومَاتٌ فَمَنْ فَرَضَ فٖيهِنَّ الْحَجَّ فَلَا رَفَثَ وَلَا فُسُوقَ وَلَا جِدَالَ فِى الْحَجِّ وَمَا تَفْعَلُوا مِنْ خَيْرٍ يَعْلَمْهُ اللّٰهُ وَتَزَوَّدُوا فَاِنَّ خَيْرَ الزَّادِ التَّقْوٰى وَاتَّقُونِ يَا اُولِى الْاَلْبَابِ

Bakara suresi 2.197 Hac (ayları), bilinen aylardır. Kim o aylarda hacca başlarsa, artık ona hacda cinsel ilişki, günaha sapmak, kavga etmek yoktur. Siz ne hayır yaparsanız, Allah onu bilir. (Ahiret için) azık toplayın. Kuşkusuz, azığın en hayırlısı takva (Allah'a karşı gelmekten sakınma)dır. Ey akıl sahipleri, bana karşı gelmekten sakının.

Kalpler Allah'ı anmakla canlanır ve Allah, haccın her günü kendisini sık sık anmamızı emretmiştir:

وَاذْكُرُوا اللّٰهَ فٖى اَيَّامٍ مَعْدُودَاتٍ فَمَنْ تَعَجَّلَ فٖى يَوْمَيْنِ فَلَا اِثْمَ عَلَيْهِ وَمَنْ تَاَخَّرَ فَلَا اِثْمَ عَلَيْهِ لِمَنِ اتَّقٰى وَاتَّقُوا اللّٰهَ وَاعْلَمُوا اَنَّكُمْ اِلَيْهِ تُحْشَرُونَ

Bakara suresi 2.203 Sayılı günlerde Allah'ı anın (telbiye ve tekbir getirin). Kim iki gün içinde acele edip (Mina'dan Mekke'ye) dönerse, ona günah yoktur. Kim geri kalırsa, ona da günah yoktur. Bu, Allah'a karşı gelmekten sakınanlar içindir. Allah'a karşı gelmekten sakının ve onun huzurunda toplanacağınızı bilin.

Yüce Allah, kendisinin sık sık anıldığı zamanları şöyle bildirmiştir:

لَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ اَنْ تَبْتَغُوا فَضْلًا مِنْ رَبِّكُمْ فَاِذَا اَفَضْتُمْ مِنْ عَرَفَاتٍ فَاذْكُرُوا اللّٰهَ عِنْدَ الْمَشْعَرِ الْحَرَامِ وَاذْكُرُوهُ كَمَا هَدٰيكُمْ وَاِنْ كُنْتُمْ مِنْ قَبْلِهٖ لَمِنَ الضَّالّٖينَ

Bakara suresi 2.198 (Hac mevsiminde ticaret yaparak) Rabbinizin lütuf ve keremini istemekte size bir günah yoktur. Arafat'tan ayrılıp (sel gibi Müzdelife'ye) akın ettiğinizde, Meş'ar-i Haram'da Allah'ı zikredin.  Onu, size gösterdiği gibi zikredin. Doğrusu siz onun yol göstermesinden önce yolunu şaşırmışlardan idiniz.

Allah Teala yine şöyle buyurdu:

ثُمَّ اَفٖيضُوا مِنْ حَيْثُ اَفَاضَ النَّاسُ وَاسْتَغْفِرُوا اللّٰهَ اِنَّ اللّٰهَ غَفُورٌ رَحٖيمٌ

Bakara suresi 2.199 Sonra insanların akın ettiği yerden siz de akın edin ve Allah'tan bağışlanma dileyin. Şüphesiz Allah çok bağışlayandır, çok merhamet edendir.

Hac ibadetlerini tamamlayan kişi, Allah'ın kendisine kendisini sık sık zikretmesini emrederek şöyle buyurur:

فَاِذَا قَضَيْتُمْ مَنَاسِكَكُمْ فَاذْكُرُوا اللّٰهَ كَذِكْرِكُمْ اٰبَاءَكُمْ اَوْ اَشَدَّ ذِكْرًا فَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَقُولُ رَبَّنَا اٰتِنَا فِى الدُّنْيَا وَمَا لَهُ فِى الْاٰخِرَةِ مِنْ خَلَاقٍ

Bakara suresi 2.200 Hac ibadetinizi bitirdiğinizde, artık (cahiliye döneminde) atalarınızı andığınız gibi, hatta ondan da kuvvetli bir anışla Allah'ı anın. İnsanlardan, "Ey Rabbimiz! Bize (vereceğini) bu dünyada ver" diyenler vardır. Bunların ahirette bir nasibi yoktur.

وقال - عليه الصلاة والسلام -: «إنما جُعِل الطوافُ بالكعبة وبين الصفا والمروة ورميُ الجِمار لإقامَة ذِكر الله - عز وجل -»؛ رواه أحمد.

Hz. Peygamber -Allah ona salât ve selâm etsin- şöyle demiştir: “Kâbe’yi tavaf etmek, Safa ile Merve arasında yürümek ve Cemre’leri taşlamak, Allah’ı anmak içindir.” Hadisi İmam Ahmed rivayet etmiştir.

       Hac, güzel ahlak ve faziletleri aşılar ve her türlü iyiliği teşvik eder. 

Yüce Allah şöyle buyurmaktadır:

اَلْحَجُّ اَشْهُرٌ مَعْلُومَاتٌ فَمَنْ فَرَضَ فٖيهِنَّ الْحَجَّ فَلَا رَفَثَ وَلَا فُسُوقَ وَلَا جِدَالَ فِى الْحَجِّ وَمَا تَفْعَلُوا مِنْ خَيْرٍ يَعْلَمْهُ اللّٰهُ وَتَزَوَّدُوا فَاِنَّ خَيْرَ الزَّادِ التَّقْوٰى وَاتَّقُونِ يَا اُولِى الْاَلْبَابِ

Bakara suresi 2.197 Hac (ayları), bilinen aylardır. Kim o aylarda hacca başlarsa, artık ona hacda cinsel ilişki, günaha sapmak, kavga etmek yoktur. Siz ne hayır yaparsanız, Allah onu bilir. (Ahiret için) azık toplayın. Kuşkusuz, azığın en hayırlısı takva (Allah'a karşı gelmekten sakınma)dır. Ey akıl sahipleri, bana karşı gelmekten sakının.

Kardeşlik ilkesini ve dinî ve dünyevî menfaatlerin karşılıklı değişimini tesis eder. 

Yüce Allah şöyle buyurmuştur:

لِيَشْهَدُوا مَنَافِعَ لَهُمْ وَيَذْكُرُوا اسْمَ اللّٰهِ فٖى اَيَّامٍ مَعْلُومَاتٍ عَلٰى مَا رَزَقَهُمْ مِنْ بَهٖيمَةِ الْاَنْعَامِ فَكُلُوا مِنْهَا وَاَطْعِمُوا الْبَائِسَ الْفَقٖيرَ

Hac suresi 22.28 Gelsinler ki, kendilerine ait birtakım menfaatlere şahit olsunlar ve Allah'ın kendilerine rızık olarak verdiği (kurbanlık) hayvanlar üzerine belli günlerde (onları kurban ederken) Allah'ın adını ansınlar. Artık onlardan siz de yiyin, yoksula fakire de yedirin. 

İmam Kurtubi -Allah ona rahmet etsin- şöyle demiştir: “Onlara ibadet, ticaret, mağfiret, dünyevi ve ahiret kazançları gibi faydalar vardır.”

Haccın ibadetleri toplumun birliğini ve beraberliğini içerir. 

Yüce Allah şöyle buyurmuştur:

لِيَشْهَدُوا مَنَافِعَ لَهُمْ وَيَذْكُرُوا اسْمَ اللّٰهِ فٖى اَيَّامٍ مَعْلُومَاتٍ عَلٰى مَا رَزَقَهُمْ مِنْ بَهٖيمَةِ الْاَنْعَامِ فَكُلُوا مِنْهَا وَاَطْعِمُوا الْبَائِسَ الْفَقٖيرَ

Hac suresi 22.28 Gelsinler ki, kendilerine ait birtakım menfaatlere şahit olsunlar ve Allah'ın kendilerine rızık olarak verdiği (kurbanlık) hayvanlar üzerine belli günlerde (onları kurban ederken) Allah'ın adını ansınlar. Artık onlardan siz de yiyin, yoksula fakire de yedirin. 

Ve ayrıca ey Müslümanlar: Haccın mükafatı cennettir. 

Peygamber Efendimiz (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: 

قال - عليه الصلاة والسلام -: «الحجُّ المبرورُ ليس له جزاءٌ إلا الجنة»؛ متفق عليه.

"Kabul edilmiş bir haccın mükafatı cennetten başka bir şey değildir."

       Allah rızası için ihlasla, Peygamber Efendimiz (s.a.v.)'in ibadetlerini örnek alarak, Allah'ın sevabını ve ahiret ümidini umarak Beyt-i Haram'ı hacceden kimseye ne mutlu!

اِنَّ الَّذٖينَ اٰمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ كَانَتْ لَهُمْ جَنَّاتُ الْفِرْدَوْسِ نُزُلًا

Kehf suresi 18.107 İman eden ve iyi işler yapanlara gelince; onların konaklama yeri Firdevs cennetleridir.

       Allah, beni ve sizi yüce Kur'an ile mübarek kılsın ve içindeki ayetler ve hikmetli zikirle beni ve sizi faydalandırsın. Ben duyduklarınızı söylüyorum ve her günahım için Allah'tan benim, sizin ve bütün Müslümanların bağışlanmasını diliyorum. Öyleyse siz de O'ndan bağışlanma dileyin. 

İkinci Hutbe

Lütufları için Allah'a hamd olsun, hidayet ve lütfu için de şükürler olsun. Şehadet ederim ki Allah'tan başka ilah yoktur, tektir, ortağı yoktur, O'nun azametini yüceltmek içindir. Şehadet ederim ki Peygamberimiz Hz. Muhammed O'nun kulu ve elçisidir. Allah'ın salatı ve selamı O'na, ailesine ve ashabına olsun.

Ey Müslümanlar: Yüce Allah, kullarına merhametlidir. Allah'ın Kadim Beyt'ini haccetmeyi başaramayanların, bu mübarek günlerde hacılarla birlikte onlara hakikati hatırlatmalarına ve erken yola çıkmalarına izin verilmiştir. Hac yapmayanların Arefe günü oruç tutmaları günahlarına kefaret olur. 

Peygamber Efendimiz -Allah ona salat ve selam etsin- şöyle buyurmuştur: 

 قال - عليه الصلاة والسلام -: «صيامُ يوم عرفَة أحتسِبُ على الله أن يُكفِّر السنةَ التي قبلَه والسنةَ التي بعدَه»؛ متفق عليه.

"Arefe günü oruç tutanın, Allah'ın ondan önceki ve sonraki yılın günahlarına kefaret olmasını dilerim."

       Müslümanların günleri sevinç ve mutluluk günleridir. Allah, bu ümmete, İslam'ın iki şartını yerine getirdikten sonra ibadetle sevincini ifade etmesini farz kılmıştır: Ramazan orucundan sonra bir bayram ve Arefe gününden sonra ikinci bir bayram.

Allah, bu günlerde yemeyi, içmeyi ve Allah'ı anmayı farz kılmıştır. 

 قال - عليه الصلاة والسلام -: «أيامُ التشريقِ أيامُ أكلٍ وشُربٍ وذِكرٍ لله»؛ رواه مسلم.

Allah Teâlâ Hz. Peygamber -Allah'ın salatı ve selamı onun üzerine olsun- şöyle buyurmuştur: "Teşrik günleri, yeme, içme ve Allah'ı anma günleridir." Müslim rivayet etmiştir.

Allah'ı anmak, insanların sevinçlerinden gafil oldukları veya üzüntülerinden uzaklaştıkları zaman yücelir. Bayramların en hayırlı günleri, Allah'ı anmanın açıkça görüldüğü günlerdir.

       O halde bilin ki Allah, Peygamberine salat ve selam getirmenizi emretti. Nitekim şu kesin vahiyde buyurmuştur: 

اِنَّ اللّٰهَ وَمَلٰئِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِىِّ يَا اَيُّهَا الَّذٖينَ اٰمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلٖيمًا

Ahzap suresi 33.56 Şüphesiz Allah ve melekleri Peygamber'e salât ediyorlar.  Ey iman edenler! Siz de ona salât edin, selâm edin.

 اللهم صلِّ وسلِّم على نبيِّنا محمدٍ، وارضَ اللهم عن خلفائه الراشدين الذين قضَوا بالحقِّ وبه كانوا يعدِلون: أبي بكرٍ، وعُمر، وعُثمان، وعليٍّ، وعن سائر الصحابةِ أجمعين، وعنَّا معهم بجُودِك وكرمِك يا أكرم الأكرمين.

Allah'ım! Peygamberimiz Muhammed'e salat ve selam eyle ve adaletle hükmeden raşid halifelerinden Ebu Bekir, Ömer, Osman, Ali'den ve diğer bütün sahabelerden ve onlarla birlikte bizden razı ol. Senin iyiliğin ve cömertliğinle, ey cömertlilerin en cömertisi!

اللهم أعِزَّ الإسلام والمسلمين، وأذِلَّ الشرك والمشركين، ودمِّر أعداء الدين، واجعل اللهم هذا البلد آمِنًا مُطمئنًّا رخاءً وسائر بلاد المسلمين.

Allah’ım! İslam'ı ve Müslümanları yücelt, şirki ve müşrikleri alçalt, din düşmanlarını yok et ve bu ülkeyi ve bütün İslam ülkelerini emniyet, güvenlik ve refah içinde kıl. 

اللهم أصلِح أحوالَ المسلمين في كل مكان، اللهم احقِن دماءَهم، وولِّ عليهم خيارَهم، واصرِف عنهم الفتن ما ظهر منها وما بطَن يا ذا الجلال والإكرام.

Allah'ım! Her yerdeki Müslümanların durumunu düzelt. Allah'ım, onların kan dökmelerini durdur, onların üzerine en hayırlılarını gönder ve açık ve gizli fitneleri onlardan uzaklaştır. Ey Celal ve İkram Sahibi! 

اللهم تقبَّل من الحُجَّاج حجَّهم، واجعَل حجَّهم مبرورًا، وسعيَهم مشكورًا، وذنبَهم مغفورًا، وأعِدهم إلى ديارِهم سالمين غانِمين يا ذا الجلال والإكرام.

Allah'ım! Hacıların haccını kabul eyle. Haclarını kabul eyle. Emeklerini takdir eyle. Günahlarını bağışla ve onları sağ salim evlerine döndür. Ey celâl ve ikram sahibi!

اللهم وفِّق إمامنا لهُداك، واجعَل عملَه في رِضاك، ووفِّق جميعَ ولاة أمور المسلمين للعملِ بكتابك، وتحكيمِ شرعك.

Allah'ım! İmamımızı senin hidayetine erdir. İşini senin rızan doğrultusunda yap ve bütün Müslüman yöneticileri senin kitabınla amel etmeye ve senin şeriatını uygulamaya muvaffak kıl.

اِنَّ اللّٰهَ يَاْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالْاِحْسَانِ وَاٖيتَاٸِ ذِى الْقُرْبٰى وَيَنْهٰى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْكَرِ وَالْبَغْیِ يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ

Nahil suresi 16.90 Şüphesiz Allah, adaleti, iyilik yapmayı, yakınlara yardım etmeyi emreder; hayâsızlığı, fenalık ve azgınlığı da yasaklar. O, düşünüp tutasınız diye size öğüt veriyor.

 فاذكروا الله العظيم الجليل يذكركم، واشكروه على آلائه ونعمه يزِدكم، ولذكر الله أكبر، والله يعلم ما تصنعون.

Öyleyse yüce ve ulu Allah'ı anın ki, O da sizi ansın. Nimetlerine ve ihsanlarına şükredin ki, size daha fazlasını versin. Allah'ı anmak daha büyüktür. Allah, yaptıklarınızı bilir.

 

Tercüme Tarihi: 05 Ağustos 2025

       Tercüme Eden: İbrahim SIRMALI

(Emekli Müftü, İcazetli)

Okunma Tarihi: 6 / 12 / 1434 Hicri

Yayın Tarihi    : 14.03.2014 

       Okunduğu Yer: Mescid-i Nebevi'de 

       Okuyan : Şeyh Abdul Muhsin bin Muhammed El-Kasım 

 

https://www.alukah.net/sharia

dan alıntıdır.